In Nederland gaat steeds vaker wat mis bij projecten van de overheid, zo ook in de provincie Overijssel bij het verbreden van het Kanaal Almelo-De Haandrik in 2011. Het is de opmaat tot een catastrofe: in enkele jaren tijd is door piping schade aan 430 huizen langs het kanaal ontstaan.
In een artikel in de Volkskrant over deze casus komt emeritus hoogleraar Foundation Engineering and Soil Mechanics Stefan van Baars tot de volgende uitspraak (die ik voor 100 % onderschrijf): “Er is iets fundamenteel mis in Nederland. Overal is de deskundigheid wegbezuinigd en komen er managers voor terug. Om projecten te realiseren gaat de overheid publiek-private samenwerkingen aan, waarbij de aansprakelijkheid wordt afgeschoven op bedrijven. Een instituut als Deltares kan vervolgens zonder tegenspraak onvolledige conclusies trekken. En een rechter zal altijd Deltares geloven, dus een zaak aanspannen heeft nauwelijks zin. Toon als burger maar eens aan dat je schade hebt ‘dankzij’ de overheid.”
Er moet iets fundamenteels veranderen! Overheden moeten ‘deskundigheden’ ook weer zelf in huis halen en hun verantwoordelijkheden zelf dragen.
Modern asfalt? Op 4 augustus stond er een artikel in de Volkskrant met de uitdagende kop: “Wie legt het modernste asfalt”. Een poging van Marc van den Eerenbeemt om Nederlandse asfaltbedrijven, zoals Dura Vermeer en Heijmans, te profileren als modern en toekomstgericht. Wat mij betreft blijkt die ’toekomst gerichtheid’ niet uit het artikel. Het is normaal, in een markt die 8 tot 10 miljoen ton asfalt produceert, dat deze iets doet aan productverbetering. Geluidsbeperking werd in het artikel belicht. Wat ik echter in het artikel node miste is een meer innovatieve aanpak door de genoemde bedrijven van belangrijke maatschappelijke problemen, die mede veroorzaakt worden door het gebruik van asfalt als verhardingsmateriaal van wegen, zoals een onderzoek naar verbetering van de afvloeiingscoëfficient van hemelwater en hittestress. In warme periodes leidt hittestress tot oversterfte. Als voorbeeld een hittegolf in Frankrijk in 2003 die tot meer dan 11.000 extra doden leidde.
Asfalt op wegen en daken (zwarte bitumen) hebben een enorme bijdrage aan de vorming van hitte eilanden in steden en gebouwde omgevingen. Zowel hittestress als wateroverlast zijn forse maatschappelijke problemen, die door de optredende klimaatverandering steeds prominenter op de agenda moeten komen van iedereen. Dus ook van asfalt grootmachten. De albedowaarden (mate van reflectie van zonlicht, c.q. mate waarin zonnewarmte wordt opgeslagen) van standaard asfalt zijn verschrikkelijk slecht. 85 tot 96 procent (bron: Groenblauwe netwerken, handleiding voor veerkrachtige steden) van de zonne-energie die instraalt op asfalt wordt opgenomen door het asfalt en in de nacht weer afgegeven aan de omgeving. Dat kost bij een hittegolf doden. Potentieel veel doden. Wordt daar onderzoek naar gedaan bij de genoemde asfalt bedrijven? Ik lees er niets over! Elders wordt daar wel onderzoek gedaan naar alternatieve bestratingsmaterialen. Een goed voorbeeld daarvan is: “On the Use of Cool Materials as a Heat Island Mitigation Strategy“. Het kan dus wel. Als Volkskrant lezer verwacht ik van mijn krant en haar journalisten geen reclame artikel, maar artikelen waar, als een onderwerp wordt belicht zoals noodzakelijke vernieuwing en verbetering van de toepassing van asfalt, de maatschappelijke problemen die daarbij een rol spelen, zoals de invloed op de hemelwaterproblematiek en hittestress, aan de orde komen en bedrijven daarop worden aangesproken.
