In mijn vakantie heb ik gelezen “Integral design of multifunctional flood defenses“. Een boek uitgegeven met steun van STW, een stichting die recent is opgegaan in NWO, TU Delft, de Universiteit van Wageningen en de Universiteit Twente. Het boek bevat tal van Nederlandse en buitenlandse voorbeelden hoe dijkprojecten multidisciplinair aangepakt kunnen worden om een dijk of keermiddel multifunctioneel te gebruiken. Zeker in ons land, waar de ruimte beperkt is en de grond duur, is het geboden om zo mogelijk een dijk of keermiddel multifunctioneel te gebruiken. Hierbij blijft behoud en mogelijk versterking van de waterkerende functie een voorwaarde. Voor iedere waterschapper en voor een ieder die betrokken is bij de planologie een lezenswaardig boek.
22 juni Op de eerste dag na thuiskomst van de vakantie op de Faröer eilanden de RRO vergadering van de regio Hart van Brabant met onder andere: de actualisatie prioritaire projectenlijst PAS. Daarna twee werkateliers in het kader van regionale ontwikkeldag ruimte en mobiliteit Hart van Brabant. Met als thema’s: De gebiedsopgave leisureboulevard/N 261-zone en de regionale energiestrategie in relatie tot ruimte en mobiliteit.
De bijeenkomst werd gehouden in de Hilvaria Studio’s te Hilvarenbeek, een locatie die een bezoek waard is. De gebouwen en de inrichting met kunst en de overgangen tussen binnen en buiten is prachtig. Zelfs in een bosrijke omgeving wordt slim gebruik gemaakt van water om zaken niet alleen te verfraaien maar ook te koelen. Op deze zeer warme dag was dat voor mij meer dan welkom. Want als je weken op een plek waar 10 graden standaard was en 12 graden een warme dag bent geweest, was de overgang naar 35 graden een stevige. In de vergadering, die van gemeentewege vooral de insteek had de PAS ‘ruimte’ te benutten, was ik blij dat ik aandacht kon vragen voor: het middels maatregelen ten behoeve van de natuur, PAS ‘ruimte’ te creëren. Hierbij is juist de inzet van de gemeente, in samenspraak en samenwerking met de waterschappen, gewenst en versterkt moet worden.
23 juni Een bijeenkomst ter bespreking van de vervolgtrajecten in het kader van de dijkverbeteringsopgave Geertruidenberg/Amertak en een gesprek met onze toekomstige dijkgraaf.
Mijn vakantie, in een zeer waterrijke omgeving, gebruik ik ook om zaken te lezen waar ik normaal niet aan toekom. Zo kwam ik op de website https://kraanwatergraag.nl/ Hier vond ik de tekst die alle wethouders onderwijs en duurzaamheid zouden moeten lezen. “Wereldwijd onderzoek toont aan dat kraanwater drinken gezond is: het is goed voor je hart, brein, stofwisseling, alertheid en het voorkomt hoofdpijn. Eén suikerhoudend drankje minder per dag leidt al tot gewichtsafname bij schoolkinderen. Daarbij signaleren leerkrachten dat leerlingen die overgestapt zijn op water drinken zich beter en langer kunnen concentreren. In 2015 en 2016 deden honderden scholen al mee aan Kraanwaterdag, een vaste dag in de week waarop iedereen op school alleen kraanwater drinkt. Doet jouw school al mee? Prik direct een vaste dag in de week voor Kraanwaterdag!” Wethouders aan de slag hier mee!
Een andere website die ik ontdekte was Smart Rivers. Smart Rivers gaat er vanuit dat rivierverruimingsprojecten de beste resultaten geven voor wateroverlast beperking, natuur en landschap als zij aansluiten op de unieke eigenschappen en geschiedenis van dat specifieke riviertraject, ‘het DNA van de rivier’. Gebieden, die volgens deze filosofie worden ingericht, versterken het zeer gewaardeerde, karakteristieke Nederlandse rivierenlandschap het meest. Daarmee draagt dit type maatregelen bij aan hoogwaterbestrijding, economische ontwikkeling in de streek en aan de natuurwaarden. Gebieden worden soortenrijker, zijn duurzamer ingericht en daardoor op termijn minder kostbaar in beheer.
Waterschapslasten Waterschappen zijn de overheden die verantwoordelijk zijn voor onze bescherming tegen water, de zorg voor voldoende en schoon oppervlakte- en grondwater en de uitvoering van afvalwaterzuivering. Ze beheren 3.600 kilometer primaire waterkeringen, 14.100 kilometer overige waterkeringen, 230.000 kilometer waterlopen, 3.550 gemalen, 335 rioolwaterzuiveringen en tal van kleinere waterkunstwerken, zoals stuwen en sluizen. Jaarlijks investeren de 21 waterschappen circa 1,3 miljard euro en geven ze circa 2,7 miljard euro uit aan exploitatiekosten. Helaas moeten die kosten door de burgers en bedrijven worden opgebracht. Daartoe innen de waterschappen belastingen. Die, gezien alle investeringen, jaarlijks stijgen. De waterschappen zijn daarin terughoudender dan andere overheden. Dat blijkt uit de vergelijking met de andere regionale overheden. In de periode 2006-2017, dus de laatste 12 jaar steeg de totale belastingopbrengst van de alle gemeenten met 44 %, van alle provincies met 40 % in die van de 21 waterschappen met 35 %.
Als bestuurder van het waterschap Brabantse Delta kijk ik, als het over de belastingdruk in 2017 ga, natuurlijk in de eerste plaats naar mijn eigen waterschap Brabantse Delta en kan ik met vreugde constateren dat, ondanks dat we veel dijken hebben waarin grote bedragen moeten worden geïnvesteerd, verhoudingsgewijs we niet zulke hoge tarieven hebben. De heffing per hectare is voor onze boeren één van de laagste van Nederland en nog niet de helft van de heffing in het duurste waterschap. De heffing per ingezetene is ook één van de laagste en is een fractie meer dan de helft van het duurste waterschap. Onze zuiveringsheffing zit net in de goedkoopste helft dus in de middenmoot. Dit moet de komende jaren zo blijven is ons streven.
Op de website van het Hoogheemraadschap van Delftland kwam ik een initiatief tegen dat navolging verdient. Op de Delflandsedijk bij Maassluis verrijst binnenkort een paradijs voor bijen. Daar ontstaat de eerste Honey Waterway van Nederland. Met de Honey Waterway verbindt het Hoogheemraadschap de waternatuur met de natuur op het land. Een bloemrijke dijk ziet er niet alleen fraai uit, de nectar en stuifmeel van de streekeigen bloemen leveren voor een lange periode veel voedsel aan de bijen, hommels en vlinders. De initiatiefnemers hopen zo iets te doen aan de massale bijensterfte in Nederland. Hier vindt u meer informatie.
Op de website van Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling zijn tal van ideeën te vinden over hoe gemeenten duurzamer kunnen worden. Eén van die ideeën is via kinderboerderijen de bezoekers te informeren hoe zij zelf een bijdrage kunnen leveren bij het meer klimaatbestendig en waterbewust maken van hun gemeente. Daartoe is ook een handreiking: “Alle kinderboerderijen klimaatbestendig en waterbewust” gemaakt.
Met regelmaat komen er klachten binnen over grondwateroverlast. Sinds 2008 is het wettelijk geregeld dat de gemeente de zorgplicht (taak) heeft ‘voor het in het openbaar gemeentelijke gebied treffen van maatregelen om structurele nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken’. Op grond van deze zorgplicht dienen gemeenten zich zoveel mogelijk in te spannen om structurele problemen als gevolg van een voor de gebruiksfunctie nadelige grondwaterstand in openbaar bebouwd gebied te voorkomen of te beperken. Recent heb ik een presentatie over de baten van actief grondwaterbeheer bijgewoond. De baten van actief grondwaterbeheer kunnen zijn:
minder schade door maaiveldzetting
minder schade aan funderingen
minder schade aan groen
minder schade door grondwateroverlast
grotere robuustheid tegen klimaatverandering
lagere kosten weg- en rioolbeheer
minder hittestress.
Tijd dus om het grondwaterbeheer actief op te pakken.
29 mei In de morgen een overleg over het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.
In de middag een vergadering van de stuurgroep A27, waarbij ik naast wethouder van Groos van Waalwijk zat. Ik ben bezig herbestemmingen te vinden voor de delen van de oude Moerdijkbrug (die voor onze provincie van z’n grote betekenis is geweest en een geschiedenis heeft die schreeuwt om behoud), die nu dienst doen als de Keizersveerbrug over de Bergsche Maas. Aan wethouder van Groos deed ik de suggestie om eens te kijken of één deel niet iets zou zijn als vervanger van de veel te krappe Veerwegbrug over het Oude Maasje. Hij vond het iets om na te vragen in zijn organisatie. De Veerwegbrug is voor het moderne (landbouw) verkeer weliswaar veel te smal, maar is vermoedelijk wel een Marshallhulp brug en daarmee heeft zij ook een te koesteren geschiedenis. De eerste zaadjes tot behoud van delen van de oude Moerdijkbrug zijn geplant.
30 mei DB vergadering met als agendapunten o.a.: de kadernota 2018-2027, uitvoeringskrediet AWP 2.0, veranderplan duurzaamheid, MER Westelijke Langstraat, voorkeursalternatief herinrichting Markdal, brieven Slikpolder.
De komende weken ben ik op vakantie en zal Over Water niet het karakter hebben van een dagboek maar meer gaan over waterideeën.
UCHIMIZU Met de simpele oude Japanse techniek van water sprenkelen, uchimizu, is extreme hitte in een stedelijke, bebouwde omgeving te verminderen. Dat is de conclusie van een onderzoek door Anna Solcerova van de TU Delft. Het effect is het grootst op momenten dat het nog niet zo warm is.
Het is al lang bekend dat het in een stedelijke omgeving warmer is dan op het platteland. Dit wordt het ‘Urban Heat Island’ genoemd. Stenen absorberen en houden meer zonnestraling gevangen dan bodem en vegetatie. Daardoor warmt de stad op. Daarnaast veroorzaken menselijke activiteiten warmte. Het Urban Heat Island-effect is al zo’n 200 jaar bekend. Maar al veel langer bestaan er methodes om hitte in stedelijke gebieden te temperen. ‘Uchimizu is zo’n techniek, die in Japan al sinds de 17e eeuw wordt toegepast’. Huizen, tempels en tuinen en hun omgeving worden besprenkeld om het oppervlak en de lucht te koelen en om stof te laten neerdalen. In Tokyo wordt deze methode weer gebruikt. De lokale autoriteiten promoten uchimizu als een ‘slimme manier om koel te blijven’. De metingen werden uitgevoerd in Delft. De conclusie is dat uchimizu altijd werkt; de grond wordt sowieso koeler. Het effect is het grootst op momenten dat het nog niet zo warm is. En in de schaduw is het effect groter dan in de zon.
21 mei Open dag op Bouvigne. Er was veel te zien en voor mijn beleving was het drukker dan andere jaren. Het meest te bekijken waard vond ik de tot regenton omgebouwde Bredase afvalcontainers en de opblaasbare noodwaterkering (alleen de kleur verbaasde mij).
De waterbak met slootleven trekt altijd veel jeugdige belangstelling. Het weer werkte mee en de percussieband met een aantal waterschapsmedewerkers verhoogde de sfeer. Voor mij een mooie afsluiting van de week van Ons Water!
22 mei Samen met collega Kees de Jong een overleg met een boseigenaar over de status en het daaraan verbonden onderhoud van een watergang.
In de avond een informatiebijeenkomst over het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak, waarbij ik een vol uur vragen beantwoordde over de keuze van het Dagelijks Bestuur om de dijk rond de Slikpolder niet te verbeteren, maar een nieuwe dijk aan te leggen ten zuiden van de Slikpolder.
23 mei De dijkwerkersdag 2017 te Utrecht. Het programma was opgebouwd rondom vier subthema’s: innovatie, inspiratie, ideeënpitch en verbinden. Bij het onderdeel ideeënpitch werden drie ideeën gepresenteerd. Een idee voor een energiecentrale drijvend in de rivier, waarbij de stroming van de rivier werd benut om energie te winnen, werd de winnaar. Er was ook een idee om autobanden te benutten in de dijkenbouw, waarbij deze gevuld met grond gestapeld werden. Voor mij een oud idee wat veel lijkt op de vroegere Haringman blokken die in de jaren vijftig gebruikt werden om snel een dijk te verhogen. Een ander idee was een floodlabel om het overstromingsrisico van wijken, straten en huizen in kaart te brengen. Eén van de workshops die ik volgde ging over het geven van gastlessen op scholen. Informatie daarover is te vinden op de website https://www.watereducatie.nl/
24 mei In de morgen de opening van het heringerichte gebied Weerijs-Zuid. Ik verving hier collega Jacques van der Aa, die node gemist werd. Op grote schaal zijn de eerder gestelde doelen voor landbouw, natuur, water, recreatie, wonen en werken bereikt en is het gebied aantrekkelijker en leefbaarder geworden voor ondernemers, bewoners en recreanten en krijgen flora en fauna meer kansen.
In de middag een PHO over de Keenesluis en heb ik de stuurgroep Vitaal Leisure Landschap bijgewoond waar de gezamenlijke uitvoeringsagenda en doelstellingen zijn besproken.
13 mei De opening van de Lage Vuchtpolder. De ontvangst was op de kinderboerderij Parkhoeve, gelegen aan Tussen de Dijken te Breda waar tal van wateractiviteiten waren om kinderen vertrouwd te maken met water. Zo konden ze onder andere met plasticbuizen hun ‘loodgieters’ kwaliteiten ontdekken, gezonde frisdrank maken, water ontdoen van zwerfvuil enzovoort. De Lage Vuchtpolder is omgetoverd in een natte natuurparel van circa 80 hectaren prachtige nieuwe natuur waar aangepast geboerd wordt. Tevens wordt met de aanleg van vier redoutes de rijke geschiedenis van het gebied zichtbaar en beleefbaar gemaakt. Bij de openingshandeling werd water toegelaten in de Lage Vuchtpolder.
15 mei In de morgen een conferentie watereducatie. De tocht er naar toe was met hindernissen door stevige files. Ik kwam dan ook iets te laat aan. Na een vluchtige blik op een mededelingenbord, kwam ik, geheel tegen mijn verwachting, in een nauwelijks gevulde zaal. Navraag leerde dat ik in de verkeerde zaal was. De ontvangst en start van de conferentie was in een andere ruimte. Een tweede blik op het mededelingenbord wees mij naar de goede plek. Communiceren, met een gehaast persoon, is lastig. Als ik het bord zou hebben ingericht, had ik de ontvangst mededeling bovenaan geplaatst. Er waren een aantal interessante lezingen over de mogelijkheden tot watereducatie, waaronder een presentie over de Maranathaschool te Nijkerk waar een schoolplein wordt ingericht met de visie ‘Leren door beleven’ gericht op waterervaringen. Voor mij een prachtig voorbeeld hoe een buitenlokaal eruit kan zien.
Als waterschappen meer aandacht willen in de schoolprogramma’s voor water is het helder dat lespakketten bij een breed veld van vakken aan moeten kunnen sluiten. Mogelijkheden zijn: Nederlands, biologie, aardrijkskunde, burgerschap, economie en geschiedenis. Hierbij moet helder zijn ‘waartoe’ men wil samenwerken. Maak het gezamenlijke doel van waterschap en onderwijsinstelling duidelijk.
De wetgever in het onderwijs heeft vastgesteld dat basisscholen kinderen tot leren moeten brengen. Wat kinderen aan het eind van groep 8 moeten beheersen is in hoofdlijnen vastgelegd in een aantal doelstellingen, kerndoelen genoemd. Voor waterschappen belangrijk is kerndoel 48: “Kinderen leren over de maatregelen die in Nederland genomen worden/werden om bewoning van door water bedreigde gebieden mogelijk te maken.” Hier liggen mogelijkheden om samen met de basisscholen inhoud te geven aan dit kerndoel!
In de middag de ondertekening van een overeenkomst tussen de gemeente Loon op Zand en de hengelsportvereniging de ‘Vrolijk Vissers’ inzake de visvijver nabij de Amerikastraat te Kaatsheuvel. Hierbij zette wethouder Gerard Bruijniks een aantal karpers uit. Daarna ben ik, ik was in de buurt, gaan kijken bij de nieuwe waterberging gelegen tussen de Liechtensteinstraat/ Portugalstraat/ Belgiëstraat. Hier maakte ik een foto met de ondertussen beroemde super eend van Ducky, met zijn twee meter een tamelijk uit de kluiten gewassen badeend. De gele eend is één van de manieren om aandacht te vragen voor de Week van ons water, een voorlichtingscampagne waar ook ons waterschap aan mee doet.
16 mei De DB vergadering met onder andere de agendapunten: bioplastics uit zuiveringsslib, de jaarrekening 2016, de evaluaties van de in 2016 afgeronde projecten, het zoetwaterprogramma 2017-2021, de managementletter 2017-2, het voorlopig programmavoorstel HWBP 2018-2023, de gebiedsovereenkomst drinkwaterwinning Gilzerbaan, de definitieve vaststelling van de legger primaire waterkeringen 2017, het convenant Groene handhaving Noord-Brabant en de vaststelling van het voorkeursalternatief Dijkversterking Geertruidenberg/Amertak.
In de namiddag een overleg met het college van B&W om het besluit van het voorkeursalternatief Dijkversterking Geertruidenberg/Amertak toe te lichten.
17 mei PHO ter voorbereiding van de informatieavond voorkeursalternatief voor het project dijkversterking Geertruidenberg/Amertak.
In de middag opening van het vernieuwd waterproductiebedrijf Tilburg.
18 mei In de morgen een PHO Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting in het Natuurmuseum te Tilburg met voor het waterschap relevante onderwerpen zoals: dynamisch platteland, de PAS problematiek, de regionale energiestrategie en klimaatadaptatie.
In de middag de “Ravelijn lezingen” met een aantal interessante lezingen allemaal in het kader van circulair toekomst gericht denken.
19 mei De Unie commissie Waterkeringen te Spakenburg met agendapunten als de zorgplicht ten aanzien van waterkeringen, de evaluatie van het convenant Kabels en leidingen in waterkeringen, het HWBP programma 2018-2023 en duurzaamheid in het HWBP.
9 mei Vandaag een dag van portefeuillehoudersoverleggen (PHO).Tijdelijk heb ik een vijftal gemeenten overgenomen van collega van der Aa, die in afwachting is van een medische ingreep. Ik ben in een viertal PHO bijgepraat over de stand van zaken in en met de gemeenten: Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Breda, Rucphen en Zundert. Tevens een PHO over de afronding van het project Overdiepsepolder, een PHO over het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak en een PHO over de Keenesluis.
In de avond een informatiebijeenkomst Geertruidenberg/Amertak.
10 mei De vergadering van het Algemeen Bestuur met als agendapunten onder andere: de voordracht van de nieuwe dijkgraaf Kees Jan de Vet, die ik ken vanuit mijn Provinciale Staten periode (hij maakte toen deel uit van de CDA fractie), de vaststelling van het projectplan Roode Vaart door Zevenbergen (sinds 1 maart in mijn portefeuille, na enige discussie met algemene stemmen aanvaard), de zienswijze op de eerste begrotingswijziging 2017 en de conceptbegroting 2018 van Aquon (bij deze behandeling was ik de behandelend portefeuillehouder wegens ziekte van collega van der Aa, gelukkig kreeg ik hulp van collega Schots bij de beantwoording van een vraag waarop ik het antwoord schuldig moest blijven). Ook dit voorstel werd met algemene stemmen aanvaard.
11 mei Napraten informatiebijeenkomst Geertruidenberg/Amertak.
Presentatiebevindingen cultureel erfgoed van het waterschap en een discussie hoe daar in de toekomst mee om te gaan. Voor meer informatie over de geschiedenis, en daarmee over een deel van het erfgoed van ons waterschap, kijk eens naar het filmpje over die geschiedenis.
12 mei De opening van de “week van ons water” in Raamsdonksveer bij de Praxis. Samen met wethouder Kevin van Oort van de gemeente Geertruidenberg startte ik de actie steenbreek in de gemeente. Met deze actie kunnen burgers maximaal 2 vierkante meter stenen inleveren in ruil voor plantmateriaal en tuingrond. Deze actie is gericht op vergroenen van tuinen met als gevolg de aanpak van wateroverlast en vermindering van hittestress. In de Praxis had de gemeente en het waterschap een aantal voorbeelden ingericht hoe tuinen en daken meer klimaatbestendig ingericht kunnen worden. Het waterschap was onder andere aanwezig met een presentatie van onze activiteiten en liet zien, middels een waterbak, wat er gebeurt in gebouwde omgeving als het veel regent en welke maatregelen een burger kan nemen om wateroverlast en hittestress te voorkomen of te verminderen.
Recent gelezen “Gemalen… het behouden waard”, geschreven/samengesteld door ing. R. Polderman en Ir. C. J. M. Tak en in 2001 uitgegeven door de Nederlandse Gemalenstichting en Tak Architektenbureau. Het is een inventarisatie en selectie van 44 uit bijna 1600 gemalen. Het laat zien hoe mooi Industrieel erfgoed kan zijn.
Ik ben portefeuillehouder van het PAS project Westelijke Langstraat. Voor degenen die de planvorming en realisatie van dit project willen volgen heeft de provincie Noord-Brabant recent een gerichte website gestart. In de Westelijke Langstraat wordt de komende jaren flink geïnvesteerd in de natuur. Naast de bestaande natuurgebieden komt er veel nieuwe natuur bij. Ongeveer 250 ha landbouwgrond krijgt op den duur de bestemming natuur. In dit project speelt water een voorname rol vandaar de bemoeienis van het waterschap Brabantse Delta met dit project.
2 mei Dagelijks Bestuursvergadering met o.a. de agendapunten: de ontwerpbegroting van Het Waterschapshuis 2018, de concept begroting Aquon 2018, de managementletter tussentijdse controle 2016 en de stand van zaken buurtwaterfonds. En een aantal PHO’s over o.a. de dijkverbetering Geertruidenberg/Amertak. In de middag een expertbijeenkomst over het klimaat robuuster maken van de gemeente Bergen op Zoom in het Natuurpoduim/Stayokay te Bergen op Zoom. Wat mij op viel was de stevige aanwezigheid van mensen van de GGD en GGZ en vooral hun bijdrage aan de discussie. Mijn complimenten dat ook dit soort organisaties inzien dat je mensen vrij moet maken voor dit soort discussies.
3 mei Vandaag ben ik naar de verdediging van het proefschrift “Eco-engineering for clarity, clearing blue-green ponds and lakes in an urbanized area” van Guido Waajen in Wageningen geweest te Wageningen. Het was een mooie bijeenkomst. In het proefschrift worden onder andere een aantal proeven beschreven die gehouden zijn in het werkgebied van het Waterschap Brabantse Delta, te weten:
De restauratie van en behandeling met een flocculatiehulpmiddel (polyaluminiumchloride) van De Kleine Melanen (Bergen op Zoom).
De behandeling met een flocculatiehulpmiddel (ijzerchloride) en met lanthanium gemodificeerd bentoniet (Phoslock) van De Kuil (Breda).
Een compartimenteringsproef in de vijver langs de Monseigneur Schaepmanlaan (Dongen) waar een zestal systemen van aanpak werden getest.
Een proef met driehoeks en quagga mosselen in een vijver nabij de kinderboerderij in de Hoge Vucht (gelegen aan Tussen de Dijken) te Breda en de Linievijver gelegen tussen de Archimedesstraat en de N285 te Breda.
Gezien de blauwalg problemen waar menig waterbeheerder mee te kampen heeft, is het proefschrift van de nu Doctor Guido Waajen zeker het lezen waard. Het is nu nog in een beperkte oplage beschikbaar en opvraagbaar via mailadres [email protected] (zolang de voorraad strekt).
5 mei In de morgen een fractie vergadering van Ons Water/West-Brabant Waterbreed ter voorbereiding van het AB van 10 mei en daarvoor een PHO over de dijkverbetering Geertruidenberg/Amertak.
Tot slot een mooi voorbeeld uit mijn eigen gemeente Bergen op Zoom hoe een straat (Vijverberg) kolkvrij kan worden ingericht. Water doorlatende parkeerplaatsen en het regenwater wordt via speciale openingen via het talud naar oppervlakte water geleid.
De afgelopen weken heb ik gelezen: “De dijk is van ons allemaal“, geschreven door Frank Bolder en uitgegeven door waterschap Rivierenland. Een boekwerk met herinneringen, verhalen, emoties, ideeën, bewustwording, draagvlak en participatie aanpak/resultaten van dijkverbetering in het prachtige Rivierenland. Ook voor mensen buiten het Riverengebied het lezen waard.
Een tweede boek dat ik gelezen heb is: “Tranen op het land”, geschreven door Erik Driessen en uitgegeven door het waterschap Zuiderzeeland. Een boek over Zeeuwen en Brabanders in de Noordoostpolder. Een boek vol emoties en ervaringsmomenten waarvan de huidige generaties kunnen leren.
In het tijdschrift Riolering van april 2017 een artikel met de titel “Rivierenland gaat buiten de lijntjes kleuren”. Het Algemeen Bestuur van het waterschap Rivieren land heeft geld vrijgemaakt voor een nieuwe manier van werken. Waterschap Rivierenland wil voortaan verder kijken dan haar kerntaken. Tot nu toe hield het waterschap zich alleen bezig met de primaire waterschapstaken, maar dat gaat nu veranderen. Samen met gemeenten en organisaties in de regio wil het waterschap zoeken naar oplossingen bij de door klimaatverandering ontstane problematiek, waarbij sociale vraagstukken en waterproblemen in één project worden aangepakt. Feitelijk doet mijn eigen waterschap Brabantse Delta dat ook al. Alleen is daarvoor niet gelabeld geld vrijgemaakt.
Soms kom je een website tegen waarvan ik denk: die moet iedereen in overheidsland (gemeenten, waterschappen, provincies en de rijksoverheid) kennen, omdat de website tal van voorbeelden geeft hoe klimaatadaptatie en hittestress aan te pakken. https://www.destraad.nl/ is er zo één. Gaan kijken dus!
21 april De werksessie “geneesmiddelen en microverontreinigingen” in Utrecht met o.a. lezingen van Aline Meier van VSA Zürich en Thomas Rolfs van Wasserverband Eifel – Rur uit Düren. Het verhaal van Aline Meier was indrukwekkend en liet zien dat in Zwitserland tal van proeven zijn genomen en lopen met een grote variëteit aan reinigingsmethoden. Zwitserland heeft ook een belasting ingevoerd van 9 sfr per inwoner om de zuiveringen uit te breiden met een extra stap om microverontreinigingen, zoals geneesmiddelen aan te pakken. Naar Nederland vertaald zou dit een gemiddelde stijging van het zuiveringstarief betekenen van circa 20 %. Het verhaal van Thomas Rolfs was een beschrijving van een project in realisatie van een nazuivering gericht op microverontreinigingen op één van de zuiveringen van het wasserverband. Zijn motto sprak mij wel aan: “leren, fouten maken, beter worden”. In Nederland schuiven we de aanpak voor ons uit omdat nog niet duidelijk is welke techniek in de toekomst de beste zal blijken. Elders heeft men besloten dat de aanpak geen uitstel meer verdraagt en gaat men aan de slag met een grote variëteit aan methoden. Wel allemaal gebaseerd op twee hoofdlijnen (oxidatie en/of absorptie door actieve kool). De ontwikkeling van resistente bacteriën is voor één van de redenen om snel aan de slag te gaan met de aanpak van microverontreinigingen en geneesmiddel restanten. Ik schreef er eerder in 2015 over en in Over Water – 68 ( 1 december).
25 april Een dag van veel portefeuillehouderoverleggen (PHO). Een PHO over een advies aan de gemeente Geertruidenberg inzake een vijver nabij de Scheepswerflaan te Raamsdonksveer. Een PHO over een zienswijze op een begrotingswijziging 2017 en de programmabegroting 2018 van Aquon. Een gesprek met Ivo Kortmann de voorzitter van Stichting Streekhuis Het Groene Woud. Een PHO met mijn nieuwe gebiedsadviseur voor Gilze en Rijen en Hart van Brabant. Een PHO over het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.
In de avond een bijeenkomst van de werkgroep bestuurlijke vernieuwing.
Recent heb ik gelezen; “De achterkant van Nederland” over hoe onder- en bovenwereld verstrengeld raken, geschreven door Pieter Tops en Jan Tromp. De in mijn ogen beste constatering vond ik op pagina 247: “Hoe lastig ook, de aanpak van ondermijning is niet alleen een technische strijd tegen criminaliteit. Het is vooral een maatschappelijk project, dat directe relaties heeft met de uitwassen van een neoliberale samenleving: opkomen voor jezelf, zo veel mogelijk geld verdienen, snel rijk worden, als het niet verboden is, mag het. De maatschappelijke elite heeft op dit punt vaak het verkeerde voorbeeld gegeven. Aanpak van ondermijning is daarmee ten diepste ook een vraagstuk van maatschappelijke ordening en individuele moraliteit. En niet alleen aan de achterkant van Nederland.” Aan dit boek viel mij verder op dat als het gaat over de ondermijning van de overheid dat waterschappen er totaal niet in voorkomen!
18 april DB vergadering met o.a. de agendapunten: evaluatie legesheffing, transitieplan duurzaamheid, de actualisatie inkoop- aanbestedingsbeleid, evaluatie handhavingsuitvoeringsprogramma, beleid buitendijks bouwen, regionaal bod Deltaplan ruimtelijke adaptatie.
In de middag een portefeuillehouderoverleg (PHO) over het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.
19 april In de morgen overleg met wethouder Kevin van Oort van de gemeente Geertruidenberg over het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.
In de middag overleg met Nicole van Hoof (coördinator Vitaal Leisure Landschap) over de samenwerking met het House of Leisure in de regio Hart van Brabant. Er is niet alleen gesproken over de samenwerking maar ook over de ideeënwedstrijd met de naam “de hoos & hitte contest” waar ik straks als één van de juryleden mag functioneren. Ik vind die ideeënwedstrijden heel leuk om daarmee mensen uit te dagen mee te denken over o.a. het voorkomen/aanpakken van hittestress, wateroverlast en watertekorten.
In de avond een thema AB over de slibeindverwerkingsstrategie en de toekomst van de afvalpersleiding van West-Brabant naar de zuivering nabij Bath.
20 april In de morgen bestuurlijk overleg met wethouder Mario Jacobs van de gemeente Tilburg met als agendapunten o.a.: de wateragenda 2030 van de Brabantse Waterschappen, het project sloten, dijken en oevers op orde, EVZ’s en beekherstel, de ruimtelijke ontwikkelingen rond industrieterrein Wijkevoort en de Blauwe aders De Blaak, klimaatadaptatie en het Living Lab.
In de middag de Unie roadshow over digitale duurzaamheid.Bij dit soort ICT bijeenkomsten ben ik soms verbijsterd hoe de wereld verandert omdat wij ons onderwerpen aan ICT systemen en wordt de wijze van werken geheel gevangen in procedures. In het verleden heb ik bij een tiental gemeenten onderzoeken gedaan, waarbij ik o.a. hun archieven onderzocht. Een tiental jaren achterstand in de archiefverwerking was niet ongewoon. Lacunes in de bestanden (het verschil tussen wat de archiefwet voorschreef en de werkelijke samenstelling van dossiers) betrof vaak meer dan 30 %. Dat was zelden inhoud van een raadsdebat. Laat staan dat er een wethouder over viel. Nu worden duurzame opslag, compleetheid en toegankelijkheid van die informatie in de archieven als breekijzer gebruikt om alles in digitale systemen op te slaan en worden schier onbetaalbare ICT systemen ontwikkeld die dan tot overmaat van ramp ook vaak niet goed blijken te werken. Dat alles dan ook nog vaak onder het motto van klantvriendelijkheid terwijl het tegendeel vaak waar is. Lees maar eens de horror verhalen van mensen die in de netten van het UWV, de belastingdienst of het CJIB terecht zijn gekomen en door de automatische brieven met boetes van computers worden geterroriseerd. Bellen met echte mensen is dan haast onmogelijk geworden. Gewone brieven raken ontraceerbaar of worden simpel beantwoord met de standaard brieven uit de geautomatiseerde systemen. Ik weet ook niet of de medewerkers van de overheidsinstellingen met de geautomatiseerde/gestandaardiseerde systemen er echt gelukkig van worden. Maatwerk, een veel gebruikte kreet in overheidsland lijkt dan vaak een echo uit de historie. Soms denk ik dat de handelaren in BIG DATA en de systeemontwikkelaars, gericht op het grote geld, onze overheden overgenomen hebben. De mens wordt langzaam ook bij de overheid zowel als klant en soms ook als medewerker een onderdeel van een machinerie.
