februari 2016 – ONS WATER

OVER WATER – 30: GRAVERS IN DIJKEN EN OEVERS

| 27-02-2016 | 13.45 uur |

GRAVERS IN DIJKEN EN OEVERS

Procambarus clarkii, de rode Amerikaanse rivierkreeft

Als waterschapsbestuurder volg ik al jaren de vakliteratuur als het gaat om de bedreigers van onze dijken en oevers. Van muskusratten en beverratten weten we al heel lang dat ze een bedreiging zijn voor onze dijken en deze overlastdieren worden dan ook al jaren door de muskusrattenbestrijders van onze waterschappen bestreden. Steeds vaker blijken ook de bevers ons als dijk- en oeverbeheerders voor problemen te stellen. Deze dieren zijn beschermd en een paradepaardje van ons en van de natuurliefhebbers dus we proberen met respect voor hen en hun biotoop de dijken en oevers op orde te houden. Ook mollen zijn, zeker na een zachte winter, een probleemsoort die zo nu en dan schade veroorzaakt aan dijken en oevers.

Recent kwam ik op H2O-online een artikel tegen van weer een nieuwe loot: (exotische) rivierkreeften. Een lezenswaardig en verontrustend artikel. Voor het werkgebied van Brabantse Delta zijn een drietal soorten van belang:

Pacifastacus leniusculus, de Californische rivierkreeft, waargenomen rond Tilburg,
Procambarus clarkii, de rode Amerikaanse rivierkreeft waargenomen rond Breda en Tilburg en
Orconectes limosus, gevlekte Amerikaanse rivierkreeft die ook in ons het werkgebied is waargenomen (zoals aangegeven in afbeelding 2 van het artikel).

Op basis van Nederlandse waarnemingen is graafgedrag bekend van twee van de drie hier bovenvermelde soorten. Te weten: de rode en gevlekte Amerikaanse rivierkreeft. Zij maken gangenstelsels in de oevers. Het gegraaf zorgt voor extra baggeraanwas en ondermijnt waterkeringen en oevers. Het wordt tijd dat deze beestjes op de menukaart komen van ons mensen en van liefhebbers van kreeftenvlees in de natuur. Anders gaan ze, als hun verspreiding door gaat, uiteindelijk voor meer werk en kosten voor de waterschappen zorgen.

24 februari
In de middag de presentatie van de film over de (oud)bewoners van de Overdiepse Polder. De bijeenkomst was een soort van afsluitende bijeenkomst, waarin centraal stond een meer dan een uur durende film/documentaire waarin (oud)bewoners van de Overdiepse Polder terug kijken op de periode van het project. Ze gaven onverbloemd en met een lach en een traan hun mening over hoe zaken waren gelopen, hoe het beter/anders had gekund en wat de gevolgen zijn van het project op hun onderlinge relaties. Het project heeft meer veiligheid opgeleverd voor circa 4 miljoen mensen en een bijdrage geleverd aan de toekomst van een aantal gezinnen en bedrijven en ook een landschap opgeleverd dat in de toekomst gewaardeerd zal gaan worden. Maar de gevolgen op de onderlinge relaties zijn soms groter dan door bestuurders gerealiseerd wordt. Ik hoop dat de film, en hoe de bewoners die aan het woord kwamen hun pijn en vreugde lieten zien, behulpzaam kan zijn om de ontstane kloven tussen mensen weer te helen.

In de avond de waterschapskring voor agrariërs in de werkplaats te Raamsdonksveer. Deze bijeenkomst stond in het teken van samenwerken, betrokkenheid en van elkaar leren en weten wat er speelt in West-Brabant. Tijdens de Waterschapskringen wil het dagelijks bestuur van waterschap Brabantse Delta graag van gedachten wisselen over ontwikkelingen die voor de ingelanden en bedrijven van belang kunnen zijn en hoe het waterschap daarin ondersteunend kan zijn. Ik mocht er vele vragen beantwoorden.

25 februari
Het bestuurlijk overleg van werkeenheid 4 waarin wethouders van de gemeenten Werkendam, Woudrichem, Aalburg, Oosterhout, Geertruidenberg en Drimmelen samen met de twee DB leden van de waterschappen Brabantse Delta en Rivierenland het programma bespreken en vaststellen voor 2016. Van de vele op te pakken onderwerpen, ben ik vooral blij met het ontwikkelen van een visie op klimaatadaptatie. Een visie die straks vast ook gebruikt kan gaan worden in andere werkeenheden. De lokatie Biesbosch Museum Eiland en de directie omgeving vond ik inspirerend. Een locatie die een bezoek meer dan waard is, zie onderstaande foto’s.

Louis van der Kallen

Geen reacties

OVER WATER – 29

door - PUBLICATIES

| 20-02-2016 | 02.00 uur |

15 februari
Om 10.00 uur een bestuurlijk overleg met wethouder Harry van de Ven van de gemeente Goirle over het waterschapsproject ‘inhaalslag Keur en oneigenlijk grondgebruik’.

16 februari
In de morgen eerst een bijeenkomst ter voorbereiding van de waterkringbijeenkomsten die komende week gehouden worden. Dat zijn bijeenkomsten waar ingelanden (inwoners en bedrijven in het werkgebied van het waterschap) in discussie kunnen gaan met ambtenaren en bestuurders.

Daarna de vergadering van het Dagelijks Bestuur met op de agenda onder andere: het Delta programma zoetwater, de kadernota, de aanpak ruimtelijke adaptatie, burgerparticipatie bij de verbetering van de regionale keringen en de voorbereiding van diverse commissies van de Unie van Waterschappen.

17 februari
In de middag een telefonisch overleg met wethouder Berend de Vries over de regionale energie strategie-initiatieven die gestart worden in de regio hart van Brabant.

In de avond de AB vergadering met onder andere de agendapunten: de actualisatie van de communicatievisie (waarbij het AB oordeelvormend met elkaar in debat ging), het projectplan ‘EVZ Dorpswaterloop te Alphen’, het uitvoeringskrediet voor het hoogwaterbeschermings-programma 2016 en een aanvullend uitvoeringskrediet voor een project in de Noordpolder bij Ossendrecht. Als mededeling stond “Resultaten heroriëntatie archiefbeheer” ook op de agenda. Ik mocht de complimenten voor dit project en de bezuiniging (1,48 miljoen in de komende tien jaar) in ontvangst nemen. Die complimenten komen ook Jan Slenders toe, mijn vervanger in de periode maart 2014/juni 2015.

18 februari
In de middag de ingebruikname archiefbewaarplaats Hof van Bouvigne met als spreker Gerard Rooijakkers die in 2008 in opdracht van het waterschap betrokken is geweest bij de ontwikkeling van de Natte Canon. Hij houdt een korte lezing met de titel “Weggooien en bewaren”. Het was een boeiend en leerzaam betoog over de archiefwet en de redenen voor het bestaan van deze wet. Ik zelf mocht de openingshandeling verrichten: het onthullen van een archiefstuk uit 1588 waarin, net als nu, de burgers klagen over de hoge waterschapslasten waarvoor zij gesteld staan. Zoals wel vaker: er is weinig nieuws onder de zon.

19 februari
Ik ben deze dag weer naar de PAL lezing geweest in het Provinciehuis van Zuid-Holland. In de statenzaal van Zuid-Holland direct achter de mooie deuren (zie foto) heb ik onderhand een vaste plek. Dirk Sijmons gaf een lezing over “Het energielandschap van de toekomst”. Het energieakkoord van Parijs zal nog al wat gaan betekenen voor de landschappen in ons land en de rest van de wereld. Hoewel de woorden landschap en ruimte niet voorkomen in het energieakkoord, zal het in de praktijk van zowel de provinciale als de lokale overheden het gebruik van de ruimte zijn waar het omgaat. Want de zonnecollectoren en de windturbines zullen ergens moeten komen om de enorme doelstelling van CO2 reductie te halen. Nu neemt de concentratie van CO2 in de lucht jaarlijks met 2 p.p.m. toe en de rekenmodellen zeggen dat, om beneden de 2 graden temperatuurstijging te blijven, we snel tot reductie van de uitstoot moeten komen. Wat mij opviel in de lezing was een uitsprak die laat zien hoe hard het gaat. Volgens Dirk Sijmons hebben we de laatste 400 jaar net zoveel koolstof verbrandt en in de lucht gebracht als de natuur in 400 miljoen jaar in de bodem heeft achtergelaten. Dat laat zien hoe absurd en onverantwoord wij mensen met de rijkdom die de natuur in de loop der jaren heeft opgebouwd omgaan. Je reinste roofbouw!

Louis van der Kallen

Geen reacties

OVER WATER – 28: RAPPORT “EEN BEETJE NAT”

door - PUBLICATIES

| 13-02-2016 | 10.45 uur |

Tessy van de Linde, Tamanna Wahdat en Almedina Zuljko hebben op mijn verzoek en met mijn medewerking, in het kader van hun studie aan de â€ŽJuridische Hogeschool Avans – Fontys, de afgelopen maanden een onderzoek uitgevoerd naar de voorwaarden waaronder de gemeenteraad van Loon op Zand een gebod tot afkoppeling van de gemeentelijke vuilwater riolering mag opnemen in een gemeentelijke verordening. Het rapport “een-beetje-nat” is recent verschenen. Ik ben er blij mee en ik denk dat menige gemeente hier iets aan kan hebben bij het nader uitwerken en vormgeven van het gemeentelijk waterbeleid in het kader van klimaatadaptatie en het aanpakken van hittestress. Ik bedank de dames voor hun kwalitatieve inzet en de manier waarop ze zich gestort hebben op een voor velen misschien saai onderwerp, maar waaraan een groot maatschappelijk belang verbonden is.

10 februari
In de middag een portefeuillehouderoverleg over het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

11 februari
Met de partijleider van West-Brabant Waterbreed gesproken over het waterschap en een aantal locaties bezocht die qua waterbeheer naar zijn mening aandacht behoeven.

12 februari
Vandaag de Unie commissie Waterkeringen (CWK) in Amersfoort met agendapunten zoals:

Het beoordelingsinstrumentarium voor de veiligheidsbeoordeling van de primaire waterkeringen
De samenwerking bij de beoordeling van de primaire waterkeringen
Het plan van aanpak 2^e planronde richtlijn overstromingsrisico’s
De nationale omgevingsagenda
En de strategische onderwerpen voor de CWK 2016.

Een technische, maar leerzame vergadering.

Louis van der Kallen

Geen reacties

OVER WATER – 27: RIONED SYMPOSIUM 2016

door - PUBLICATIES

| 06-02-2016 | 09.50 uur |

2 februari
In de morgen DB met onder andere een thema sessie over de aanpak watergebiedsprogrammering en de KRW-watersysteemanalyses, alsmede de agendapunten: de actualisatie van de communicatievisie en de adviesnota over het project “Sloten, oevers en dijken op orde”.

In de middag het bestuurlijk overleg met wethouders van de gemeenten Gilze-Rijen, Baarle-Nassau en Alphen/Chaam over het waterschapsproject ‘inhaalslag Keur en oneigenlijk grondgebruik’ in het gemeentehuis van Baarle-Nassau.

3 februari
In de morgen een telefonische vergadering over de scoop van het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

In de middag een bijeenkomst van de werkeenheid Hart van Brabant te Tilburg met als agendapunten onder andere een evaluatie van de uitgevoerde projecten in 2015 en het programma voor 2016. Waar ik trots op ben is dat in deze werkeenheid voorlopig een drietal gemeenten met behulp van het waterschap Brabantse Delta op het vlak van maaien en baggeren gezamenlijk een bestek hebben opgesteld en aanbesteed. Dit is een stap verder in de onderlinge samenwerking dan het nationaal bestuursakkoord beoogde. Een dik compliment voor die gemeenten. Hopelijk gaan in 2016 meer gemeenten meedoen. De besparingen tellen weliswaar niet mee in de te halen prestaties in het kader van het nationaal bestuurakkoord, maar tellen wel lekker aan. Wat ook leuk is, als het gaat om de aanpak van de kwetsbaarheid, is dat de werkeenheid Meierij van het waterschap de Dommel hierbij betrokken is. Ook dit is een blijk van de verdergaande ambities van de werkeenheid Hart van Brabant en de wil echt samen te werken waar het kan.

In de avond een thema AB over duurzaam financieel beheer en de op te stellen kadernota.

4 februari
Het Rioned symposium bezocht in Utrecht. Het symposium begon voor mij pas goed met de lezing van Prof. Dr. Wim de Ridder. Een voor mij inspirerend verhaal met veel punten van herkenning. Hij schetste op basis van een aantal uitspraken van leiders van grote ondernemingen een aantal te verwachten ontwikkelingen, zoals over de zelfrijdende auto’s, waarvan Google zegt: “We gaan door tot dat er 90 % minder auto-ongelukken zijn”. Dan kwam de vraag op: “mogen we in 2025 nog wel zelf autorijden?”, als wij mensen de risicofactor zijn.
Op de dag dat Shell haar cijfers bekend maakte en stelde dat in deze eeuw fossiele brandstoffen de energiebron voor het gemotoriseerd verkeer zouden blijven, stelt de CEO van Tesla dat de komende jaren de ontwikkeling van batterijen een bereik van 1500 kilometer mogelijk gaan maken. De Ridder stelde ook dat de algoritmes van de computers geen ethiek kennen en dat de weerstand van de oude verdienmodellen van de grote ondernemingen niet zal baten. Wanneer komt voor de Shell’s van deze wereld het ‘Kodak moment‘?
De wet van Moore blijkt al bijna 50 jaar mee te gaan. Computers worden alsmaar sneller. De maatschappij kraakt en steeds vaker komt de vraag boven: kan de mens wel mee in dit tempo van de technologische ontwikkeling? Steeds meer mensen roepen om een moratorium op technologische ontwikkelingen, omdat voor velen de ontwikkelingen te snel gaan en deze een groot effect hebben op de samenleving. Natuurlijk is het een onmogelijkheid om de technologische ontwikkelingen stil te leggen. Maar het laat wel zien dat het de samenleving bezig houdt. Met name de onderklasse leidt er onder, volgens Wim de Ridder. Toen ik verwees naar de Luddieten bevestigde hij de vele overeenkomsten tussen de eerste industriële revolutie en de vierde die nu aan de gang is.

Daarna heb ik een privébezoek gebracht aan de gemeente Oostzaan, waar ik het natuurgebied Het Twiske bezocht. Een prachtig veenweide gebied met veel water dat een bezoek zeker waard is. Ook op deze winterdag is het daar goed wandelen of fietsen.

Louis van der Kallen