VNG – ONS WATER

OVER WATER – 111: DEKTAPLAN RUIMTELIJKE ADAPTATIE

door - PUBLICATIES

| 01-10-2017 | 12.00 uur |

OVER WATER – 111

Ik zou tevreden moeten zijn over de afgelopen week. In bestuurlijk Nederland en in de nationale media was er veel aandacht voor water en klimaatbestendigheid.

Op Prinsjesdag verscheen het eerste Deltaplan Ruimtelijke adaptatie. Dit Deltaplan bevat veel goede aanzetten. Toch verbaas en erger ik mij steeds meer over het absolute woordgebruik. “Als iedereen meedoet, bouwen we klimaatbestendige wijken.” Het woord ‘klimaatbestendig’ wordt vaak gebruikt. Het woord ‘klimaatbestendig’ is net als de woorden ‘veilige dijken’ een in-slaap-wieg-woord. “Gaat u maar rustig slapen” de regering, de overheid, de waterschappen ze waken over ons is de boodschap. Op de voorpagina van het VNG Magazine prijkte de tekst: “Deltaplan maakt Nederland klimaatbestendig”. Voor mij pure lariekoek! Geen enkel plan maakt iets. De uitvoering kan wel een aantal situaties verbeteren en in dit geval klimaatbestendiger maken. Klimaatbestendig is in mijn ogen veel te absoluut gesteld. Ook na uitvoering van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie zal er veel werk blijven, omdat keer op keer zal blijken dat weerextremen veel variaties kennen. Tot nu toe richten we watersystemen in op globaal situaties/gebeurtenissen die modelmatig één keer in de 100 jaar voor zouden komen. Maar de afgelopen jaren is in mijn waterschap zelfs een situatie (regenbui) voorgekomen van één keer in de 2000 Ã 5000 jaar. Met de huidige kennis en budgetten zijn dergelijke situaties niet te voorkomen of zonder ernstige overlast af te wikkelen. Zelfs als budgetten verveelvoudigen gaat dat niet lukken. Daar is het “Gaat u maar rustig slapen” geen oplossing voor. Het praten over klimaatbestendigheid is dan ook, in mijn ogen, fundamenteel fout.

Als waterschapbestuurder loop ik, als het over veilige dijken gaat, tegen dezelfde problemen aan. Dijken bieden nooit absolute veiligheid. In Nederland is de bescherming afhankelijk van de aard van het te beschermen gebied. Meer mensen, meer waarde betekenen een hoger beschermingsgraad. Voor primaire waterkeringen is de beschermingsgraad grof weg tussen één keer per 250 jaar tot één keer per 10.000 jaar. Dat is geen absolute veiligheid. Maar burgers denken bij ‘veilige dijken’ wel beschermd te zijn. Dat gevoel leidt soms tot discussies bij te kiezen varianten voor een dijkverbetering. “Deze variant is toch ook veilig!” Ik zou graag zien dat overheden, beleidsmakers en bestuurders zich onthielden van ‘Gaat u maar rustig slapen’ woordgebruik zoals “veilige dijken’ en “klimaatbestendig”. Dat zou de risico bewustwording bij burgers vergroten en naar ik hoop ook het nemen van de eigen verantwoordelijkheid bij de te nemen maatregelen.

Het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie kent zeven uitstekende ambities, te weten:

Kwetsbaarheid in beeld brengen
Risicodialoog voeren en strategie opstellen
Stimuleren en faciliteren
Handelen bij calamiteiten
Reguleren en borgen
Meekoppelkansen benutten en
Uitvoeringsagenda opstellen.

Nu de waterschappen tot 2050 veel werk hebben met dijkverbeteringen, worden er tal van studies gestart om daar kennis voor te vergaren. Eén studie gaat over het effect van voorlanden middels een Projectoverstijgende Verkenning Voorlanden. Een belangrijk onderdeel van een waterkering is het voorland. Het blijkt dat als voorland wordt meegerekend in de sterkte van een dijk, kosten kunnen worden vermeden en overlast kan worden beperkt.

De afgelopen maanden was er meer goed nieuws. Staatssecretaris Dijksma (I en M) informeerde middels een brief de Tweede Kamer in het kader van klimaatverandering en hittestress over de maatregelen die het kabinet hiertegen wil nemen. Ik vraag al jaren aandacht, middels artikelen op mijn websites https://onswater.com/ en https://bsdboz.nl/, voor de gevolgen van hittestress en de aanpak daarvan met tal van voorbeelden. De brief aan de Tweede Kamer is een mooie aanzet tot actie en laat zien dat de rijksoverheid nu eindelijk het belang hier van inziet en tot actie wil overgaan. Nu de lokale overheden nog.

Tot slot van dit stukje over goed nieuws het gegeven dat het waterschap, waar ik dagelijks bestuurder van mag zijn, behoort tot de drie finalisten voor de verkiezing van de “Beste Overheidsorganisatie van het jaar 2017“; een initiatief van de Vereniging voor OverheidsManagement. Voor mij een teken dat ‘water’ en al degenen die dagelijks werken aan de waterveiligheid en optimalisatie van de waterkwantiteit en de waterkwaliteit van ons oppervlaktewater eindelijk die waardering krijgen die zij verdienen. Waterschappen horen erbij en laten zien dat ze goed werk leveren!

26 september
Drie PHO’s over het bestuurlijk overleg met de gemeente Goirle en de gemeente Geertruidenberg en de voorbereiding Stuurgroep Deltaprogramma Maas en de stuurgroep Regionaal Bestuurlijk Overleg Maas en de stuurgroep Deltaplan Hoge Zandgronden.

27 september
Het bestuurlijk overleg Natuurnetwerk Brabant.

In de middag het drielagen overleg Hart van Brabant met een veldbezoek aan de Kruidenbuurt. De Kruidenbuurt is een buurt in Tilburg waar klimaatadaptatie vorm wordt gegeven.

28 september
Overleg met Rijkswaterstaat over de aanpak van de A27. Besproken onderwerpen waren: de vervanging van de bruggen bij Keizersveer, de bestuursovereenkomst, het proces afrit A59, en de planning.

29 september
Stuurgroep Deltaprogramma Maas met als agendapunten onder andere: de adaptieve uitvoeringsstrategie Maas en BO MIRT 2017.

In de middag de stuurgroep Regionaal Bestuurlijk Overleg Maas en de stuurgroep Deltaplan Hoge Zandgronden met als agendapunten onder andere: governance en uitvoeringsagenda ruimtelijke adaptatie zuid, de voortgang en het versnellen van hoge zandgrond projecten, de toekomstbestendige zoetwatervoorziening op de hoge zandgronden, de nutriëntenproblematiek en de gebiedsgerichte aanpak daarvan.

Louis van der Kallen

Geen reacties

OVER WATER – 73: DE ZUIDERWATERLINIE/ GEMEENTELIJK RIOOLBEHEER/ WATERKETEN 2020

door - PUBLICATIES

| 07-01-2017 | 10.50 uur |

OVER WATER – 73

Zuiderwaterlinie
Afgelopen week het boekwerk “Zuiderwaterlinie”, uitgegeven door Mothership gelezen. Een boek vol met ideeën en kansen hoe de Zuiderwaterlinie (een kralensnoer van 150 kilometer met tal van landschappen, rivieren, dorpen, vestingsteden, sluizen, dijken en inundatiegebieden) nationaal en internationaal te presenteren als een uniek gebied. Het boek kan voor iedere gemeente in het gebied van de Zuiderwaterlinie een inspiratiebron zijn hoe het gebied en de eigen gemeente op de toeristische kaart te zetten

Gemeentelijk rioolbeheer
Recent is verschenen “het nut van stedelijk waterbeheer” met als subtitel “Monitor gemeentelijke watertaken 2016”, een uitgave van de stichting RIONED. De publicatie is de opvolger van de Benchmark rioleringszorg die in 2010 en 2013 werd gepubliceerd. Het is jammerlijk dat de gemeente Bergen op Zoom de enige gemeente in West-Brabant is die aan deze monitor niet deelgenomen heeft. Een gemiste kans. Deelname kan belangrijke kennis opleveren om het rioolbeheer door gemeenten doelmatiger en goedkoper te maken en een kwaliteitsimpuls te geven.

Steeds meer gemeenten gaan hun inwoners verplichten om regenwater op het eigen terrein te houden en niet op de riolering te lozen. Nu doen in Nederland al ruim 30 gemeenten dit. Steeds vaker na ernstige wateroverlast door overvloedige regenval die tot grote schades hebben geleid. Sommige gemeenten gebruiken de modelverordening van de VNG, die gaat best ver. Wie niet meewerkt aan het afkoppelen van de regenpijp kan dan te maken krijgen met drie maanden cel of een boete van 4.050 euro. De verplichting tot afkoppelen geldt dan vaak voor aangewezen gebieden. In de praktijk lozen vrijwel alle huis- en perceeleigenaren het overtollige regenwater van hun perceel op de riolering. Dit terwijl zij sinds 2009 in principe zelf verantwoordelijk zijn om het regenwater op het eigen terrein te verwerken. Dit blijkt een wettelijke verplichting, waar de meeste huiseigenaren zich niet van bewust zijn. Soms is verwerken/bergen op het perceel niet mogelijk of moeilijk, denk aan binnensteden of geheel bebouwde percelen. Toch zal men er rekening mee moeten gaan houden dat in de toekomst zij toch ook hun regenwaterprobleem meer zelf op moeten gaan lossen. Zeker als zij aantoonbaar mede veroorzaker zijn van wateroverlast in lager gelegen percelen/straten of wijken. De meeste huiseigenaren kunnen zelf maatregelen treffen om de wateroverlast, deels afkomstig van hun perceel, tegen te gaan bijvoorbeeld door het plaatsen van een regenton . Tuincentra en loodgieters varen er wel bij. Zaken als de Praxis en de Gamma zien dan ook in 2016 forse omzetstijgingen van regentonnen, waterreservoirs, enzovoorts. Ook kunnen eigenaren van bebouwingen zelf meer structurele maatregelen nemen, zoals door opritten en terrassen lager aan te leggen dan het huis, zodat zij kunnen dienen als tijdelijke waterberging bij extreme regenval. Ook de aanleg van groen in de tuin in plaats van verharde oppervlakken, of het aanleggen van een grindbed of drainagekuil kunnen een forse bijdrage leveren aan de beperking van wateroverlast.

De waterketen 2020
Deze week nog eens het eindrapport van de visitatiecommissie waterketen ter hand genomen. Soms is het goed om nog eens helder te maken wat we in 2020 bereikt willen hebben en hoe we onderweg zijn naar dat resultaat. Het valt dan op dat Brabant Water een relatief magere besparingsdoelstelling heeft van 5,4 %, terwijl het voor de drinkwaterbedrijven gemiddeld 6,81 % is. Wat ook opvalt zijn de grote verschillen in de besparingsambitie (landelijk tussen 4,8 en 22,6 %). Ook binnen ons eigen waterschap zijn de verschillen fors: Waterkring West 10,1 %, Waterkring de Baronie 13,7 %, Werkeenheid 4 16,7 % en Hart van Brabant 19,7 %. De besparingsambitie in Waterkring West is met 10,1 % van 42 regio’s in Nederland qua besparingsambitie de op drie na laagste. Hart van Brabant is qua besparingsambitie de vijfde aan de bovenkant. Ik ben er best trots op dat mijn twee werkeenheden Werkeenheid 4 en Hart van Brabant boven gemiddeld scoren zowel qua ambitie als qua realisatiegraad. Ik schreef over dit onderwerp ook op 27 oktober.

Tot 2020 is er nog veel werk aan de winkel ook mag er qua ambitie hier en daar nog wel een schepje op.

Louis van der Kallen

Geen reacties

OVER WATER – 69

door - PUBLICATIES

| 10-12-2016 | 09.00 uur |

OVER WATER – 69

Als waterschapsbestuurder kijk ik met respect naar hoe het waterschap Peel en Maasvallei heeft nagedacht en actie gaat ondernemen na de wateroverlast in hun gebied in de afgelopen zomer. In een paar maanden tijd hebben ze een actieplan opgesteld om in de toekomst beter voorbereid te zijn op hoge neerslaghoeveelheden in korte tijd. “Code oranje” met als subtitel: “omgaan met klimaatverandering” is, wat mij betreft, een gedegen antwoord op de gebeurtenissen. Met de wetenschap dat wateroverlast nooit helemaal is uit te sluiten, is een gedegen plan gemaakt. Ze beseffen ook dat die aanpak de mogelijkheden en bevoegdheden van een waterschap ver overschrijden. Een gezamenlijke aanpak met gemeenten, bedrijven, boeren, natuurorganisaties, de provincie en particulieren is geboden. Waterschap Peel en Maasvallei gaat aan de slag. Mijn complimenten.

Soms ben ik, als raadslid, stik jaloers. Dit keer op wat er gebeurt in de gemeente Tilburg en wel op hoe die gemeente een “klimaatadaptieve herinrichting Kruidenbuurt (fase 2)” aanpak heeft ontworpen. Helaas is het niet op de website van de gemeente Tilburg te vinden. Ook daar valt dus nog het nodige te verbeteren. Dat laat onverlet dat Buro Bergh een schitterend en vooruitstrevend ontwerp heeft gemaakt voor de herinrichting van de Kruidenbuurt waarbij de facetten van een klimaatadaptieve aanpak, zoals omgang met water en hittestress, vrijwel volledig aan bod komen. Dit is wijkklaar maken voor de toekomst.

In de visie en het plan voor de kruidenbuurt zijn doelstellingen verwoord en uitgewerkt:

verminderen kwetsbaarheid voor hitte, wateroverlast en droogte
behouden en versterken stedenbouwkundige structuur
contact houden met het oude landschap
vergroten waarde van het groen
vergroten sociale contacten.

Wat mij betreft een voorbeeld om na te streven.

6 december
In de morgen een overleg met de twee collega’s, die ook een gebiedsportefeuille hebben. Samen met de ondersteunde beleidsambtenaren hebben we gesproken over de inhoud in 2017 van de bestuurlijke overleggen met de waterwethouders van de inliggende gemeenten.

In de middag een overleg ter voorbereiding van de informatieavond op 15 december van het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

Daarna een portefeuillehouderoverleg ter voorbereiding van het bestuurlijk overleg met de gemeente Loon op Zand.

Aan het slot van de middag een overleg met de DB collega’s ter voorbereiding van de vergadering van het algemeen bestuur van 7 december.

7 december
De Algemeen Bestuursvergadering (AB) met een stevige discussie over een aanvraag uitvoeringskrediet cofinanciering POP 3 Water. Hoewel ik bij dit stuk niet de portefeuillehouder was, vond ik het toch nodig om als DB lid er op een bepaald moment een bijdrage aan te leveren, omdat het bestedingsdoel van de POP 3 subsidie de realisering is van 5 kilometer beekherstel, een stuk EVZ en 5 vispassages in het gebied Tilburg West waarvoor ik wel verantwoordelijk ben. Met name de opmerking van de VVD dat besteding een “blackbox” was prikkelde mij, omdat de realisering van dit soort zaken een onderdeel is van het waterbeheersplan dat door het AB met steun van de VVD is vastgesteld. Het DB en ik doen dus wat ons is opgedragen. Een element in de discussie was dat subsidieregelingen als POP 3 ingewikkeld zijn en vereenvoudiging behoeven. Die opvatting heb ik ook, maar dat laat onverlet dat als ik een goed herinrichtingsplan, zoals het onderhavige, kan realiseren met circa 75 % subsidie, ik dit niet laat lopen. Zeker niet als een gemeente als Tilburg alle zeilen bijzet om samen met ons waterschap dit soort zaken tijdig te realiseren zodat ook wij trachten de waterdoelen, die veelal door de hogere overheden zijn geformuleerd, zoals de KRW, kunnen halen. Voor mij is de discussie wel een opdracht om niet alleen de plannen in Tilburg West te realiseren, maar ook de discussie aan te gaan met subsidieverstrekkers over de complexiteit van de subsidieregelingen.

8 december
Vandaag het regionaal overleg Hart van Brabant Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting in het Crown Business Center te Rijen. Van binnen en van buiten, voor een modern gebouw, best mooi. Binnen zijn op de muren veel inspirerende teksten van de groten der aarde te lezen. Voor mij was de meest toepasselijke: “The important thing is not to stop questioning” van Albert Einstein

Mijn bijdrage betrof de voor het waterschap belangrijke punten als:

de stand van zaken PAS
de stand van zaken Natuurnetwerk Hart van Brabant
de verduurzaming woningvoorraad, (aandacht voor waterberging, groene daken en hittestress)
de kwaliteitsafspraken verbetering Landschap
het provinciaal Milieu en waterplan.

9 december
Een klankbordgroep bij de Unie van waterschappen over inbreng van de Unie bij de komende verkiezingen en formatie. Kernpunt is de totstandkoming van een gezamenlijke investeringsagenda (binnen het fysieke domein) van rijk, waterschappen, gemeenten en provincies. Samen met de VNG en IPO is gekeken welke inbreng geleverd zal worden aan de onderhandelende partijen. Kernthema’s zijn: klimaatadaptatie (wateroverlast, hittestress), energietransitie, circulaire economie, waterveiligheid, waterkwaliteit, binnenlandse zaken (kosten verkiezingen) en overkoepelend (belastingen). De benadering om bij de aanpak van klimaatadaptatie ook te kijken naar de bouwregelgeving beviel mij zeer. De gezamenlijke investeringsagenda zou medio februari klaar moeten zijn.

Louis van der Kallen

Eén reactie

OVER WATER – 34: RISICO’S REGENWATER/ VAN RESTSTOF NAAR BOUWSTOF

door - PUBLICATIES

| 26-03-2016 | 00.10 uur |

OVER WATER – 34

Risico’s regenwater
Afkoppelen van daken en andere verharde oppervlakken is nodig om beter en kosteneffectief om te kunnen gaan met de zwaardere buien die de afgelopen jaren in omvang en frequentie toenemen. Het is nodig om overstorten in oppervlaktewater en wateroverlast in lager gelegen delen van een bebouwde kom te voorkomen. Het is niet zo dat regenwater afkomstig van verharde delen volledig schoonwater is. Het is echter veel minder verontreinigd dan het water dat bij een overstort van het rioolsysteem in het oppervlaktewater terecht komt of het water dat bij een zware bui uit de riolen omhoog gekomen op straat blijft staan.

Regenwater van daken en wegen bevat echter wel zaken als fijnstof dat afkomstig is van bijvoorbeeld de uitlaten van auto’s. Het bevat ook tal van bacteriën afkomstig van honden- en vogelpoep. Ook bevat het lood uit de banden van auto’s of zink van goten en vangrails, alsmede PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen) onder andere afkomstig van verbrandingsmotoren. Het is helder: afgekoppeld regenwater is niet van een kwaliteit om in te zwemmen of te spelen. Afkoppelen heeft een meerwaarde maar is niet risicovrij. Het is aan te bevelen om afgekoppeld regenwater bij voorkeur via een vaste voorziening zoals een wadi te infiltreren in de bodem of via een helofytenfilterachtige constructie in oppervlaktewater.

22 maart
Samen met DB collega Jacques van der Aa naar het PAS (Programmatische Aanpak Stikstof) symposium geweest in het Provinciehuis in Den Bosch. Een heel informatieve bijeenkomst. Maar die ook laat zien dat er op het gebied van de beperking van de stikstofuitstoot (stikstofnitraat, stikstofnitriet, ammonia en stikstofoxiden) nog heel veel moet gebeuren en dat de druk om tot daden te komen hoog is. Op basis van de natuurbeschermingswetgeving is feitelijk in veel gebieden geen ontwikkeling van nieuwe economische activiteiten die leiden tot extra uitstoot meer mogelijk. De provincie erkende, bij monde van één van de presentatoren, dat door het (beperkt) toestaan van een aantal nieuwe activiteiten deze stikstofuitstoten een hypotheek wordt genomen op de toekomst. Vandaar dat een fors aantal maatregelen tussen nu en 2021 genomen moeten worden om de belasting/gevolgen van/op een aantal Natura 2000 gebieden terug te brengen. Voor het werkgebied van het waterschap Brabantse Delta zijn er ingrijpende maatregelen nodig voor de N 2000 gebieden Westelijke Langstraat en de Loonse en Drunense duinen (deels waterschap de Dommel). Ik kan als gebiedsportefeuillehouder mijn borst nat maken. Maar de maatregelen zijn nodig, omdat anders veel gebieden rond deze N 2000 gebieden in 2021 economisch op slot gaan.

Foto: BAG B.V. te Susteren: aanleg fietspad Veldhoek- Ruurlo, website: https://www.bagbv.nl/

23 maart
Soms bezoek je een seminar waarbij je als gemeenteraadslid en als dagelijks bestuurder van een waterschap van de ene verbazing in de andere valt. Zo’n seminar was “van reststof naar bouwstof“. Het seminar werd georganiseerd door Immobilisatie. De dagvoorzitster was Noortje Schrauwen die verbonden is aan Grondstofjutters, een organisatie waarbij de circulaire economie de leidraad is. Er waren vele interessante sprekers waaronder Chris Schuurbiers van de Inspectie Leefomgeving en Transport en Jurgen Lutterman van SGS Intron, de certificeerder.

Immobilisaten hebben mijn belangstelling, omdat zij rest-/afvalstoffen bevatten die door immobilisatie uiteindelijk weer middels constructies in het milieu worden gebracht. Op basis van de presentaties van deze twee heren kwam ik tot de conclusie dat het fabricageproces en de immobilisaten als producten duurzaam en milieutechnisch verantwoord tot stand komen. Wetgeving en de certificering lijken afdoende om in hoge mate erop te kunnen vertrouwen dat het in de bouw toe te passen product betrouwbaar tot stand komt.

Toepassing lijkt een geheel ander verhaal. De Inspectie Leefomgeving en Transport controleert en handhaaft tot en met de totstandkoming van het immobilisaat. De controle en handhaving daarna is aan het betreffende bevoegd gezag (gemeenten en waterschappen). Op mijn vraag hoe de overdracht van de handhaving van de Inspectie Leefomgeving en Transport naar de gemeenten of de waterschappen geregeld was of plaatsvond kwam van Chris Schuurbiers met het verbijsterende antwoord: niet! Overdracht van de handhaving was niet geregeld en het vond ook niet plaats. Let wel: we hebben het over producten die tot 25 % ernstig verontreinigd afval kunnen bevatten. Als het immobilisaat als product bereid is, is het formeel geen afval meer maar bouwstof! In de zaal waren een fors aantal handhavers, in dienst van de omgevingsdiensten (van Groningen tot Zeeland, inclusief West-Brabant) aanwezig. Zij bevestigden deze feiten.

De presentatie van Chris Schuurbiers bevatte een aantal voorbeelden van wat er bij de toepassing van de immobilisaten milieutechnisch fout kon gaan. Als uitgehard product zijn de toepassingen milieutechnisch verantwoord. Maar soms liggen de vers gestorte immobilisaten dagen onafgedekt uit te harden. In net aangebrachte en nog niet uitgeharde toestand lijkt het materiaal dan op gewone grond die voor kinderen uitnodigend kan zijn om op of in te spelen. Omdat bij de uitharding soms grote hoeveelheden water worden gebruikt kan dit, zolang het materiaal niet is uitgehard, uittreden waarbij uitgeloogde verontreinigingen in het riool of oppervlaktewater terecht kunnen komen. Handhaving is hier nodig, maar dan moet een gemeente of een waterschap wel weten waar dergelijk materiaal wordt gebruikt. Nu wordt het gebruikt (circa 600.000 ton per jaar oplopend tot 1.000.000 ton in 2020) in tal van toepassingen (wegen, fietspaden, funderingen, parkeerplaatsen, vloeistofdichte vloeren, sportvelden, keerwanden, kades enz.). Ook vind er geen registratie plaats waar dergelijke materialen zijn gebruikt. Dit terwijl de totale branche (zes gecertificeerde bedrijven) zegt dat graag te willen. Hier ligt een taak voor de landelijke overheid dit te regelen.

Over de kansen daartoe hielp handhaver Chris Schuurbiers ze snel uit de droom. ‘Ze vinden in politiek Den Haag dat de milieuwetgeving af is met de omgevingswet’, was zijn reactie. De politiek wil ook geen lastenverzwaring voor het bedrijfsleven. Curieus was dat de zes bedrijven waar het over ging het zelf wel willen. Registratie waar welk immobilisaat is gebruikt, is om in de toekomst, als het door aannemers tot stand gebrachte product aan het eind van zijn levensfase is gekomen, dit product verantwoord te kunnen slopen en her te gebruiken. Dat is pas een werkelijke invulling van een duurzame circulaire economie.

Misschien is het goed als gemeenten en waterschappen, dus Unie en VNG in Den Haag, gaan bepleiten dat registratie van wat eens risicovolle afvalstoffen waren, ook als toegepast immobilisaat noodzakelijk en bedrijfseconomisch verantwoord is.

Veel informatie over immobilisaten is te vinden op de website van Immobilisatie.

In de avond de Algemeen Bestuursvergadering met agendapunten als de geactualiseerde communicatievisie, het projectplan en peilwijziging natte natuurparel lage Vuchtpolder en een uitvoeringskrediet voor het project Cruislandse Kreken fase 2.

24 maart
In de middag een vergadering van de bestuurlijke stuurgroep dijkversterking 14A Geertruidenberg en Amertak met onder andere de wethouders van de gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Oosterhout en vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat en de provincie.

Louis van der Kallen

Geen reacties

VAN RESTSTOF NAAR BOUWSTOF

door - PUBLICATIES

| 24-03-2016 | 16.45 uur |

VAN RESTSTOF NAAR BOUWSTOF

Foto: BAG B.V. te Susteren: aanleg fietspad Veldhoek- Ruurlo, website: https://www.bagbv.nl/

Soms bezoek je een seminar waarbij je als gemeenteraadslid en als dagelijks bestuurder van een waterschap van de ene verbazing in de andere valt. Zo’n seminar was “van reststof naar bouwstof“. Het seminar werd georganiseerd door Immobilisatie. De dagvoorzitster was Noortje Schrauwen die verbonden is aan Grondstofjutters, een organisatie waarbij de circulaire economie de leidraad is.

Er waren vele interessante sprekers waaronder Chris Schuurbiers van de Inspectie Leefomgeving en Transport en Jurgen Lutterman van SGS Intron, de certificeerder.

Veel informatie over immobilisaten is te vinden op de website van Immobilisatie.

Louis van der Kallen

Geen reacties

OVER WATER – 14

door - PUBLICATIES

| 17-10-2015 | 12:15 uur |

13 oktober
Vandaag een drukke dag. Eerst de Dagelijks Bestuursvergadering (DB) met als onderwerpen onder andere: de begroting 2016, diverse belastingverordeningen, diverse mandateringen en een voorstel over de inhaalslag ‘Keur en oneigenlijk grondgebruik’.

Daarna een werkbijeenkomst van het DB en het directie team over (burger)participatie. Die begon met een inspirerend Youtube filmpje gemaakt in opdracht van het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden door Jan Willem Zeelenberg. Waarom doen we het? Wat verwachten we er van? Hoe willen we het voorgeven? Het is moeilijker dan menigeen denkt. Een begin van de antwoorden is voor mij gelegen in: het is onvermijdelijk, we hebben elkaar nodig, we hebben de zelfde belangen (veiligheid, schoon water), we versterken ermee de betrokkenheid en vergroten het draagvlak voor de invulling van onze taken. We moeten wel beseffen dat we dan ook oog moeten hebben voor de belangen van de deelnemers en niet alleen voor onze taken en wat dat kost.

Daarna een portefeuillehouderoverleg over hoe om te gaan met de meekoppelkansen en een regeling voor de kostenvergoedingen voor het eventueel verleggen van kabels en leidingen bij het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.

De werkdag werd afgesloten met een kennismakingsgesprek met Ellen Verhoef een nieuwe medewerkster die belast zal worden met het verder vormgeven van de samenwerking in de (afval)waterketen tussen ons waterschap, de gemeenten en de drinkwaterbedrijven.

14 oktober
De avond begon met een coalitieoverleg. Omdat het de eerste keer was na de verkiezingen van maart dat de coalitie bijeenkwam, werd eerst een voorzitter aangewezen. Dat werd Joep Taks van 50 Plus. Daarna werden een aantal punten van de Algemeen Bestuursvergadering (AB) besproken die enige afstemming behoefde.

Later op de avond was het AB met o.a. agendapunten als: de kadernota 2016-2025, het waterbeheersplan 2016-2021, een aantal investeringsvoorstellen die energiebesparingen betreffen bij de SNB, en projectplannen o.a. voor de zomerkade langs het Hollands Diep, voor het project Turfvaart-Bijloop Zuid en voor maatregelen tegen de wateroverlast Hoofseweg-Slotbossetorenpark Oosterhout.

15 oktober
Vandaag de landelijke bestuurdersbijeenkomst “samenwerken aan water” in Utrecht met tal van interessante sprekers zoals ter inspiratie Toon Gerbrands (directeur PSV). Vanuit de VNG Ina Adema (burgemeester Veghel) en Riksta Zwart (Vewin). Mooi waren de discussies aan tafel. Aan mijn tafel zat o.a. een vertegenwoordiger van Rioned. Hij pleitte tot mijn verrassing voor de heffing van precariorechten door gemeenten. Zijn argument is: ‘nu is het onder de grond een puinhoop van steeds meer leidingen. Als er precariorechten over betaald moet worden, dan worden alle gebruikers gedwongen tot een goede registratie en bundeling. Hierdoor zouden de kosten bij verlegging en aanleg dalen en de risico’s bij werkzaamheden verminderen.’ Het was een leerzame bijeenkomst.

Louis van der Kallen

Eén reactie

HOE DOM MAG EEN MINISTER ZIJN?

door - PUBLICATIES

HOE DOM MAG EEN MINISTER ZIJN?

Hoeveel ziekenhuizen mogen er nog gebouwd worden in laag gelegen gebieden met de noodaggregaat in de kelder? Hoeveel gemeenten mogen nog uitbreiden in het bed van de Maas en de honderden miljoenen euro’s aan dijkverbeteringprojecten op het bordje schuiven van de waterschappen en het Rijk? Hoeveel gemeenten mogen nog uitbreiden in gebieden die daar volstrekt ongeschikt voor zijn en alleen met blijvend hoge kosten voor de waterschappen met gemalen en dijkverhogingen om de bewoners droog te kunnen houden? Een recent voorbeeld hier van is Almere.

Minister Schultz van Haegen wil een ‘moderne‘ watertoets zonder overleg plicht. Dit gaat de burger op termijn weer veel geld kosten. Gemeenten zijn experts in het afschuiven van de (verborgen) kosten van hun uitbreidingen en bouwplannen en als de beelden van ondergelopen straten, huizen en kelders op de TV en in de krant verschijnen roept iedereen moord en brand en mag het Rijk (dus wij allemaal) of de waterschappen (dus iedereen in het waterschapsgebied) de kosten dragen. Een watertoets zonder harde verplichtingen is vrijwel nutteloos. Gemeenten trekken er zich in de praktijk weinig van aan. Het was vast naÃ¯ef maar van een liberale VVD minister had ik als het over de veiligheid en geld gaat iets anders verwacht. Maar het liberale optimisme en de dereguleringswaanzin heeft ook hier weer de overhand. Waarom zou ik mij iets aantrekken van de adviezen en bemerkingen in een door buitenlanders geschreven onafhankelijk OECD studie “Water Governance in the Netherlands”? Over dit rapport stelde ik vragen aan het DB van het waterschap. Die rapportage maakte tal van opmerkingen over de relatie tussen de bescherming tegen wateroverlast en de Nederlandse praktijk in de ruimtelijke ordening. Hun advies was om de watertoets een vaste plaats te geven in het toetsen van ruimtelijke plannen en de positie van de waterschappen op dit vlak te versterken. In een NRC commentaar op 30 augustus over dit toen nog mogelijke ministeriële voornemen is te lezen: “Niet elke deregulering is een verbetering, voorzichtig uitgedrukt.” Zoals een NRC commentaar behoort te zijn, netjes uitgedrukt. Ik ben echter niet altijd diplomatiek. Voor mij is dit ministeriële voornemen gewoon oer DOM.

Dat de VNG als vertegenwoordiger van de gemeenten op het gebied van ruimte voor de rivier recent een handtekening onder een bestuurovereenkomst zette, is niet meer dan een schaamlap of het spreekwoordelijke WC papiertje. De VNG bindt gemeenten en hun raden op geen enkele wijze. Wederom oer DOM, DOM!

Geen reacties

DE DOOS VAN PANDORA

door - PUBLICATIES

KRW: een doos van Pandora

Bij de totstandkoming van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) heeft vrijwel iedereen zitten slapen of is door de eigen arrogantie in slaap gewiegd. De Unie heeft onvoldoende in Brussel van zich laten horen en onze Nederlandse europarlementariërs hadden iets van “nu gaat er eindelijk op Europese schaal iets goed gebeuren met de waterkwaliteit”. De gedachte was dat wij Nederlanders, waterbeheerders bij uitstek, het al lang redelijk voor elkaar hadden. Het waren vooral de anderen die nu wel aan de slag zouden moeten. Men heeft zich niet gerealiseerd dat een volgepakt deltagebied als Nederland, waar de Europese vuiligheid zich eeuwen heeft opgestapeld, zich voor een andere taak gesteld ziet dan een leeg land als bijvoorbeeld Frankrijk.

Ons intensief watergebruik door industrie en landbouw, alsmede wat 16 miljoen consumenten en verkeersdeelnemers via overstorten, RWZI’s en vanuit de lucht toevoegen aan ons oppervlaktewater, maakt onze KRW-opdracht onmogelijk.

Als bestuurlijk betrokkene maak ik mij zorgen over de gevolgen. De Nederlandse waterschaptraditie is er één van “we polderen, schuiven voor ons uit en gedogen en de hogere overheden accepteren dit wel”, zo is de ervaring.

Europa is anders! Zij kent een traditie van handhaven! Nederland is reeds voor het Europese Hof van Justitie gedaagd wegens de niet tijdige omzetting van de KRW in nationale wetgeving. Collega-waterschapsbestuurders: maakt uw borst maar nat.

Mijn vrees is dat het op Europees niveau niet gaat over inspanningsverplichting (ons Nederlandse denk- en handelwijze), maar over resultaatverplichting.

Uit rijksstukken blijkt dat het kabinet rekening houdt met een verdubbeling van de zuiveringslasten tot 2015.

Het CPB heeft in een quick scan aangegeven zelfs niet in ruwe termen iets te kunnen zeggen over de kosten van de KRW. In de Brabantse Delta, één van de waterschappen waarin ik mag figureren, is zelfs aangegeven dat het investeringsvolume tot 2015 als gevolg van de KRW wel eens met 65 – 450 miljoen euro zou kunnen toenemen.

Wat mij verontrust is dat de discussie op landelijk niveau niet mede wordt gevoerd met het bedrijfsleven en dat in die discussie en stukken de economische effect analyse tot op heden ontbreekt. Als we willen komen tot een legale fasering van de maatregelen, dan is deze analyse noodzakelijk. Het wordt tijd dat bij het landelijk bestuurlijk overleg niet alleen betrokken zijn V&W, UvW, IPO en VNG, maar ook het georganiseerde bedrijfsleven.

De landbouw, industrie, investeringsklimaat en werkgelegenheid zijn bedreigd in ons land.

Waterschappen hebben in het verleden de makkelijkste weg gekozen: de aanpak van de puntbronnen. Als dit weer zou gebeuren, omdat de aanpak van de diffuse bronnen moeilijk is, zal ons industriële vestigingsklimaat ernstig ondermijnd worden. Laten de waterschappen van het begin af aan het bedrijfsleven betrekken bij het opstellen van de regionale en stroomgebiedplannen.

De waterkwaliteiten moeten en kunnen chemisch en ecologisch beter. Maar de KRW is voor Nederland onhaalbaar. Het is straks aan burgers en bedrijfsleven niet uit te leggen, dat ondanks de vele inspanningen en kosten, de doelen niet gehaald worden. En met het systeem ‘één norm fout, alles fout’ gaat dat gebeuren.

Politiek en regelgeving is beÃ¯nvloedbaar. Niet berusten maar aan de slag om het watermilieu te verbeteren en de Brusselse politiek ervan te overtuigen dat Europa wel één is, maar niet overal gelijk.
Nederland, het afvoerputje van Europa, met zijn bevolkings-, landbouw- en industriële druk op water en bodem, is niet vergelijkbaar met lege landen zoals Frankrijk of Ierland.
Brussel moet tot dit inzicht komen, zodat wij kunnen blijven bouwen aan de verbetering van onze waterkwaliteit met haalbare doelen en daarmee draagvlak houden voor een gezonde toekomst van ons water

Eén reactie

KAMERS VAN KOOPHANDEL INZ. KRW – A003

door - BRIEVEN ANDEREN

Bergen op Zoom, 2 maart 2005

Aan de Besturen van Kamers

van Koophandel van

Zeeland, West- en Midden Brabant,

Rotterdam, Rivierenland

en Centraal Gelderland

Geachte Besturen,

Bij vier waterschappen ben ik bestuurlijk actief, waarvan drie ten behoeve van de categorie bedrijfsgebouwd, o.a. in het werkgebied van Uw Kamer.

Op dit moment is waterschappelijk Nederland bezig met (de voorbereiding van) de implementatie van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW).

De KRW blijkt steeds meer een doos van Pandora. Tot nu toe is de ervaring dat het (regionale) bedrijfsleven zich onvoldoende bewust is van de ernstige (financiële) bedreigingen die de KRW in zich draagt.

Ook is de inbreng van het bedrijfsleven tot op heden minimaal in het (deels landelijke) overlegcircuit inzake de implementatie (het bedrijfsleven is niet vertegenwoordigd),

terwijl op zeer korte termijn een deel van de Nederlandse wetgeving tot stand aan het komen is.

Om enige aanzet te geven omtrent de ernst van de situatie een paar feiten:

– Uit de ambitienota van het Kabinet blijkt dat zij rekening houdt met een verdubbeling (in euro’s van nu) van de zuiveringslasten (waterkwaliteitsheffing) tot 2015.

– Het CPB heeft in een quick scan aangegeven zelfs niet in ruwe termen iets te kunnen zeggen over de kosten van de KRW.

– Uit de in omloop zijnde stukken blijkt tot op heden dat er geen economische effect analyse wordt/is gemaakt.

Een economische effect analyse is buitengewoon belangrijk omdat de economische effecten de enige legale route is om te komen tot fasering van de maatregelen (derogatie).

Wat ronduit verontrustend is, is het gegeven dat het bedrijfsleven ontbreekt in het landelijk bestuurlijk overleg (LBOW), waarin betrokken zijn V&W, UvW, IPO en VNG.

Binnen de waterschappen gaat men er van uit dat de meeste verplichtingen, voortkomend uit de KRW, inspanningsverplichtingen zijn. Ondergetekende vreest dat men zich daarin vergist.

Nederland kent ten aanzien van (mede)overheden een gedoogcultuur. Europa kent een naar- de-letter-van-de-Wet handhavingscultuur. Nederland is recent reeds door de EC gedaagd voor het Europese Hof van Justitie wegens het niet (tijdig) omzetten van de KRW in wetgeving.

Gezien de aard van de KRW en de scherpe eisen zou het kunnen zijn dat de overheden wederom kiezen voor de voor hen makkelijkste weg: eisen stellen aan de puntemissies in plaats van bijvoorbeeld de diffuse bronnen. Kortom, zowel uit kostenoogpunt en bedrijfsvoeringmogelijkheden is vooral het industriële vestigingsklimaat hier bedreigd.

Kamers en benoemende organisaties zouden alles in het werk moeten stellen om bij het overleg over de implementatie van de KRW, zowel op landelijk als regionaal niveau, betrokken te worden. Hier zal, buiten oog voor de financiële zaken, ook een technische inbreng van belang zijn. Nu reeds is het belangrijk dat de Kamers in een stroomgebied (Schelde, Maas, Rijn, Eems) gezamenlijk optrekken. Dit betekent voor de Kamers in mijn waterschappelijk werkgebied:

– Zeeland en West-Brabant in het stroomgebied van de Schelde

– o.a. West en Midden-Brabant en Rotterdam in het stroomgebied van de Maas

– o.a. Rotterdam, Rivierenland en Centraal Gelderland in het stroomgebied van de Rijn

Samenwerking om te komen tot deelname in de stroomgebiedoverleggen is noodzakelijk, zodat vooral de economische effect rapportage in de stroomgebiedsplannen worden betrokken en mede overwogen.

Gaarne tot nadere informatie bereid,

hoogachtend,

L.H. van der Kallen

o.a. lid AV Waterschap Zeeuwse Eilanden

lid AV Waterschap Rivierenland

lid AV Waterschap Brabantse Delta