OVER WATER – 146: HET MOET NIET GEKKER WORDEN

 

| 21-07-2018 | 11.00 uur |


 

OVER WATER – 146: HET MOET NIET GEKKER WORDEN

 

De Sint Antoniuskapel in Aijen Foto: Michiel Verbeek

In de media (ANP) werd ik getroffen door de kop: “Waterschap gaat dijk verlagen na verzet dorpsbewoners”. De dijken rond het Noord-Limburgse dorpje Aijen worden toch niet hoger dan oorspronkelijk afgesproken. Die toezegging deed bestuurder Rein Dupont van het Waterschap Limburg tijdens een met spoed ingelast bewonersoverleg, nadat ruim twintig boze burgers met schoppen gewapend naar de dijk aan de Maas togen om die eigenhandig te verlagen.

De dijk was namelijk tot veertig centimeter hoger dan, in hun ogen, was afgesproken. Hierdoor werd veel inwoners een uitzicht op de Maas ontnomen. Na deze spontane actie besloot het schap water bij de wijn te doen.

Bij dijkverbeteringen worden dijken altijd hoger gemaakt dan volgens de normen noodzakelijk. Na een verhoging/verbreding zakt de dijk altijd door inklinken in. Modelmatig wordt daarom de vermoedelijk noodzakelijke extra benodigde hoogte berekend. Dit om extra handelingen en kosten te voorkomen. Dat gebeurt al vele tientallen jaren en blijkt nodig. Afhankelijk van de ondergrond en het materiaalgebruik blijkt meestal dat na inklinken de dijk aan de normen voldoet en slechts zelden wordt dan de normhoogte substantieel overschreden. De gebruikte modellen blijken veelal juist. Nu de extra laag eraf schrapen en over twee jaar gaan kijken hoeveel de dijk is ingeklonken en dan de dijk op hoogte brengen, en dat eventueel later nog een keer, is je reinste verspilling van overheidsgeld. Als het waterschap de verbeteringen zelf zou betalen heb ik er niets over te zeggen en zou ik slechts over zoveel toegeeflijkheid meewarig mijn hoofd schudden. Maar in dit geval betaalt de rest van Nederland mee. Dijkverbeteringen aan primaire keringen, zoals bij Aijen, worden voor 50 % opgebracht door het Rijk, voor 40 % door de waterschappen gezamenlijk en slechts voor 10 % door het eigen waterschap. Hier wordt het korte-termijn-denken en het ‘niet in mijn achtertuin’ en een voorgenomen wetsovertreding beloond door een bestuur/bestuurder met te slappe knieën. Er is niks mis met naar de burger luisteren, maar dat moet er niet toe leiden dat ondoelmatig met overheidsgeld wordt omgegaan en goede procedures, zoals het aanbrengen van een overhoogte om het onvermijdelijke inklinken op voorhand te compenseren, om zeep te brengen.

Het waterschap stelt hier, naar mijn inzicht, de verkeerde prioriteiten. Dijken worden niet verhoogd om aan normen te voldoen, maar om de veiligheid nu en in de toekomst zo goed mogelijk te borgen tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. Wat mij betreft betaalt het waterschap Limburg deze meerkosten volledig zelf en wordt bij de volgorde waarin tot 2050 de verbeteringswerken aan primaire waterkeringen in Nederland worden uitgevoerd, de prioriteiten gelegd bij waterschappen die wel werken aan een toekomstige veiligheid tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten.

Ik sluit niet uit dat de komende verkiezingen voor een nieuw waterschapsbestuur in 2019 hier iets mee te maken heeft. Dit voorval laat dan ook zien dat de politisering van het waterschapsbestuur in 2008 geen winst is voor de kwaliteit en (financiële) duurzaamheid van de beslissingen.

Louis van der Kallen

 


OVER WATER 131: ‘GOEDE’ IDEEËN EN GELEZEN WATERBOEKEN

 

| 07-04-2018 | 18.00 uur |


 

OVER WATER 131: ‘GOEDE’ IDEEËN EN GELEZEN WATERBOEKEN

 

GOEDE IDEEËN

In een land als het onze hebben we tot nu toe nooit een tekort aan kwalitatief drinkwater. In veel gebieden in de wereld is er niet alleen een tekort aan water, maar vooral aan goed en veilig drinkwater. Via condensatie systemen is al langer bekend dat vrijwel overal water is te winnen vanuit de lucht.

Warka Water heeft het principe van waterwinning door condensatie van het vocht in de lucht uitgewerkt, zodat goed en veilig drinkwater realiseerbaar is voor veel gemeenschappen. Benieuwd hoe? Kijk eens naar het Youtube filmpje waarin de Italiaanse architect Arturo Vittori het uitlegt.

Duitse en Zwitserse wetenschappers ontwikkelden een metaal-organische rooster, die gebruikt kan worden om lood- en kwikdeeltjes uit water te verwijderen. Uit testen met vervuild water van rivieren in Europa en Noord-Amerika bleek dat het metaal-organische rooster efficiënt de concentratie aan lood en kwik in het water kan terugbrengen tot niveaus onder de drempelwaarden. Het materiaal is gemakkelijk herbruikbaar en bestaat het niet uit toxische componenten.

GELEZEN

Bij mijn afscheid van de Unie commissie waterkeringen kreeg ik van collega heemraad Goos den Hartog het boekwerk “Tussen dijkstoel en dorpspolder” over de 474 voorlopers van het huidige waterschap Rivierenland (1273 – 2005). Omdat ik zelf in het Algemeen Bestuur van twee voorlopers heb gezeten (in 2000 en 2001 het Zuiveringsschap Rivierenland en van 1999 tot eind 2004 het Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch en in 2005, het eerste jaar van het huidige Waterschap Rivierenland in het overgangsbestuur), heb ik het boekwerk met veel plezier en herkenning gelezen. Een prachtig stuk waterschapgeschiedenis van het rivierengebied. Het is fijn van die geschiedenis deel uit gemaakt te hebben. Goos bedankt!

Soms kom ik een (oud) boek/cursus tegen dat heden ten dage nog steeds leerzaam en actueel kan zijn. Zo ook een Teleac/Not cursus “Het woelige water” met als subtitel “watermanagement in Nederland”. Deze cursus werd in maart/april 1998 in 8 afleveringen uitgezonden, met als hoofdstukken:

–             Het zeeschap der Lage Landen
–             De mens wikt, de zee beschikt
–             Nederland krijgt vor
–             Veroveraars in den natte
–             Waterbeheer en -gebruik
–             Water voor tansport en
–             Water recreatie.

Het boek was voor mij een openbaring, hoe actueel een cursus over ‘water’ na bijna 20 jaar nog kan zijn.

Louis van der Kallen

 


OVER WATER – 92

 

| 20-05-2017 | 10.00 uur |


 

OVER WATER – 92

 

13 mei
De opening van de Lage Vuchtpolder. De ontvangst was op de kinderboerderij Parkhoeve, gelegen aan Tussen de Dijken te Breda waar tal van wateractiviteiten waren om kinderen vertrouwd te maken met water. Zo konden ze onder andere met plasticbuizen hun ‘loodgieters’ kwaliteiten ontdekken, gezonde frisdrank maken, water ontdoen van zwerfvuil enzovoort. De Lage Vuchtpolder is omgetoverd in een natte natuurparel van circa 80 hectaren prachtige nieuwe natuur waar aangepast geboerd wordt. Tevens wordt met de aanleg van vier redoutes de rijke geschiedenis van het gebied zichtbaar en beleefbaar gemaakt. Bij de openingshandeling werd water toegelaten in de Lage Vuchtpolder.

15 mei
In de morgen een conferentie watereducatie. De tocht er naar toe was met hindernissen door stevige files. Ik kwam dan ook iets te laat aan. Na een vluchtige blik op een mededelingenbord, kwam ik, geheel tegen mijn verwachting, in een nauwelijks gevulde zaal. Navraag leerde dat ik in de verkeerde zaal was. De ontvangst en start van de conferentie was in een andere ruimte. Een tweede blik op het mededelingenbord wees mij naar de goede plek. Communiceren, met een gehaast persoon, is lastig. Als ik het bord zou hebben ingericht, had ik de ontvangst mededeling bovenaan geplaatst. Er waren een aantal interessante lezingen over de mogelijkheden tot watereducatie, waaronder een presentie over de Maranathaschool te Nijkerk waar een schoolplein wordt ingericht met de visie ‘Leren door beleven’ gericht op waterervaringen. Voor mij een prachtig voorbeeld hoe een buitenlokaal eruit kan zien.

Als waterschappen meer aandacht willen in de schoolprogramma’s voor water is het helder dat lespakketten bij een breed veld van vakken aan moeten kunnen sluiten. Mogelijkheden zijn: Nederlands, biologie, aardrijkskunde, burgerschap, economie en geschiedenis. Hierbij moet helder zijn ‘waartoe’ men wil samenwerken. Maak het gezamenlijke doel van waterschap en onderwijsinstelling duidelijk.

De wetgever in het onderwijs heeft vastgesteld dat basisscholen kinderen tot leren moeten brengen. Wat kinderen aan het eind van groep 8 moeten beheersen is in hoofdlijnen vastgelegd in een aantal doelstellingen, kerndoelen genoemd. Voor waterschappen belangrijk is kerndoel 48: “Kinderen leren over de maatregelen die in Nederland genomen worden/werden om bewoning van door water bedreigde gebieden mogelijk te maken.” Hier liggen mogelijkheden om samen met de basisscholen inhoud te geven aan dit kerndoel!

In de middag de ondertekening van een overeenkomst tussen de gemeente Loon op Zand en  de hengelsportvereniging de ‘Vrolijk Vissers’ inzake de visvijver nabij de Amerikastraat te Kaatsheuvel. Hierbij zette wethouder Gerard Bruijniks een aantal karpers uit. Daarna ben ik, ik was in de buurt, gaan kijken bij de nieuwe waterberging gelegen tussen de Liechtensteinstraat/ Portugalstraat/ Belgiëstraat. Hier maakte ik een foto met de ondertussen beroemde super eend van Ducky, met zijn twee meter een tamelijk uit de kluiten gewassen badeend. De gele eend is één van de manieren om aandacht te vragen voor de Week van ons water, een voorlichtingscampagne waar ook ons waterschap aan mee doet.

16 mei
De DB vergadering met onder andere de agendapunten: bioplastics uit zuiveringsslib, de jaarrekening 2016, de evaluaties van de in 2016 afgeronde projecten, het zoetwaterprogramma 2017-2021, de managementletter 2017-2, het voorlopig programmavoorstel HWBP 2018-2023, de gebiedsovereenkomst drinkwaterwinning Gilzerbaan, de definitieve vaststelling van de legger primaire waterkeringen 2017, het convenant Groene handhaving Noord-Brabant en de vaststelling van het voorkeursalternatief Dijkversterking Geertruidenberg/Amertak.

In de namiddag een overleg met het college van B&W om het besluit van het voorkeursalternatief Dijkversterking Geertruidenberg/Amertak toe te lichten.

17 mei
PHO ter voorbereiding van de informatieavond voorkeursalternatief voor het project dijkversterking Geertruidenberg/Amertak.

In de middag opening van het vernieuwd waterproductiebedrijf Tilburg.

18 mei
In de morgen een PHO Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting in het Natuurmuseum te Tilburg met voor het waterschap relevante onderwerpen zoals: dynamisch platteland, de PAS problematiek, de regionale energiestrategie en klimaatadaptatie.

In de middag de “Ravelijn lezingen” met een aantal interessante lezingen allemaal in het kader van circulair toekomst gericht denken.

19 mei
De Unie commissie Waterkeringen te Spakenburg met agendapunten als de zorgplicht ten aanzien van waterkeringen, de evaluatie van het convenant Kabels en leidingen in waterkeringen, het HWBP programma 2018-2023 en duurzaamheid in het HWBP.

Louis van der Kallen



OVER WATER – 68

 

| 03-12-2016 | 20.30 uur |


 


OVER WATER – 68 

 

Deze keer heb ik gelezen: “Samen werken aan een veilige en mooi Maas, het klimaat verandert” en “Samen werken aan een veilige en mooi Maas, regionaal voorstel Maas 2016”. Twee stukken die het lezen waard zijn. Het betreft de omschrijving van zes zogenoemde koploperprojecten tussen Eijsden en Geertruidenberg. De stukken zijn voor iedere bestuurder van gemeenten langs een rivier het lezen waard omdat ze prachtig laten zien hoe rivierverruiming, dijkversterking en gebiedsontwikkelingen gecombineerd kunnen worden en uitgevoerd met veel extra geld uit Haagse potjes.

28 november
Bestuurlijk overleg met wethouder Jan-Willem Stoop van de gemeente Drimmelen.  Agendapunten waren onder andere: het buurtwaterfonds, de handreiking kinderboerderijen en klimaatbestendig waterbeheer, de keuzewijzer stadswateren, de samenwerking in het watersysteem en de waterketen, de verbetering van de regionale waterkeringen met bijzondere aandacht voor het tracé rond de haven van Terheijden en de aanpak van de wateroverlast in het bemalingsgebied Zonzeel middels een gezamenlijke aanleg van een EVZ (ecologische verbindingszone).

29 november
groen-beursEen gezamenlijke evaluatiebijeenkomst/versnellingsatelier van DB, directieteam en een aantal betrokken medewerkers over de participatie in projecten waarbij het waterschap betrokken is. Er valt nog veel te verbeteren. Geleerd heb ik ook. Niet altijd is participatie kansrijk. Projecten moeten wel voor de deelnemers overzichtelijk zijn. Daarna DB vergadering met als agendapunten onder andere: sturen op hoofdlijnen, voortgangsrapportage waterstaatskundige toestand, het projectplan Roode Vaart, de samenwerkingsovereenkomst met de vereniging “Markdal, duurzaam & vitaal”, de nota reikwijdte en detailniveau van de dijksversterking Geertruidenberg en Amertak. 

In de middag een bezoek gebracht aan de beurs “Future Green City” in Den Bosch met een mooi lezingenaanbod. Stands die mij opvielen waren: van www.roofupdate.nl (veel voorbeelden van groene, energie en waterdaken), www.duragreen.nl (met o.a. voorbeelden geluidsschermen vergroenen) en www.hydrorock.com (over het voorkomen van wateroverlast en verdroging met ecologisch verantwoorde oplossingen). Maar zeker de stand van de Nationale Bomenbank.
oude-eikHet bezoek aan de stand en de website gaven mij het gevoel dat de conclusie van Rijkswaterstaat dat de monumentale zomereik in de middenberm van de A58 bij Ulvenhout omgehakt zou moeten worden vanwege de toekomstige verbreding van de snelweg, wel makkelijk genomen lijkt. Volgens Rijkswaterstaat is de 140 jaar oude eik boven en onder de grond onderzocht op conditie, stabiliteit en breukgevoeligheid. Uit dat onderzoek bleek dat de eik het uitgraven en verplaatsen niet zou overleven. Als ik kijk naar de verplaatsing van twee linden bij de A2 verbreding bij Den Bosch (150 tot 200 jaar oud met een totaal gewicht van kluit, bomen en kluitverpakking van ongeveer 200 ton), dan denk ik onze ‘Anneville’ verdient een reddingspoging!

30 november
In de morgen een ontbijtbijeenkomst in de Blokstallen te Bergen op Zoom, georganiseerd door de stichting in oprichting Timelaps die in het jaar 2019 het denken over de toekomst van de regio met tal van bijeenkomsten centraal wil stellen. Het is altijd goed over de (verre) toekomst na te denken. Als waterschap doen wij dat op zaken als waterveiligheid, zeker waar we nu al aan het werk zijn om tegen 2050 te kunnen voldoen aan de uitdagingen waar we dan voor gesteld worden. Aan mijn ontbijttafel was het voor de disgenoten wel moeilijk om het droomniveau te ontstijgen. Hierbij moest ik mijzelf ook de vraag stellen: wat is nu een droom en kan dan werkelijkheid zijn? Wat waren de gedachten over de toekomst in 1980 en hoe is de werkelijkheid nu? Voor mij is het uitgangspunt in dit soort discussies toch altijd: hoe kunnen we de maatschappij een zetje in de goede richting geven (groener, waterbewuster, beperken van hittestress en wateroverlast) en wat kan mijn bijdrage hier aan zijn en wat is de rol van een functionele democratie als het waterschap hierbij?

1 december
Een middag STOWA in de Mariënhof te Amersfoort. De STOWA bestaat 45 jaar en dat is een reden om eens goed te laten zien wat zij aan kennisontwikkeling voor de waterschappen doen. Dat gebeurde in de prachtige ambiance van de Mariënhof een gebouw dat de geschiedenis ademt. Er waren presentaties/discussies over: de aanpak van nieuwe stoffen, energie- en grondstoffenterugwinningen en over wateroverlast. Wat mij het meeste trof was de discussie over ‘nieuwe stoffen’ die pas recent de aandacht krijgen die ze verdienen. Ik schreef er vaker over o.a. over bijvoorbeeld dat medicijnresten in onze zuiveringen  bij kunnen dragen aan de ontwikkeling van resistente bacteriën. Het verbaast mij dat men zich keer op keer laat verleiden tot discussies over normeringen. Alsof we voor de ruim 100.000 verschillende stoffen die nu al in het afvalwater voorkomen normen kunnen stellen en die dan ook stuk voor stuk tegen redelijke kosten kunnen meten en reduceren. Met oxidatie en actieve koolabsorptie kunnen voor sommige van de nu gemeten stoffen soms bemoedigende resultaten worden behaald. Maar is dat genoeg? In mijn beleving zijn het grotendeels zinloze discussies tussen bestuurders en politici die zelden kaas hebben gegeten van de aard en mogelijke effecten van die meer dan 100.000 stoffen die we nu al in afvalwater detecteren. Voor mij is het helder: uitgangspunt zou de nul norm moeten zijn. En het rare is die is haalbaar! In 2004 werd door het waterschap Rijn en IJssel te Varsseveld een zuivering uitgerust met membraantechnologie om van de Boven Slinge weer een gezond water te maken. Dat lukte deels door deze super zuivering. Helaas bouwde het waterschap deze zuivering weer om tot een conventionele zuivering met nabezinktanks. Bij het gebruik van membraantechnologie kan men echt alle stoffen uit het water halen tot de nul norm. Die technologie heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwikkeld en is mede daardoor steeds goedkoper geworden en kan nog verder ontwikkeld worden. De winst voor de ecologie en de volksgezondheid is potentieel groot. Maar deels niet in geld te berekenen. Ik zou graag zien dat de STOWA en de waterschappen deze ‘ideale’ oplossing voor alle verontreinigingen samen met de membraanindustrie verder zouden ontwikkelen. Aan het einde van de middag was er een inspirerende presentatie van Anjo Travaille van Bovenkamers over gedragsbeïnvloeding.

In de avond heb ik de fractievergadering van Ons Water/ West-Brabant Waterbreed bijgewoond ter voorbereiding van het AB van 7 december.

2 december
Vandaag de Unie commissie waterkeringen ten stadhuize van Dordrecht met als agendapunten onder andere: de procesbegeleiding beoordeling waterkeringen, de visie op de regionale keringen, de basiseisen zorgplicht waterkeringen, het landelijk draaiboek beoordeling primaire waterkeringen en een communicatieplan. Daarna was er een thema sessie waarbij ik koos voor een discussie over het plan Spaargaren. We publiceerden daar eerder over.

Het verbaast mij keer op keer dat men net doet of het plan van sluizen in de Nieuwe Waterweg iets nieuws is. Reeds in de jaren zestig werd er al geschreven over het stoppen van het zoetwaterlek (800 kubieke meters per seconde) in de Nieuwe Waterweg. Ik verwijs dan graag naar: “De waterhuishouding van Nederland” (een nota samengesteld door Rijkswaterstaat, uitgegeven door de Staatsuitgeverij in 1968) en naar: “De toekomstige drinkwatervoorziening van Nederland” (een rapport van de centrale commissie voor de drinkwatervoorziening 1965, uitgeven door de Staatsuitgeverij in 1967). Er is, zo blijkt, vaker niets nieuws onder de zon. Helaas wordt er veel gepraat in dit land en te zelden iets uitgevoerd. Doorschuiven is een politieke kwaal van alle tijden, waarna een nieuwe lading gekozenen zonder kennis van de geschiedenis weer ‘mooie’ verhalen vertellen zonder zich te verdiepen in onze geschiedenis of de onderwerpen waarover gepraat of besloten wordt. En zij zich daarna afvragen waarom de bevolking geen vertrouwen meer in hen heeft. 

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 64

 

| 05-11-2016 | 20.00 uur |


 


OVER WATER – 64

 

31 oktober
Bestuurlijk Overleg met wethouder Kevin van Oort van de gemeente Geertruidenberg met als agendapunten onder andere: de samenwerking en de relatie in brede zin, de samenwerking in het watersysteem en de afvalwaterketen, beheer en onderhoud, het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak, klimaatadaptatie en de nieuwe ruimtelijke plannen van de gemeente.

1 november
De dagelijks bestuursvergadering met als agendapunten onder andere: het vaststellen van de ontwerplegger primaire waterkeringen, het ontwerp beleidsregel schadevergoeding kabels en leidingen, de Unie brief “Visie op werken en werkgeven” en de bestuursagenda 2017.

2 november
Bestuurlijk Overleg met wethouder Marian Witte van de gemeente Oosterhout met als agendapunten onder andere: het water en rioleringsplan 2017-2020, de stedelijke wateropgave, de stand van zaken oostelijke persleiding, dijkversterkingsprogramma dijkkring 14A, de businesscase samenwerken op data en de nieuwe ruimtelijke plannen van de gemeente.

4 november
enschede01Het symposium Klimaat Actieve Stad (KAS) in wijkvoorzieninggebouw Prismare te Enschede, georganiseerd door waterschap Vechtstromen. Prismare is gelegen in het gebied waar op 13 mei 2000 de vuurwerkramp was die 23 mensen het leven kostte en 950 mensen heeft verwond. De ramp sloeg een gat van 42,5 hectare in Enschede en haar samenleving. Met bewondering en verwondering heb ik in het gebied rondgewandeld en gezien hoe je als stad, samen met de bevolking van het getroffen gebied, een wijk weer kan later herrijzen. Mijn complimenten. Wat mij ook trof was de wijze waarop een voormalig textielcomplex, het balengebouw, een nieuwe toekomst had gekregen. 

enschede02Na de bestuurlijke discussie koos ik in de ochtend voor een lezing door Nanco Dolman over benchmarking en de stuurbaarheid van klimaatmaatregelen. Mij trof ‘we doen wat bewoners willen’, terwijl naar mijn inzicht er gedaan moet worden wat nodig is om de samenleving voor te bereiden op wat komen gaat. Hij verwees naar “water sensitive urban design” en het Landscape Instituut (de Engelse versie van de STOWA). Daarna een lezing over de ‘leefstraat’ in Gent door Dries Gysels en Wim de Smet over KAS in de praktijk van ‘Gent klimaatstad’. In de middag was een indrukwekkende presentatie door Reinier van den Berg, een meteoroloog werkzaam bij weerinstituut MeteoGroup Nederland. Hij vermeldde de film Before the Flood van Leonardo DiCaprio en verwees daarbij naar een eerdere film van Leonardo DiCaprio de Titanic, waarbij het schip met meer 1500 duizend zielen ten onderging, terwijl de band in de eerste klas bleef spelen.
enschede03Ook nu ziet hij een “klimaatontwrichting” in ontwikkeling, terwijl de mensheid gewoon blijft genieten van alles wat dit veroorzaakt. In zijn ogen kon het reeds in 1930 voor de wetenschappers duidelijk zijn wat de broeikasgassen, zoals CO2, zouden gaan betekenen voor de wereld waarop wij leven. Hij voorzag op korte termijn een ijsvrije Noordelijke IJszee aan het eind van de zomer. Wat betekent dat voor de mens en de dieren in die wateren? Mijn vraag: wat gaat dit betekenen voor al de steden aan de kusten van de wereld, de voedselproductie en de mensheid in zijn totaliteit? En we ‘feesten’ gewoon door! 

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 28: RAPPORT “EEN BEETJE NAT”

 

| 13-02-2016 | 10.45 uur |


 

rioleringTessy van de Linde, Tamanna Wahdat en Almedina Zuljko hebben op mijn verzoek en met mijn medewerking, in het kader van hun studie aan de ‎Juridische Hogeschool Avans – Fontys, de afgelopen maanden een onderzoek uitgevoerd naar de voorwaarden waaronder de gemeenteraad van Loon op Zand een gebod tot afkoppeling van de gemeentelijke vuilwater riolering mag opnemen in een gemeentelijke verordening. Het rapport “een-beetje-nat” is recent verschenen. Ik ben er blij mee en ik denk dat menige gemeente hier iets aan kan hebben bij het nader uitwerken en vormgeven van het gemeentelijk waterbeleid in het kader van klimaatadaptatie en het aanpakken van hittestress. Ik bedank de dames voor hun kwalitatieve inzet en de manier waarop ze zich gestort hebben op een voor velen misschien saai onderwerp, maar waaraan een groot maatschappelijk belang verbonden is. 

10 februari
In de middag een portefeuillehouderoverleg over het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

11 februari
Met de partijleider van West-Brabant Waterbreed gesproken over het waterschap en een aantal locaties bezocht die qua waterbeheer naar zijn mening aandacht behoeven.

12 februari
Vandaag de Unie commissie Waterkeringen (CWK) in Amersfoort met agendapunten zoals:

  • Het beoordelingsinstrumentarium voor de veiligheidsbeoordeling van de primaire waterkeringen
  • De samenwerking bij de beoordeling van de primaire waterkeringen
  • Het plan van aanpak 2e planronde richtlijn overstromingsrisico’s
  • De nationale omgevingsagenda
  • En de strategische onderwerpen voor de CWK 2016.

Een technische, maar leerzame vergadering. 

Louis van der Kallen

 


OVER WATER – 17

 

| 14-11-2015 | 10:00 uur |


 

9 november
Aan het eind van de morgen bijpraten over alle lopende zaken in de gemeente Drimmelen.
Daarna doorgereden naar Den Bosch voor het bestuurlijk overleg over de verbreding van de A27. Ik was te vroeg en bij de wandeling in de buurt van het kantoor van Rijkswaterstaat (RWS) aan de Westwal kwam ik in het Oud-Bogardenstraatje in een blinde muur een prachtig reliëf tegen van het Nederlandse Rijkswapen. rijkswapenIn de vergadering zelf deed ik een laatste poging om de aanwezigen duidelijk te maken dat, nu de weg aangepakt wordt, ook de brug bij Keizersveer aangepakt zou moeten worden. Deze brug met zijn bruggenhoofden is voor een snelle afwatering van de Bergse Maas bij hoogwater een sta in de weg. Met de huidige constructie zullen in de toekomst bovenstrooms dure dijkverzwaringen nodig zijn die met een aanpak van de brug dan grotendeels vermeden kunnen worden. Nu lijkt het dat RWS droog (wegen) en RWS nat (rivieren/dijken) niet echt kijken wat voor de BV Nederland op termijn de goedkoopste oplossing is. De eigen potjes zijn heilig. De pech was ook dat de brug bij Keizersveer, hoewel de oudste in het traject A27 Utrecht- Breda, in veruit de beste conditie is. Hoewel van voor de oorlog en verplaatst van Moerdijk naar zijn huidige plek kan hij, in tegenstelling tot de andere bruggen in dit traject, nog zeker tot 2053 zonder groot onderhoud mee. Ze wisten voor de oorlog nog hoe ze bruggen voor een eeuwigheid konden bouwen. Dat was in een tijd dat kwaliteit en duurzaamheid belangrijker waren dat een ‘paar’ dubbeltjes nu besparen. 

10 november
bouvigne 02In de morgen de tweewekelijkse DB vergadering met onder andere een discussie over de procedures bij de aanpak van blauwalgen. Ook al is het ondertussen echt herfst geworden Bouvigne is altijd een prachtige plek om te mogen werken. Het uitzicht van de werkkamer van de bestuursleden op het kasteeltje waar de DB vergaderingen zijn, is ook in de herfst prachtig. 
In de middag een foto sessie in het gebied waar de dijkverzwaring Geertruidenberg/Amertak wordt voorbereid.   

11 november
In de avond eerst coalitie overleg. De Kadernota 2016-2025 en de begroting stonden op de agenda van het Algemeen Bestuur (AB). Plooien tussen de coalitiepartijen worden dan in een beraad vooraf gladgestreken en uitgewisseld, zodat het DB niet voor verrassingen komt te staan.

Dan het AB. Voor mij was het belangrijkste punt niet de begroting of de kadernota, die voor het eerst in jaren met algemene stemmen werden aanvaard. Voor mij was het belangrijkste punt de beëindiging van de deelname aan de gemeenschappelijke regeling Regionaal Archief West-Brabant (RAWB). Toen ik begin 2009 aantrad als DB lid, met in de portefeuille onder andere archieven, waren de archieven van ons waterschap en haar rechtsvoorgangers over een aantal plaatsen in ons gebied en zelfs daarbuiten verspreid. Er was een achterstand van circa 10 jaar ten aanzien van een juiste archivering, was niet altijd de toegankelijkheid goed geregeld en was de opslag soms niet onder de omstandigheden die wet en regelgeving voorschrijven. Kortom we voldeden niet aan de archiefwet! Dat wenste ik aan te pakken en als het kon uiteindelijk tegen lagere jaarlijkse kosten. Door twee ambtenaressen werd het karwei opgepakt. De achterstand werd aangepakt. Bepaald werd wat we wel c.q. niet gingen bewaren. De wettelijke taak werd het uitgangspunt, aangevuld met wat qua erfgoed en cultuurhistorie voor de regio belangrijk was. Want de waterschapsgeschiedenis moest wel in beeld blijven. Bewaarcontracten werden doorgelicht en een eigen ruimte voor het archief werd ingericht conform de wettelijke vereisten. Geleidelijk werd de achterstand ingelopen en de archieven opgeschoond. Contracten werden beëindigd en de spullen werden naar Bouvigne gehaald. De gemeenschappelijke regeling RAWB te Oudenbosch was de laatste plek, buiten Bouvigne, waar in dit geval het archief van één van de rechtsvoorgangers (het voormalige waterschap Land van Nassau) was opgeslagen. Beëindigen van deelname aan die gemeenschappelijke regeling was onder normale omstandigheden een dure aangelegenheid. Toen het RAWB echter aankondigde een fusie aan te gaan met twee grote gemeentelijke archiefdiensten was er een natuurlijk moment om uit te treden. De scoop van het RAWB veranderde aanzienlijk naar een organisatie die minder passend was voor het waterschap.

De wijze waarop derden gebruik maken van de diensten van een archief is bij een waterschap wezenlijk anders en minder kostbaar dan bij een gemeente. Het afscheid werd financieel draaglijker. Per 1 juli 2016 is het dan zover dat niet alleen al onze archieven zich op één plek bevinden (op Bouvigne), maar dat ook het aantal benodigde ambtelijke en bestuurlijke uren benodigd voor de archieven fors is gedaald. We hebben de achterstanden ingelopen en voldoen aan alle vereisten van de archiefwet. De bewaarkosten zijn dan fors gedaald (zonder de RAWB met circa 1 miljoen euro over de periode 2013-2022). Met het afscheid van de RAWB besparen we nog eens circa 70.000 euro per jaar. Hier past een woord van dank naar de betrokken ambtenaren en naar Jan Slenders mijn partijlid die in de circa 15 maanden dat ik uit het DB was teruggetreden het bestuurlijke werk heeft voortgezet. Ik ben tevreden met het mooie resultaat.

12 november
Bestuurlijk overleg gehad met wethouder van der Put van de gemeente Goirle. Agendapunten waren onder andere: inhaalslag handhaving keur en de voortgang in de realisering van EVZ’s (Rillaersebaan en langs de Oude Leij) en de gemeentelijke inzet daarbij.

13 november
In de morgen de Unie commissie Waterkeringen te Amersfoort met als agendapunten onder andere de samenwerking bij de toetsing van primaire waterkeringen, de nieuwe normeringen waterveiligheid en windturbines op/nabij waterkeringen.
In de middag een unie bijeenkomst over ruimtelijke kwaliteit in relatie met de projecten van waterschappen. Onderdeel was een beoordeling van een zestiental projecten van waterschappen. Met enige trots kan ik vermelden dat een project van het waterschap Brabantse Delta, de waterberging Zundert, bij deze beoordeling door de collega waterschapsbestuurders als eerste eindigde. Een mooi compliment voor alle daarbij betrokkenen. 

 

Louis van der Kallen