Maand: augustus 2017

Geen reacties

OVER WATER – 106: KLIMAAT EN DE GEMEENTELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID

  door

 

| 26-08-2017 | 13.00 uur |

 

OVER WATER – 106

 

Wat betekent het veranderend klimaat voor de eigen gemeente?

Investeringen in rioleringen zijn in de toekomst een forse gemeentelijke opgave. Het klimaat verandert en dat zal ook in de komende 20 tot 30 jaar, ook in Bergen op Zoom, tot een forse stijging van de lasten betekenen. Riolering is meer dan een technische zaak en vraagt om bestuurlijke keuzes, waarbij het van belang is de doelstellingen scherp op het beeldvlies te krijgen van ieder gemeenteraadslid.

In alle klimaatscenario’s nemen zware buien in aantal en hevigheid toe, maar blijven incidenteel en plaatselijk. Hoe kan de gemeente hiermee omgaan? Om die vraag te kunnen beantwoorden is het goed na te denken en invulling te geven aan de vraag: wat de gemeentelijke doelstellingen/redenen/vraagstukken zijn ten aanzien van rioleringen?

  • De riolering beschermt de gezondheid en zorgt voor droge voeten
  • Behalve afvalwater verwerkt de riolering ook hemel- en grondwater
  • Hoe verdelen we de kosten over de generaties?
  • Hoe hoog wordt de rioolheffing op termijn?
  • Hoe regelen we het rioolbeheer?
  • Is daarvoor een rioleringsplan (GRP) nodig?
  • Welke functie vervult stedelijk oppervlaktewater daarin?
  • Bewoners en bedrijven kunnen hemelwater opvangen op eigen terrein. Heeft uw gemeente vastgelegd wat zij van bewoners en bedrijven verwacht?
  • Grondwater is complex en raakt de burger vaak direct. Grondwater is de verantwoordelijkheid van de grondeigenaar. De gemeente kan wel deel uitmaken van de oplossing. Wil de gemeenteraad dat en hoe dan?
  • Het Bestuursakkoord Water (BAW) beoogt het heroverwegen van investeringen. Wat is écht nodig? Is een maatregel met feiten onderbouwd?
  • Daarnaast moet een betere afstemming tussen gemeenten onderling en met het waterschap leiden tot besparingen. Is dat goed geregeld en worden de in het BAW afgesproken besparingen ook gerealiseerd?

Meer informatie is te vinden op https://www.rioolenraad.nl/

Steeds meer gemeenten gaan hun inwoners verplichten om regenwater op het eigen terrein te houden en niet op de riolering te lozen. Zelfs een ’tegeltax’ wordt overwogen. Ik schreef daar eerder over. Afkoppelen van regenpijpen wordt steeds vaker door gemeenten verplicht gesteld.  Sommige gemeenten gebruiken daarbij de modelverordening van de VNG, die gaat best ver. Wie niet meewerkt aan het afkoppelen van de regenpijp kan dan te maken krijgen met drie maanden cel of een boete van € 4.050,-. De verplichting tot afkoppelen geldt dan vaak voor aangewezen gebieden. In de praktijk lozen vrijwel alle huis- en perceeleigenaren het overtollige regenwater van hun perceel op de riolering. Dit terwijl zij sinds 2009 in principe zelf verantwoordelijk zijn om het regenwater op het eigen terrein te verwerken. Het is een wettelijke verplichting, waar de meeste huiseigenaren zich niet van bewust zijn. Soms is verwerken/bergen op het perceel niet mogelijk of moeilijk. Denk aan binnensteden of geheel bebouwde percelen. Toch zal men er rekening mee moeten gaan houden dat in de toekomst zij ook hun regenwaterprobleem meer zelf op moeten gaan lossen. Zeker als zij aantoonbaar medeveroorzaker zijn van wateroverlast in lager gelegen percelen/straten of wijken.

De meeste huiseigenaren kunnen zelf maatregelen treffen om de wateroverlast, deels afkomstig van hun perceel, tegen te gaan, bijvoorbeeld door het plaatsen van een regenton. Ook kunnen eigenaren van bebouwingen zelf meer structurele maatregelen nemen, zoals door opritten en terrassen lager aan te leggen dan het huis, zodat zij kunnen dienen als tijdelijke waterberging bij extreme regenval. Ook de aanleg van groen in de tuin in plaats van verharde oppervlakken of het aanleggen van een grindbed of drainagekuil kunnen een forse bijdrage leveren aan de beperking van wateroverlast. Het is tijd dat gemeenteraden gaan nadenken of de verplichting om af te koppelen niet iets is voor bepaalde delen van de eigen gemeente, te beginnen bij nieuw te bouwen wijken.

24 augustus
Veldbezoek met vertegenwoordigers van Staatsbosbeheer en met de wethouders Paul de Beer van Breda en Jan van Hal van Etten-Leur in het gebied Noordrand Midden. We bezochten de deelgebieden Kelsdonk/Zwermlaken, De Berk, Strijpen, Zwartenbergsche Polder en Weimeren ter oriëntatie op de meekoppelkansen voor toerisme en recreatie bij de natuurontwikkeling en hydrologisch herstel van deze natte natuurparel.

Louis van der Kallen


Geen reacties

OVER WATER – 105: ANTIBIOTICARESISTENTIE

  door

 

| 19-08-2017 | 12.45 uur |

 

OVER WATER – 105

 

Wachten kan niet meer
Recent verscheen het rapport “Bronnen van antibioticaresistentie in het milieu en mogelijke maatregelen” van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het RIVM rapport bevat als zodanig niets nieuws. Ik schreef over dit onder werp eerder het artikel “resistente bacteriën en onze zuiveringen” en in Over Water 68 over de STOWA bijeenkomst op 1 december 2016 over de mogelijke aanpak van onder andere dit probleem.  Het viel mij op dat er nu in de media ruime aandacht was voor het probleem, echter zonder dat de waterschappen werden bevraagd over de aanpak van dit steeds dreigender wordende volksgezondheidsprobleem. In Zwitserland wordt het aangepakt en lopen er tal van onderzoeken via (proef)opstellingen bij waterzuiveringen, waarover op het VSA-Plattform “Verfahrenstechnik Mikroverunreinigungen” veel wordt gepubliceerd. In Zwitserland en Duitsland heeft men reeds besloten dat de aanpak van medicijnen in waterzuiveringen geen uitstel meer verdraagt en gaat men aan de slag met een grote variëteit aan methoden. Wel allemaal gebaseerd op twee hoofdlijnen (oxidatie en/of absorptie door actieve kool).  Onderbelicht blijft nog de mogelijkheid van de inzet van membraantechnologie. De ontwikkeling van resistente bacteriën is slechts één van de redenen om snel aan de slag te gaan met de aanpak van microverontreinigingen en geneesmiddel restanten. Een schandaal als rond GenX is een tweede reden. De aanpak verdraagt geen uitstel meer. De waterschappen moeten met dit onderwerp snel aan de slag en mogelijk vergt dit een andere wijze van financiering. In het huidige denken: ‘de vervuiler betaalt’ zou een heffing op geneesmiddelen logisch zijn !

15 augustus
Vandaag een hele reeks portefeuillehoudersoverleggen. Onder andere over: Het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak, de Keenesluis, een zwaluwenwal, het Dongedal, het Markdal en het project Noordrand Midden. Daarna naar de receptie geweest van het 25 jarig bestaan van het Markpontje in Terheijden, waar ik samen met wethouder Harry Bakker van de gemeente Drimmelen een tochtje met het pontje maakte.

Louis van der Kallen


Geen reacties

OVER WATER – 104: MODERN ASFALT

  door

 

| 12-08-2017 | 09.45 uur |

 

OVER WATER – 104

 

Modern asfalt?
Op 4 augustus stond er een artikel in de Volkskrant met de uitdagende kop: “Wie legt het modernste asfalt”. Een poging van Marc van den Eerenbeemt om Nederlandse asfaltbedrijven, zoals Dura Vermeer en Heijmans, te profileren als modern en toekomstgericht. Wat mij betreft blijkt die ’toekomst gerichtheid’ niet uit het artikel. Het is normaal, in een markt die 8 tot 10 miljoen ton asfalt produceert, dat deze iets doet aan productverbetering. Geluidsbeperking werd in het artikel belicht. Wat ik echter in het artikel node miste is een meer innovatieve aanpak door de genoemde bedrijven van belangrijke maatschappelijke problemen, die mede veroorzaakt worden door het gebruik van asfalt als verhardingsmateriaal van wegen, zoals een onderzoek naar verbetering van de afvloeiingscoëfficient van hemelwater en hittestress. In warme periodes leidt hittestress tot oversterfte. Als voorbeeld een hittegolf in Frankrijk in 2003 die tot meer dan 11.000 extra doden leidde.

Asfalt op wegen en daken (zwarte bitumen) hebben een enorme bijdrage aan de vorming van hitte eilanden in steden en gebouwde omgevingen. Zowel hittestress als wateroverlast zijn forse maatschappelijke problemen, die door de optredende klimaatverandering steeds prominenter op de agenda moeten komen van iedereen. Dus ook van asfalt grootmachten. De albedowaarden (mate van reflectie van zonlicht, c.q. mate waarin zonnewarmte wordt opgeslagen) van standaard asfalt zijn verschrikkelijk slecht. 85 tot 96 procent (bron: Groenblauwe netwerken, handleiding voor veerkrachtige steden) van de zonne-energie die instraalt op asfalt wordt opgenomen door het asfalt en in de nacht weer afgegeven aan de omgeving. Dat kost bij een hittegolf doden. Potentieel veel doden. Wordt daar onderzoek naar gedaan bij de genoemde asfalt bedrijven? Ik lees er niets over! Elders wordt daar wel onderzoek gedaan naar alternatieve bestratingsmaterialen. Een goed voorbeeld daarvan is: “On the Use of Cool Materials as a Heat Island Mitigation Strategy“. Het kan dus wel. Als Volkskrant lezer verwacht ik van mijn krant en haar journalisten geen reclame artikel, maar artikelen waar, als een onderwerp wordt belicht zoals noodzakelijke vernieuwing en verbetering van de toepassing van asfalt, de maatschappelijke problemen die daarbij een rol spelen, zoals de invloed op de hemelwaterproblematiek en hittestress, aan de orde komen en bedrijven daarop worden aangesproken.

Louis van der Kallen


Geen reacties

OVER WATER – 103: BESCHERMINGSZONE DIJKEN

  door

 

| 05-08-2017 | 21.00 uur |

 

OVER WATER – 103

 

Beschermingszone geen luxe
Bij dijkverbeteringen dient men rekening te houden met eventuele toekomstige normveranderingen. Recent is bekend geworden dat de pas vier jaar oude Bemmelsedijk niet stabiel genoeg is. De nieuwe waterkering voldoet niet aan de nieuwste waterveiligheidsnormen en moet verder versterkt worden. Dit is eind 2016 vastgesteld. Alle veranderingen (nevengeul/uiterwaarden en nieuwe dijk) bij de dijkverbetering Lent/Nijmegen zijn pas in het 1e kwartaal 2016 definitief opgeleverd. Dit laat mijn inziens zien dat er bij dijkverbeteringen aan bestaande dijken en bij de aanleg van nieuwe dijken steeds rekening gehouden moet worden met toekomstige aanpassingen van de normen en met nieuwe inzichten. De in acht te nemen beschermingszone, zowel binnen als buitendijks, is geen luxe of een overbodig bedenksel van het waterschap, maar absoluut belangrijk om dijken ook in de toekomst snel en doelmatig te kunnen verbeteren. Bij dijkverbeteringen rekening houden met toekomstige veranderingen van normen, kennis en inzichten is dan ook, naar mijn inzicht zowel om financiële reden als om redenen van duurzame veiligheid, een noodzakelijkheid.

1 juli
Op het terras van grand café de Kogelvanger in Breda een overleg met leden van het stuurteam Markdal om BMF directeur Selçuk Akinci bij te praten over de lopende ontwikkelingen in het gebiedsproces Markdal. Daarna met z’n allen het gebied in, waarbij onder andere een aardbeienkweker werd bezocht.

Louis van der Kallen