OVER WATER – 57

 

| 10-09-2016 | 05.00 uur |


 


OVER WATER – 57

 

4 september
watermiddagIn de middag een ‘watermiddag’ op Bouvigne. Circa 800 bezoekers die kennis kwamen maken met de tuin, het kasteel en bij de diverse kraampjes, informatie kwamen halen over water en het waterschap Brabantse Delta. Kees de Jong en ik waren aanwezig om eventuele vragen te beantwoorden. 

5 september
Een borrel op fort Altena ter gelegenheid van het ontwerptracebesluit A27. Het valt mij dan op dat, ten opzichte van mijn eerste vergadering over de A27 in juni 2011, er vrijwel geen bestuurders meer zijn van toen. Ik had het idee de enige te zijn uit die tijd. De vraag voor mij is dan: wat betekent dit voor de kwaliteit van de bestuurlijke inbreng? Hoeveel ervaring en kennis van het dossier gaat bij de klaarblijk snelle wisselingen van bestuurders verloren?

6 september
Een Dagelijks Bestuursvergadering en een bilateraaltje met de dijkgraaf. Binnen mijn portefeuille vallende onderwerpen waren: de intentieovereenkomst Zuiderwaterlinie en de doorstart van de gebiedsinrichting Westelijke Langstraat. Voor het circa 600 ha grote gebied worden hydrologische maatregelen voorbereid en genomen om de PAS en Natura-2000 doelen voor natte natuur te realiseren. De provincie neemt de grondverwerving op zich en de natuurambities worden zodanig aangepast dat zij aansluiten bij de hydrologische ambities van het waterschap. Tevens is afgesproken om de oorspronkelijke hoge natuurambities te versoepelen en te combineren met integrale gebiedsontwikkeling ten behoeve van het draagvlak in de streek.

7 september
In de morgen een portefeuillehoudersoverleg over de scenario’s van het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/ Amertak.

In de avond eerst een fractieoverleg en daarna een thema AB over de vele aspecten aan duurzaamheid.

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 28: RAPPORT “EEN BEETJE NAT”

 

| 13-02-2016 | 10.45 uur |


 

rioleringTessy van de Linde, Tamanna Wahdat en Almedina Zuljko hebben op mijn verzoek en met mijn medewerking, in het kader van hun studie aan de ‎Juridische Hogeschool Avans – Fontys, de afgelopen maanden een onderzoek uitgevoerd naar de voorwaarden waaronder de gemeenteraad van Loon op Zand een gebod tot afkoppeling van de gemeentelijke vuilwater riolering mag opnemen in een gemeentelijke verordening. Het rapport “een-beetje-nat” is recent verschenen. Ik ben er blij mee en ik denk dat menige gemeente hier iets aan kan hebben bij het nader uitwerken en vormgeven van het gemeentelijk waterbeleid in het kader van klimaatadaptatie en het aanpakken van hittestress. Ik bedank de dames voor hun kwalitatieve inzet en de manier waarop ze zich gestort hebben op een voor velen misschien saai onderwerp, maar waaraan een groot maatschappelijk belang verbonden is. 

10 februari
In de middag een portefeuillehouderoverleg over het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

11 februari
Met de partijleider van West-Brabant Waterbreed gesproken over het waterschap en een aantal locaties bezocht die qua waterbeheer naar zijn mening aandacht behoeven.

12 februari
Vandaag de Unie commissie Waterkeringen (CWK) in Amersfoort met agendapunten zoals:

  • Het beoordelingsinstrumentarium voor de veiligheidsbeoordeling van de primaire waterkeringen
  • De samenwerking bij de beoordeling van de primaire waterkeringen
  • Het plan van aanpak 2e planronde richtlijn overstromingsrisico’s
  • De nationale omgevingsagenda
  • En de strategische onderwerpen voor de CWK 2016.

Een technische, maar leerzame vergadering. 

Louis van der Kallen

 


OVER WATER – 27: RIONED SYMPOSIUM 2016

 

| 06-02-2016 | 09.50 uur |


 

2 februari
In de morgen DB met onder andere een thema sessie over de aanpak watergebiedsprogrammering en de KRW-watersysteemanalyses, alsmede de agendapunten: de actualisatie van de communicatievisie en de adviesnota over het project “Sloten, oevers en dijken op orde”.

In de middag het bestuurlijk overleg met wethouders van de gemeenten  Gilze-Rijen, Baarle-Nassau en Alphen/Chaam over het waterschapsproject ‘inhaalslag Keur en oneigenlijk grondgebruik’ in het gemeentehuis van Baarle-Nassau.

3 februari
In de morgen een telefonische vergadering over de scoop van het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

In de middag een bijeenkomst van de werkeenheid Hart van Brabant te Tilburg met als agendapunten onder andere een evaluatie van de uitgevoerde projecten in 2015 en het programma voor 2016. Waar ik trots op ben is dat in deze werkeenheid voorlopig een drietal gemeenten met behulp van het waterschap Brabantse Delta op het vlak van maaien en baggeren gezamenlijk een bestek hebben opgesteld en aanbesteed. Dit is een stap verder in de onderlinge samenwerking dan het nationaal bestuursakkoord beoogde. Een dik compliment voor die gemeenten. Hopelijk gaan in 2016 meer gemeenten meedoen. De besparingen tellen weliswaar niet mee in de te halen prestaties in het kader van het nationaal bestuurakkoord, maar tellen wel lekker aan. Wat ook leuk is, als het gaat om de aanpak van de kwetsbaarheid, is dat de werkeenheid Meierij van het waterschap de Dommel hierbij betrokken is. Ook dit is een blijk van de verdergaande ambities van de werkeenheid Hart van Brabant en de wil echt samen te werken waar het kan.

In de avond een thema AB over duurzaam financieel beheer en de op te stellen kadernota.

4 februari
neo luddietHet Rioned symposium bezocht in Utrecht. Het symposium begon voor mij pas goed met de lezing van Prof. Dr. Wim de Ridder. Een voor mij inspirerend verhaal met veel punten van herkenning. Hij schetste op basis van een aantal uitspraken van leiders van grote ondernemingen een aantal te verwachten ontwikkelingen, zoals over de zelfrijdende auto’s, waarvan Google zegt: “We gaan door tot dat er 90 % minder auto-ongelukken zijn”. Dan kwam de vraag op: “mogen we in 2025 nog wel zelf autorijden?”, als wij mensen de risicofactor zijn. 
Op de dag dat Shell haar cijfers bekend maakte en stelde dat in deze eeuw fossiele brandstoffen de energiebron voor het gemotoriseerd verkeer zouden blijven, stelt de CEO van Tesla dat de komende jaren de ontwikkeling van batterijen een bereik van 1500 kilometer mogelijk gaan maken. De Ridder stelde ook dat de algoritmes van de computers geen ethiek kennen en dat de weerstand van de oude verdienmodellen van de grote ondernemingen niet zal baten. Wanneer komt voor de Shell’s van deze wereld het ‘Kodak moment‘?  
De wet van Moore blijkt al bijna 50 jaar mee te gaan. Computers worden alsmaar sneller. De maatschappij kraakt en steeds vaker komt de vraag boven:  kan de mens wel mee in dit tempo van de technologische ontwikkeling? Steeds meer mensen roepen om een moratorium op technologische ontwikkelingen, omdat voor velen de ontwikkelingen te snel gaan en deze een groot effect hebben op de samenleving. Natuurlijk is het een onmogelijkheid om de technologische ontwikkelingen stil te leggen. Maar het laat wel zien dat het de samenleving bezig houdt. Met name de onderklasse leidt er onder, volgens Wim de Ridder. Toen ik verwees naar de Luddieten bevestigde hij de vele overeenkomsten tussen de eerste industriële revolutie en de vierde die nu aan de gang is.

Daarna heb ik een privébezoek gebracht aan de gemeente Oostzaan, waar ik het natuurgebied Het Twiske bezocht. Een prachtig veenweide gebied met veel water dat een bezoek zeker waard is. Ook op deze winterdag is het daar goed wandelen of fietsen.

Louis van der Kallen

 


OVER WATER – 21

 

| 19-12-2015 | 11:15 uur |


 

7 december
klooster NieuwkerkIn de ochtend ben ik naar een bijeenkomst geweest van de stuurgroep streeknetwerk vitaal leisure landschap. De bijeenkomst werd gehouden in Klooster Nieuwkerk te Goirle, bijna op de grens met Belgie. Het ging vooral over ‘slow leisure’. Een term waarbij ieder van de deelnemers bijna een persoonlijke uitleg voor heeft. Mijn benadering is recreëren in een mooi landschap op een wijze waarbij je een ander geen overlast veroorzaakt. Allerlei gedachten passeerden de revue. Wat mij het meest aansprak was een prijswinnaar van vorig jaar ‘Het Belslijntje’. Een lint van 35 kilometer van voor bijen aantrekkelijke voedselplekken tussen Tilburg en Turnhout. Omschreven als vol van geur, kleur en fleur.

In de middag naar de ondertekeningbijeenkomst in de Brabant hallen te Den Bosch van een aantal Stika gebiedscontacten waaronder Midden-Brabant en het Biesbosch Streeknetwerk de regio’s waar ik als waterschapsbestuurder actief ben. Met de projecten die hier mee gesubsidieerd worden, wordt ons mooie Brabant weer een beetje mooier en groener voor al wat leeft.

8 december
In de morgen de DB vergadering met o.a. als agendapunten: het ontwerp projectplan natte natuurparel Lage Vuchtpolder en de DB strategie herziening peilbesluiten en een nadere mededeling over de adviesnota Albano rijst.

In de middag portefeuillehoudersoverleggen (PHO) over de Overdiepse Polder  en de betekenis van het project inhaalslag Keur en oneigenlijk grondgebruik voor de gemeente Geertruidenberg in voorbereiding van het bestuurlijk overleg met die gemeente. 

In de avond de netwerkbijeenkomst van bestuurders in het provinciehuis “Brabant ontmoet! Oog voor Brabant, Oog voor elkaar,” met tal van gesprekken met statenleden, wethouders, raadsleden en waterschappers.

9 december
In de avond eerst de themasessie bestuurlijke vernieuwing en daarna het AB met als agendapunten o.a.: het uitvoeringskrediet voor de poldergemalen Emilia en Westland en een uitvoeringskrediet voor de voorbereiding verdere aanleg EVZ boomkikker.

gea 16

de Amercentrale

10 december
Vanaf 12.00 tot 16.00 uur vanuit Drimmelen een boottocht met een schip van rondvaartbedrijf Zilvermeeuw langs het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak, in gezelschap van zowel ambtelijke als bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Oosterhout en vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat en Essent. Dit bedrijf bezit veel gronden langs de te verbeteren dijktrajecten. Vanaf het water krijg je een ander beeld van de te verbeteren dijktrajecten en krijg je meer zicht op de mogelijkheid van meekoppelkansen.

gea 39

buitendijks recreatiegebied

Wat in de gesprekken met de wethouders Kevin van Oort, Jan-Willem Stoop en Marian Janse-Witte vaak aan de orde kwam, waren de voor en nadelen van eventuele keersluizen. Ook groeide het besef hoeveel van de gronden en bedrijven feitelijk buitendijks liggen en dus niet de bescherming genieten van binnendijkse gebieden. Hoewel dit vaak opgehoogde terreinen betreffen is dit wel een gegeven wat aandacht verdient bij de verdere ontwikkeling van deze gebieden. Het gure weer was geen belemmering om te genieten van deze leerzame boottocht. Hierbij werd ik wel bewust op sommige punten van een zekere verrommeling van het gebied, waar de aanpak van de dijken kansen biedt om tot een kwaliteitsslag te komen.

gea 04

kwalitatieve nieuwbouw aan het water gemeente Geertruidenberg

Ook zijn er mooie vergezichten die de aantrekkelijkheid van het gebied laten zien, alsmede hoe mooi een gemeente als Geertruidenberg op een aantal locaties aan nieuwbouw vorm heeft gegeven. Ik denk dat de boottocht alle deelnemers iets te denken heeft gegeven en tot inspiratie heeft gebracht om dit dijkverbeteringsproject te gebruiken, niet alleen voor het vergroten van de veiligheid, maar ook om te komen tot een verdere verbetering van de ruimtelijke en natuurlijke kwaliteit van de leefomgeving.

11 december
Een bestuurlijk overleg met wethouder Kevin van Oort van de gemeente Geertruidenberg over het waterschapsproject ‘inhaalslag Keur en oneigenlijk grondgebruik’.

Wij wensen u een rustige en fijne Kersttijd toe.

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 20: DE WATERINNOVATIEPRIJZEN 2015

 

| 04-12-2015 | 18:15 uur |


 

30 november
Mijn eerste stop, als bestuurder, was bij het waterschap Aa en Maas te Den Bosch om vragen te beantwoorden van ambtenaren die de cursus ‘bestuurlijke sensibiliteit’ volgden. Doel van een dergelijke cursus is ambtenaren gevoel bij te brengen wat voor (hun) bestuurders van belang is bij de opstelling van beleidsstukken en de beantwoording van vragen.

In de middag had ik een afspraak in Apeldoorn met een mogelijke toekomstige kandidaat/lijsttrekker voor Ons Water in het gebied van het waterschap Vallei en Veluwe. Ik probeer kandidaten te werven om in 2019 ook buiten het gebied van mijn eigen waterschap (Brabantse Delta) met Ons Water mee te doen aan waterschapsverkiezingen. Het was een goed gesprek. Ik hoop dat het resultaat zal zijn dat de vrouw, waarmee ik sprak, de stap wil wagen naar het waterschapsbestuur om haar warme belangstelling voor onder andere de natuur ook daar tot uiting te brengen.

In de avond woonde ik de uitreiking bij van de ‘water innovatieprijzen’ te Amersfoort. Nu gun ik iedereen een feestje en een prijs. Maar dan wil ik wel het gevoel hebben dat er werkelijk iets bijzonders is gebeurd wat een feestje en een prijs rechtvaardigt. Ik benader al jaren het zogenaamde innovatieve imago van de waterschappen met de nodige argwaan. Want bij overheden kom ik zelden iets innovatiefs tegen. Naar mijn opvatting komt dat omdat bij ambtenaren, bestuurders en politici er een overmaat aan risico aversie aanwezig is. Er zal maar iets fout gaan of niet het gewenste resultaat geven dan zijn de mogelijk commentaren van de oppositie dodelijk en dat moet immers voorkomen worden! Ik heb mijn beroepsmatige leven (40 jaar) doorgebracht op research en ontwikkeling afdelingen van een zaadkwekerij en een kunstharsfabriek. Daar leerde ik dat zonder het betreden van onbetreden paden er geen echte vernieuwing aan de orde zal zijn. In de praktijk van mijn beroepsmatige leven was het vooral de vrije research die gewenste patenten en innovaties bracht. De doelresearch bracht wel vernieuwingen in de zin van doorontwikkelingen van bestaande producten of de introductie van technieken van anderen brachten wel efficiëntie verbeteringen, maar dat werden geen innovaties genoemd. En deze waren ook nooit patenteerbaar. Als uitvinder van een bepaald gepatenteerde product/productiemethode (United States Patent nr. 4255464) matig ik mij aan enige kennis te bezitten van het herkennen van innovaties en innovatieve werkwijzen.

innovatie 04Ik vond de prijswinnende ‘innovaties’ bijna categorie lachertjes. Ik gun de prijswinnaars de complimenten, maar het innovaties noemen is jezelf en je weinig innovatieve kracht als waterschappen in slaap wiegen. Ik leerde op de analistencursus circa vijftig jaar geleden al: ‘meten is weten’. Als ik begin jaren zeventig bij de ontwikkeling/ontwerp van bijvoorbeeld een gelamineerde scheepshuid dit ontwerp modelmatig zou berekenen zonder de kennis van de fysische en mechanische sterkten te kennen van de samenstellende delen zou ik op staande voet ontslagen zijn. Om dan een innovatieprijs toe te kennen aan een dijkverbeteringproject (categorie waterveiligheid: ‘dijken op veen’), waarbij de sterkte van veenlagen in de ondergrond is gemeten, is voor mij wezensvreemd. Zouden voorheen dijken verbeterd/verzwaard zijn zonder meten? Het is zo logisch wel te meten dat dit gewoon je werk goed doen is. Niet meer, niet minder. Natuurlijk besef ik dat kennis van dijkenbouw in het verleden met vooral proberen en mislukken is opgebouwd. Maar anno 2015 kunnen we meer. Dat heeft niets met innovaties te maken. Een gotspe vond ik de prijs voor het project de ‘inlaat op maat’. Dat je meet hoeveel water nodig is om het zoutgehalte omlaag te brengen is zo logisch, dat het bijna misdadig is dat, in een samenleving die gericht zou moeten zijn op water doelmatig gebruiken, dit nog niet gebeurde. Wat is logischer dan niet meer te gebruiken dan nodig is? Dit is geen innovatie dat is gewoon je werk goed doen! Het toepassen van een modern middel als een ipad of een app is net zomin een innovatie!

Als voorbeeld: toen ik als 17-jarige de variaties in proefvelden moest corrigeren, gebruikte ik daarvoor een rekenlineaal, een logaritmetafel en een telmachine. Voor een proefveld van 20 eenheden was ik daar een volle weekdag mee bezig. Nu zou ik circa 2 minuten nodig hebben voor het handmatig inbrengen van de data, waarna de computer direct de gewenste correcties zou geven. Van 8 uur naar 2 minuten door jaar na jaar te kijken hoe kunnen zaken met de ontwikkeling van kennis en nieuwe door andere ontwikkelde technieken beter. Dat is niet innoveren maar je verstand gebruiken. Het alsmaar roepen dat je innovatief bent, maak je niet innovatief. Het lijkt framing. Wat ik zelf erg vind is dat bestuurders er in gaan geloven en er niet van overtuigd worden dat voor werkelijke innovaties er meer geld naar onderzoek moet en er onder ambtenaren een sfeer moet komen dat, buiten reeds lang begane paden treden moet om te kunnen innoveren en dat dit kan betekenen dat het geld zal kosten en dat dit geld niet altijd zal opleveren wat men wenst.
Heb Lef! is de titel van een boekje van de Unie van Waterschappen met een visie op vernieuwing en verbinding in het sturen van water. Nu nog de uitvoering!

Er was ook een prijs in het kader van het ‘jaar van de ruimte’ De winnaar daar was het HoWaBo project van waterschap Aa en Maas. Een prachtig project naar mijn mening en die van de jury. Maar smaken verschillen. Op 13 november werden dezelfde ingediende projecten beoordeeld door een ‘publieksjury’ bestaande uit waterschapsbestuurders. De uitslag was geheel anders. De winnaar van toen, de waterberging Zundert, behoorde nu niet eens tot de genomineerden. Voor mij leidt dit tot de conclusie dat, als we werkelijk een ruimtelijke kwaliteitsslag willen maken, we de bestuurders op cursus moeten sturen, want die schijnen er dus niets van te snappen terwijl ze wel de beslissingen nemen. Of zijn de geleerde dames en heren van de jury op een eiland terecht gekomen en leven ze in een andere wereld? Zowel de winnaar van toen (mijn eigen waterschap) als de echte winnaar het HoWaBo project verdienen wat mij betreft de hoofdprijs. 

1 december
In de morgen een interview met Sjoerd Marcelissen van BNde Stem over het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.

In de avond een door meer dan 100 belangstellenden bezochte informatieavond over dit dijkverbeteringproject. Doel is vooral het betrekken van belanghebbenden bij dit project. Meedenken en ideeën hoe te combineren met andere plannen en initiatieven zijn meer dan welkom. 

2 december
Eerst een Bestuurlijk overleg met wethouders Bea van Beers en  Ad van Beek van de gemeente Dongen met als hoofdschotel de ondertekening van afvalwaterakkoorden met zowel de gemeente Dongen, als de gemeente Gilze en Rijen waarvoor wethouder Willem Starreveld bij de vergadering te gast was.  

Daarna door naar Boxtel naar het kantoor van het waterschap de Dommel voor een overleg van het bestuurlijk kwartet doelmatig afvalwaterbeheer Hart van Brabant. Het voornaamste agendapunt was het jaarplan voor 2016 met als elementen: klimaatadaptatie, grondwaterbeheer en meten/monitoren.

Vervolgens een soort van afscheidsbijeenkomst over waterveiligheid van een beleidsambtenaar, die mij ondersteunde bij de commissie waterkeringen van de Unie. Ik zal hem missen. 

3 december 
Eerst een bijeenkomst van de vier Dagelijkse Besturen van de Brabantse waterschappen. In het Provinciehuis te Den Bosch, met een meer dan interessante presentatie over Mozaïek Brabant

Daarna in het gemeentehuis van Geertruidenberg een bijeenkomst met de vertegenwoordigers van RWS, de provincie, de gemeenten Geertruidenberg en Waalwijk en het waterschap ter tekening van de overdrachtscontracten van de Overdiepse Polder.

Vervolgens een bestuurlijk overleg met wethouder Jan van Groos over het waterschapsproject ‘inhaalslag Keur en oneigenlijk grondgebruik’.

Daarna terug naar het waterschap voor een bijeenkomst van de werkgroep cultuur van het Algemeen Bestuur van het waterschap ter voorbereiding van de presentatie van onze ideeën over de wijze van vergaderen.

En tenslotte nog de vergadering van de fractie Ons Water/Waterbreed over de Algemeen Bestuursagenda van komende woensdag.  

Een mooie, maar heel erg drukke week met lange dagen.

Louis van der Kallen

 


OVER WATER – 14

 

| 17-10-2015 | 12:15 uur |


 

13 oktober
Vandaag een drukke dag. Eerst de Dagelijks Bestuursvergadering (DB) met als onderwerpen onder andere: de begroting 2016, diverse belastingverordeningen, diverse mandateringen en een voorstel over de inhaalslag ‘Keur en oneigenlijk grondgebruik’.

Daarna een werkbijeenkomst van het DB en het directie team over (burger)participatie. Die begon met een inspirerend Youtube filmpje gemaakt in opdracht van het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden door Jan Willem Zeelenberg. Waarom doen we het? Wat verwachten we er van? Hoe willen we het voorgeven? Het is moeilijker dan menigeen denkt. Een begin van de antwoorden is voor mij gelegen in: het is onvermijdelijk, we hebben elkaar nodig, we hebben de zelfde belangen (veiligheid, schoon water), we versterken ermee de betrokkenheid en vergroten het draagvlak voor de invulling van onze taken. We moeten wel beseffen dat we dan ook oog moeten hebben voor de belangen van de deelnemers en niet alleen voor onze taken en wat dat kost.

Daarna een portefeuillehouderoverleg over hoe om te gaan met de meekoppelkansen en een regeling voor de kostenvergoedingen voor het eventueel verleggen van kabels en leidingen bij het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.

De werkdag werd afgesloten met een kennismakingsgesprek met Ellen Verhoef een nieuwe medewerkster die belast zal worden met het verder vormgeven van de samenwerking in de (afval)waterketen tussen ons waterschap, de gemeenten en de drinkwaterbedrijven. 

14 oktober
De avond begon met een coalitieoverleg. Omdat het de eerste keer was na de verkiezingen van maart dat de coalitie bijeenkwam, werd eerst een voorzitter aangewezen. Dat werd Joep Taks van 50 Plus. Daarna werden een aantal punten van de Algemeen Bestuursvergadering (AB) besproken die enige afstemming behoefde.

Later op de avond was het AB met o.a. agendapunten als: de kadernota 2016-2025, het waterbeheersplan 2016-2021, een aantal investeringsvoorstellen die energiebesparingen betreffen bij de SNB, en projectplannen o.a. voor de zomerkade langs het Hollands Diep,  voor het project Turfvaart-Bijloop Zuid en voor maatregelen tegen de wateroverlast Hoofseweg-Slotbossetorenpark Oosterhout. 

15 oktober
samen werkenVandaag de landelijke bestuurdersbijeenkomst “samenwerken aan water” in Utrecht met tal van interessante sprekers zoals ter inspiratie Toon Gerbrands (directeur PSV). Vanuit de VNG Ina Adema (burgemeester Veghel) en Riksta Zwart (Vewin). Mooi waren de discussies aan tafel. Aan mijn tafel zat o.a. een vertegenwoordiger van Rioned. Hij pleitte tot mijn verrassing voor de heffing van precariorechten door gemeenten. Zijn argument is: ‘nu is het onder de grond een puinhoop van steeds meer leidingen. Als er precariorechten over betaald moet worden, dan worden alle gebruikers gedwongen tot een goede registratie en bundeling. Hierdoor zouden de kosten bij verlegging en aanleg dalen en de risico’s bij werkzaamheden verminderen.’ Het was een leerzame bijeenkomst.

Louis van der Kallen

 


OVER WATER – 12: DE VEILIGHEID VAN NEDERLAND IN KAART

 

| 03-10-2015 | 23:50 uur |


 

24 september
In de morgen twee portefeuillehouders overleggen. De eerste over de toekomst van het Biesbosch netwerk. De tweede over het havenuitbreidingsplan van Waalwijk en wat dat kan betekenen voor de status van de dijken in dat gebied.

In de avond een bijeenkomst met belanghebbenden (ondernemers/overheden/grondeigenaren) over de mogelijke koppelkansen bij het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak. Dit om te peilen of belanghebbenden mogelijkheden zien om gecombineerd met de dijkverbeteringen te komen tot economische/toeristische initiatieven of in de combinaties van functies in dat gebied. Leermoment was dat als je ondernemers uitnodigt omdat je voor bewoners in een latere fase, als de plannen meer concreter zijn, weer een informatieavond organiseert, je erop moet rekenen dat er toch bewoners komen. Die dan met enige argwaan de zaak bekijken.

25 september
In de middag de Pal lezing. Dit keer over de implicaties van de Omgevingswet. De presentaties waren van Arjen Nijenhuis, plv. directeur Eenvoudig Beter en van Flip ten Cate van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit. Hoofdmoot van het verhaal was: minder regels, op weg naar meer vertrouwen. Het klonk ineens wat naïef zo midden in de VW crisis. Of anders gezegd: meer gezond verstand dan rechtszekerheid. Of zoals Flip ten Cate het verwoordde: van toelatingsplanologie naar uitnodigingsplanologie. De (ontwerp)wet kent een aantal voor waterschappen interessante artikelen die naar mijn gevoel de rol van waterbeheerders bij planologische ontwikkelingen moeten borgen.

26/27 september
Voorbereiding DB vergadering. Een overvolle agenda kan wel 8 tot 12 uur leeswerk opleveren. Feitelijk verdeel ik het leeswerk over bijna een hele week, omdat ik het lezen van grote stukken op een Ipad niet echt aangenaam vind. Dan is het lezen van een mooi boekwerk als de eindrapportage “De veiligheid van Nederland in kaart” een stuk aangenamer. De rapportage geeft per dijkkring aan hoe veilig de bewoners er zijn en wat de zwakke plekken zijn die de komende decennia verbetering behoeven. Wat ik er ook uit oppikte was dat de nationale overheid in Nederland vroeger heel wat makkelijker was in het aanpassen van grenzen van gemeenten en provincies als dat logisch was. Toen rond 1900 de Bergse Maas werd gegraven, kwam het dorp Bern aan de Gelderse kant te liggen. Het Brabantse dorp met zijn omliggende poldertjes werd prompt Gelders en ging de dijkkring Nederhemert heten. Het zelfde overkwam het dorp Alem in de jaren dertig van de vorige eeuw. Maar ons mooie Brabant was niet altijd het slachtoffer. Bij de normalisering van de Maas kwam een klein gebied, wat tot de Gelderse gemeente Balgoij behoorde, aan de Brabantse kant te liggen en kreeg de betreffende dijkkring de mooie naam Keent. Maar daarna is dat streven naar bestuurlijke effectiviteit verdwenen. Zo hebben de delta werken aan de westkant van Noord-Brabant nog niet geleid tot de logische aanpassing. Wat mij nog steeds verbaast is bijvoorbeeld de bestuurlijke drukte rond het natuurgebied Markiezaten/Molenplaat. Twee provincies (Noord Brabant en Zeeland), twee waterschappen (Scheldestromen en Brabantse Delta) en drie gemeenten (Tholen, Bergen op Zoom en Reimerswaal) dragen verantwoordelijkheid voor dit natuurgebied, waar niemand woont.

28 september
In de middag een soort brainstormsessie over de toekomst van het Biesbosch streeknetwerk. Dat werd gehouden in de Melk-drive te Genderen. 

29 september
‘s-Ochtends een DB vergadering met onder andere een presentatie over medicijnresten, resistente bacteriën en drugsresten in onze RWZI’s (rioolwaterzuiveringsinstallaties) met voor mij een nieuw aandachtspunt. Door de combinatie van omstandigheden (warm water dat rijk is aan zuurstof en voedingsstoffen), medicijnresten en bacteriën zouden RWZI’s wel eens een belangrijke plaats kunnen zijn waar resistente bacteriën zich kunnen ontwikkelen. Dit dient zeker nader onderzocht te worden en vergt wat mij betreft bestuurlijke, wetenschappelijke en maatschappelijke aandacht. Want de oversterfte door resistente bacteriën is medisch een punt wat aandacht en aanpak vergt. Wat mij verbijsterde is dat bureaucratische/wettelijke problemen in de weg staan van onderzoek naar ‘verboden’ stoffen in rioolwater. Onderzoek naar ‘verboden’ stoffen zoals drugsresten is heel strikt gereglementeerd. En daardoor buitengewoon duur.  

In de avond een vergadering met de werkgroep cultuur van het Algemeen Bestuur van het waterschap. Langzaam maar zeker ontwikkelen we voorstellen tot systeem/procedure wijzigingen voor het bestuur. De afronding komt dichterbij. 

30 september 
Overdag de gehele dag doorgebracht op een plek waar ik, als Feyenoorder, normaal gesproken niet zou komen. Het PSV stadion! Wat mij wandelend door het bouwwerk nog het meeste opviel was, ondanks dat het veld baadde in het zonlicht, dat het veld toch verlicht werd door een rijdende installatie. Het zal vast een doel dienen, maar nat gras groeit ook uitstekend als natuurlijk zonlicht, op dat moment ruim voor handen, haar werk kan doen. Extra licht voegt op zo’n moment daar heel weinig aan toe. Het feit dat de provincie, die een milieuvriendelijk imago zegt na te streven, een ruimte had gehuurd was klaarblijkelijk voor de eigenaar (de gemeente Eindhoven) noch voor de belangrijkste huurder (PSV) aanleiding even dit schijnbaar overbodige energiegebruik te beperken, nu de zon gratis het gras deed groeien.

De bijeenkomst betrof een Bestuurlijke Ontwikkeldag over de bereikbaarheid van Zuid-Nederland in het bijzonder de ‘wenselijke’ ontwikkelingen van de Brabantcorridor (A58 vanaf de A16 bij Breda en A67 tot Venlo) en de A2. Mijn belangstelling richtte zich met name op het A58 stuk tot Tilburg dat ligt immers in het werkgebied van het waterschap Brabantse Delta en dan gericht op wat de ontwikkelingen kunnen betekenen voor het waterbeheer. Niet iedereen beseft dat de Brabantcorridor loopt van west naar oost en de beeksystemen in onze provincie afstromen van zuid naar noord. Dus iedere ingreep in de A58 kan effect hebben op deze beken. Feitelijk hadden alle inleiders, inclusief die van de BMF, geen enkel oog voor waterbelangen. Slechts één inleider memoreerde regenwater als middel om fijnstof af te voeren!!! Hoewel bijna alle inleiders en deelnemers aan de discussie in hun verhalen ‘leefbaarheid’ als term lieten vallen bleek bij de enkele nadere toelichting het steeds over beperking van overlast te gaan en niet over zoiets als het milieu of een natuurlijke leefomgeving. De aanwezig gemeentelijke bestuurders werden snel uit de ‘leefbaarheidsdroom’ gewekt.

VVD gedeputeerde Christophe van der Maat was helder: ‘bij de beperking van de (geluid) overlast hoefden de wethouders niet op de provincie te rekenen, hij zou geen geld steken in geluidschermen of verdiepte ligging’. Beperken van de overlast vond hij de taak van de gemeenten. Gedeputeerde Erik van Merrienboer van de PvdA sprak zijn collega niet tegen. Wat mij ook opviel was dat, in tegenstelling tot dit soort discussies in Zuid-Holland en Utrecht die ik de afgelopen jaren wel eens bijwoonde, hier de term landschapskwaliteit niet één keer viel. Jammer! Nu ben ik bang dat het mooie van Brabant niet die bescherming en aandacht krijgt die het verdient. Of mijn bijdrage aan de discussie enig positief gevolg zal krijgen, is wat ik voor de toekomst zal blijven volgen.

1 oktober
IMG_0114In de morgen het Bestuurlijk Overleg werkeenheid Hart van Brabant met aansluitend een excursie naar de installatie Moerenburg van waterschap de Dommel. Dit keer was het een breed overleg met nu niet alleen de bestuurders van de betrokken gemeenten maar ook met het management en de ambtenaren, betrokken bij het beheer van de waterketen (riolen, gemalen en zuivering). De uitkomst was: we kunnen en moeten meer samenwerken zodat de toename van de kosten door de steeds hogere eisen beperkt worden. De excursie naar Moerenburg was een leuke ervaring. De lokatie is bij het waterschap nog steeds in gebruik, maar herbergt ook een industrieel monument. Het was de eerste Nederlands rioolwaterzuivering die in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw gebouwd werd. Voor mij een bezoek zeker waard.

2 oktober
Bestuurlijk Overleg met de gemeente Oosterhout. De wethouders Marian Janse-Witte en Marcel Willemsen kwamen dit keer op bezoek op Bouvigne. Bij een dergelijk BO passeren op de agenda zaken als: de gemeentelijk en waterschapsontwikkelingen die relevant zijn voor de werkzaamheden in de gemeente Oosterhout, zoals de samenwerking in de waterketen, klimaatadaptatie, EVZ’s, en het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak. 

Louis van der Kallen