OVER WATER 180: DE FINISH EN WAT IS ER VAN TERECHT GEKOMEN?

 

| 20-04-2019 | 11.00 uur |


 

OVER WATER 180: DE FINISH EN WAT IS ER VAN TERECHT GEKOMEN?

 

De finish

De afgelopen weken heb ik wekelijks verslag gedaan van de onderhandelingen om te komen tot een nieuw bestuursakkoord en een nieuw dagelijks bestuur. Eerst een analyse van de verkiezingsuitslag met de titel “Hoe verder”.  Toen een somber stuk vanwege de weinig realistische houding van de overwinnaar met de titel “Heroverwegen“. Daarna een verslag met de titel “Ze“, waarin ik uiting gaf aan mijn frustraties en aangaf wat voor Ons Water de belangrijkste elementen voor een goed bestuursakkoord zijn. In het artikel “Het vordert” heb ik aangegeven dat, na het gesprek tussen de lijsttrekker van de VVD en mij als lijsttrekker van Ons Water, er ook bij de VVD nu het gevoel is binnengekomen dat ‘de taken goed doen’ belangrijk is. De sfeer in de onderhandelingen was omgeslagen. De ‘inhoud’ stond in de verdere onderhandelingen centraal. Als sluitstuk deze week was de discussie over de financiën, dus de vraag welke tariefstijgingen zijn acceptabel? Ook nu bleek dat ook de VVD primair gaat voor ‘de taken goed doen’. Natuurlijk is het beperken van de tarieven voor iedere fractie de opgave voor de komende vier jaar. Maar de (nieuwe) uitdagingen, mede veroorzaakt door de veranderingen in het klimaat, kosten helaas geld. Dat zullen we de belastingbetalers uit moeten leggen. De voor Ons Water belangrijke zaken staan in het nieuwe bestuursakkoord. Natuurlijk hebben ook wij een aantal compromissen moeten sluiten. Maar de voor ons essentiële zaken zoals onder andere: de veiligheid van onze waterkeringen, aanpak van de achterstanden bij de rioolwaterzuiveringen en het baggeren van vaarwegen en legger waterengangen, alsmede het in overeenstemming brengen van de handelingspraktijk met de regelgeving middels de peilbesluiten, zitten in het nieuwe bestuursakkoord. Nu nog de laatste punten en komma’s en het nieuwe DB kan gekozen worden.
Ik hoop dat ons DB-lid, uit straks de grootste fractie, de eerste loco-dijkgraaf zal worden. Voor Ons Water is het niet alleen logisch dat de grootste fractie die levert, maar ook dat de eerste loco-dijkgraaf komt uit de door de kiezer gekozen fracties. In fracties die zuchten onder de tucht van de kiezer is sprake van meer politieke sensibiliteit dan onder de geborgde fracties die gefocust zijn op de belangen van de categorie die zij vertegenwoordigen. Juist die politieke sensibiliteit is nodig als de dijkgraaf vervangen moet worden. Het gezicht naar buiten van het waterschap in tal van contacten met samenwerkingspartners, zoals andere overheden en de media is, naar mijn inzicht, van groot belang. Ik hoop en vertrouw erop dat onder de nieuwe DB leden dat besef ook aanwezig zal zijn. 
De komende vier jaar zal Ons Water weer met West-Brabant Waterbreed één fractie vormen. Vanuit de kracht van het zijn van de grootste fractie zullen wij met ons zevental het functioneren van het nieuwe DB kritisch maar constructief volgen. De woorden zijn zo dadelijk op papier gezet en in de digitale cloud geslingerd. Nu de daden!

Wat is er van terecht gekomen?

Augustus 2000 kwam “waterbeleid voor de 21e eeuw” uit, het advies van de Commissie Waterbeheer 21e eeuw. In februari 2001 tekenden het Rijk, de Unie, de VNG en het IPO de Startovereenkomst waterbeleid 21e eeuw en in februari 2002 kwam “Waterbeheer 21e eeuw, WB21: aanleiding, afspraken en maatregelen” uit van de Unie. Met het in juli 2003 ondertekende Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) werd met de uitvoering een begin gemaakt. Via Teleac/NOT werd in 2001 middels acht televisieprogramma het ‘waterbeheer in de 21e eeuw’ uitgelegd. 

Wat is er sinds die tijd op het vlak van: normering, de watertoets, wateropgaven, deelstroomgebiedsvisies en de regelingen rond schade, schadevergoeding en verzekeringen feitelijk tot stand gekomen? Is bij de uitwerking in de stroomgebieden nu echt gekozen voor ruimtelijke maatregelen en is aan de drietrap (vasthouden, opvangen en dan pas afvoeren) consequent inhoud gegeven? Was indien er gekozen werd voor technische oplossingen de motivatie van de waterschappen adequaat en werd deze getoetst door de provincies en/of door het Rijk? Zijn er succesvolle stroomgebiedallianties tot stand gekomen? Wat was de schade van de droge zomer van 2018 geweest als de adviezen uit augustus 2000 al verregaand waren uitgevoerd? Bij de start in 2001 waren er nog 57 waterschappen nu nog 21. Wat heeft deze concentratie opgeleverd? En is er in de ‘baten’ een verschil in de gebieden waar waterschappen wel vergaand fuseerden en waar niet? Is het “waterbeleid voor de 21e eeuw” nu ook werkelijk leidend geweest in de aanpak van de in het advies gesignaleerde waterproblemen?

Dit zijn vragen die ik graag, in een onderzoek op Unie niveau, beantwoord zou willen hebben. Voor mij is het   “waterbeleid voor de 21e eeuw” bepalend geweest in mijn denken. De commissie onder voorzitterschap van oud-gedeputeerde Tielrooij kwam met een gedegen advies. Nu bijna 20 jaar later constateer ik, op basis van mijn waarneming, dat er door politici is gewinkeld in de aanbevelingen en de waan van de dag vaker leidend is geweest dan de adviezen van Tielrooij en zijn kompanen, terwijl de klimaatontwikkelingen aantonen dat de adviezen van bijna 20 jaar geleden op goede gronden waren gebaseerd.   

Louis van der Kallen

 


KRW RIJN-WEST – 0013

 


 

Bergen op Zoom, 1 augustus 2005

 

Aan het Dagelijks Bestuur van

Waterschap Rivierenland

per e-mail: [email protected]

 

Geacht Dagelijks Bestuur,

Recent is verschenen de karakterisering deelstroomgebied Rijn-West. Dit stuk leidt voor ondergetekende tot een aantal vragen/bemerkingen, te weten:

pagina 23

“De afstemming inzake afbakening van grensoverschrijdende grondwaterlichamen is nog niet afgerond. Ook de karakterisering van deze grondwaterlichamen is een kennishiaat. De richting en grootte van de grensoverschrijdende grondwaterstroming dient te worden vastgesteld, bij voorkeur in samenspraak met de buurlanden”.

VRAAG

1. Wie is hierbij de initiatiefnemer?

pagina 55

Uit tabel 3.4b blijkt dat in het rivierengebied relatief weinig (4) virtuele waterlichamen met toetsingswaarden zijn vastgesteld.

VRAAG

2. Zijn in het rivierengebied dezelfde criteria gehanteerd als elders in het stroomgebied bij de bepaling van de aard, omvang of het aantal van de virtuele waterlichamen?

pagina 57

“De wijze van bepaling van de 100-jaarszone is door elke betrokken provincie op een iets andere wijze uitgevoerd”.

Hier zou harmonisatie van methoden, regelgeving en werkwijzen op z’n plaats zijn!

pagina 91

“Daarnaast wordt geen nieuw gecreosoteerd hout meer toegepast”.

VRAAG

3. Deze tekst is niet geheel juist. Uit enkele begraafplaatsreglementen blijkt dat men voor de verankering van grafmonumenten nog steeds verduurzaamd/gecreosoteerd hout voorschrijft. Ligt hier een taak voor het waterschap om richting begraafplaatsen op dit punt stappen te ondernemen?

pagina 91

“Diuron is sinds 2000 voor elke toepassing verboden in Nederland. Regionaal zal de stof geen probleem meer vormen in 2015. Mogelijk zou door belasting vanuit het buitenland de stof nog wel in rijkswateren een probleem kunnen geven.

VRAAG

4. Deze tekst lijkt in strijd met de tekst op pagina 77 (“Diuron (herbicide) is voor gebruik in de landbouw in 1999 in Nederland verboden, maar wordt nog beperkt toegepast als anti-foulingsmiddel”). Welke tekst: pagina 91 of pagina 77 is juist?

pagina 91

“Omdat het in het buitenland nog wordt gebruikt, komt Endosulgan via atmosferische depositie en de grote rivieren nog in de Nederlandse wateren terecht”.

De regelgeving ten aanzien van verboden stoffen, zoals Diuron en Endosulfan dienen op Europese schaal geharmoniseerd te worden!

pagina 112

“De in Nederland onderscheiden waterdiensten betreffen drinkwaterverzorging, riolering, afvalwaterzuivering, grondwaterbeheer en het regionale watersysteem”.

Hier ontbreekt de scheepvaart c.q. het bevaarbaar houden als waterdienst. Deze omissie is des te meer van belang, omdat de KRW uitgaat van de vervuiler betaalt en van het kostenterug-winningsprincipe.

Onderstaand enkele citaten uit de karakterisering deelstroomgebied Rijn-West, die de belasting door de scheepvaart onderschrijven:

– pagina 76 t.a.v. fluorantheen: “Tenslotte is een belangrijke bron de coating van de binnenvaartschepen (17 %)”

– t.a.v. benzo(k)fluorantheen: “Een andere bron die wordt geschat is de emissie uit de onderwateruitlaten van recreatievaartuigen (23 %)”

– t.a.v. benzo(a)pyreen: “de belangrijkste bron is de coating van de binnenvaartschepen (51 %)

– pagina 77: “verontreinigde waterbodems (samen met opwoeling door recreatie- en beroepsvaart) zijn in Rijn-West belangrijke overige belastingen”

– zie tevens het eerdere citaat inzake Diuron als anti-foulingsmiddel.

VRAAG

5. Is het DB met ondergetekende van mening dat scheepvaartdiensten ook voor kostenterugwinning in aanmerking zouden moeten komen?

Op 13 juli stelde ondergetekende een aantal vragen inzake de karakterisering van het Nederlandse Maastroomgebied. Gezien een zekere samenhang stel ik gezamenlijke beantwoording met deze brief op prijs.

Met vriendelijke groet,

L.H. van der Kallen