OVER WATER – 76: DE LANDBOUW EN DE KRW OPGAVE

 

| 28-01-2017 | 12.30 uur |


 

OVER WATER – 76

 

fontein-bouvigneRecent is uitgekomen “Landbouw en de KRW-opgave nutriënten in regionale wateren“. Een lijvig rapport dat je als waterschapsbestuurder gelezen moet hebben. Het geeft de lezer meer inzicht in de enorme opgave waarvoor we ten aanzien van de stikstof en fosfaatnormen gesteld staan. Deze lijken schier onhaalbaar. Als ingezoomd wordt op mijn eigen waterschap Brabantse Delta, dan laten de cijfers zien wat de opgave is maar ook wat de oorzaken zijn van de huidige stikstof en fosfaat concentraties. Voor fosfaat is slechts 5 tot 10 procent afkomstig van de actuele bemesting. De nalevering vanuit de bodem is 25 tot 50 % (afkomstig van wat de zee ooit op deze gronden heeft afgezet) en de aanvoer uit het buitenland en/of inlaat uit Rijkswateren is 25 tot 50 %. Historische bemesting is 5 tot 10 %. Fosfaat lozingen via de industrie, RWZi’s, kwel, natuurgronden en overige agrarische bronnen zijn allen beperkt van omvang. Bij stikstof is de actuele bemesting 25 tot 50 %, de aanvoer uit het buitenland en/of inlaat uit rijkswateren is ook 25 tot 50 %. Van de overige bronnen is alleen de atmosferische depositie nog relevant. De andere bronnen zijn allen beperkt van omvang. De benodigde reductie (in %) van af- en uitspoeling van stikstof uit landbouwpercelen om de opgave te realiseren bedraagt, afhankelijk van de gekozen variant, tussen de 30 en 43 procent. De benodigde reductie (in %) van af- en uitspoeling van fosfor uit landbouwpercelen om de opgave te realiseren bedraagt, afhankelijk van de gekozen variant, tussen de 8 en 33 procent. Als de niet aan bemesting gerelateerde levering aan de bodem niet aan de landbouwreductie wordt toegerekend bedraagt de landbouwopgave voor fosfor in het werkgebied van de Brabantse Delta minder dan 10 %. Als deze wel aan de landbouw wordt toegerekend is deze tussen de 20 en 40 %. Ook waterschappen (RWZI’s) zijn, gekeken naar het landelijk gemiddelde verantwoordelijk voor 9 % van de stikstoflozingen en 15 % voor de fosforlozingen. Een uitschieter is hierbij waterschap de Dommel, zowel voor stikstof als voor fosfor zijn de RWZI’s daar voor 25 à 50 % verantwoordelijk voor de lozingen. In het waterschap Brabantse Delta zijn de RWZI’s voor stikstof minder dan 5 % de veroorzaker en bij fosfor voor 5 à 10 %.

Mijn conclusie voor mijn eigen waterschap: de KRW normen zijn niet haalbaar voor 2027 en misschien wel, omdat de bronnen vaak buiten onze mogelijkheden liggen (nalevering bodem en buitenland en/of inlaat uit rijkswateren), nooit! Ook landelijk zou de vraag van haalbaarheid, naar mijn mening, op de politieke agenda moeten komen!

Recent is uitgekomen het “waterschapspeil 2016“. Het boekje geeft de trends en ontwikkelingen in het regionale waterbeheer. Voor een ieder die geïnteresseerd is in de waterschapswereld of als raadslid hier meer over wilt weten, het lezen zeker waard.

Op de nieuwjaarsreceptie van de provincie Noord-Brabant kreeg ik bij vertrek de brochure “Over ranke torenspitsen” uitgereikt. Een uitgave van de stichting de Brabantse Hoeders. De brochure is bedoeld als handreiking tot het redden van in onbruik geraakte kerken. Maar deze handreiking is ook bruikbaar voor andere monumentale bouwwerken in ons mooie Brabantse landschap. De brochure kan volgens de website van de Brabantse Hoeders gratis worden besteld door een mailtje te sturen aan [email protected]. In de brochure worden alle kerken in Noord-Brabant uitgenodigd mee te doen aan de Brabantse Open Kerkendag, zodat een ieder ervaart welk een prachtige monumenten dit vaak zijn.

24 januari
In de morgen de vergadering van het Dagelijks Bestuur met als agendapunten onder andere: de beslissing op een bezwaarschrift, de beleidsregel schadevergoeding kabels en leidingen, de heroverweging status kantoor Heerle, de partiële herziening van de algemene regels grondwater onttrekkingsdiepten en de beleidsregel agrarische beregening uit grondwater bij schaarste, de dijkversterking Geertruidenberg en Amertak (de nota kansrijke alternatieven), instemming bos- en waterplan Ulvenhoutse Voorbos en de portefeuilleverdeling en tijdsbesteding tijdens waarneming dijkgraaf. Het vertrek van de dijkgraaf per 1 maart betekent voor alle DB leden een verzwaring van hun taak. We zullen elkaar vaker moeten vervangen. Om de taak van de waarnemend dijkgraaf (Huub Hieltjes) te verlichten heb ik een deel van zijn DB portefeuille overgenomen. Ik krijg er, gedurende zijn waarneming van de dijkgraaf, het project zoetwatervoorziening Roode Vaart, de gemeente Moerdijk en het uitvoeringsproject nieuwbouw, verbetering en inrichting regionale waterkeringen (voor zover gelegen in de tien gemeenten die ik in portefeuille heb) erbij. Voor mij een stevige toename van taken. Ze passen goed bij mijn huidige taken pakket. Vooral op de verbetering van de regionale waterkeringen verheug ik mij. Met de primaire dijkverbeteringsprojecten, zoals de Overdiepse Polder en het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak, heb ik de nodige ervaringen opgedaan die ik graag gebruik voor de aanpak van de regionale keringen.     

25 januari
De waterkring in Raamsdonksveer. Ik heb de algemene presentatie gegeven en collega Kees de Jong die over het watersysteembeheer. Daarna hebben we gezamenlijk de vragen van de aanwezige overwegend agrarische ondernemers beantwoord.

26 januari
ulvenhoutse-bosIn de morgen het bestuurlijk overleg Ulvenhoutse Voorbos waarin de stand van zaken werd besproken van het bos- en waterplan en de voortgang van de PAS. Ook een wandeling met toelichting van twee deskundigen van Staatsbosbeheer door het bos gemaakt. 

In de middag het Avans symposium “Futurefields“. Met onder andere Itzik Amiel, een inspirerend spreker over het (sociale) netwerken met als titel “Power of connection”.

27 januari
Vandaag een klankbordgroep Tweede Kamer verkiezingen van de Unie met de punten die de Unie wil inbrengen bij de Kabinetsformatie en de punten die de Unie gezamenlijk met de VNG en het IPO wil inbrengen.

Louis van der Kallen



OVER WATER – 75

 

| 21-01-2017 | 11.00 uur |


 

OVER WATER – 75

 

17 januari
infratech-01Portefeuilleoverleg (PHO) met de gebiedscollega’s over de komende waterkringen. Ik zal Raamsdonksveer (mijn eigen gebied) en Zundert (het gebied van collega van der Aa) doen.

Daarna een PHO ter afstemming met collega van der Aa en adviseurs over de ontwikkelingen rond de A58.

In de middag heb ik de InfraTech 2017 in Rotterdam bezocht. Een beurs die ik ieder jaar tracht te bezoeken, omdat ik er steeds weer inspiratie op doe en tal van ideeën voor mijn werk als waterschapsbestuurder of voor mijn functie als gemeenteraadslid. Veruit de mooiste stand vond ik die van de gebroeders Visscher een bedrijf dat gespecialiseerd is in natuurvriendelijke oevers. Niet alleen vanwege het onderwerp maar vanwege het integrale karakter van de presentaties. Zelfs de vloerbedekking is van een grof geweven plantaardig materiaal gemaakt. Bij zo’n bedrijf krijg ik dan ook het gevoel dat als de stand al integraal van karakter is, dan zullen ook hun ontwerp en werk dat wel zijn. 

infratech-02

infratech-03

infratech-04Een technisch informatieve stand was die van JLD International, met onder andere informatie over dijkstabilisatie methoden. De derde die ik meer dan interessant vond was die van Urban Deltas over het creëren van een habitat voor vis en macrofauna in stedelijk gebied met onder andere drijvende structuren. 

18 januari
PHO met de plaatsvervangend directeur over een aantal lopende zaken. Het voor mij belangrijkste punt was wat er in het boek “Projecten ’17, de nieuwe norm” van het hoogwaterbeschermingsprogramma stond over het Drongelens Kanaal. Het bleek oude informatie. Het uitgangspunt moet zijn dat de verbeterpunten (bekleding, piping en binnenwaartse stabiliteit), door RWS snel op orde wordt gebracht.

In de avond de vergadering van het Algemeen Bestuur (AB). Voor mij een vergadering om verlegen van te worden. Ik kreeg wel erg veel lof voor het voorstel waarbij in één keer gestart wordt met de voorbereiding van 4 EVZ’s en een beekherstelproject in Tilburg. Op zich een uniek voorstel waarbij de gemeente Tilburg de trekker wordt en meer dan vijf kilometer EVZ’s gerealiseerd gaan worden nabij/langs de Oude Leij, de Hultensche Leij, de Groote Leij, de Reeshofweide/Lange Rekke en beekherstel Koolhoven. Het totale project heeft een beetje het karakter van een gebiedsontwikkeling. Zonder de inzet van wethouder Mario Jacobs en de fenomenale ambtelijke inzet van de gemeente en het waterschap zou dit voorstel niet tot stand zijn gekomen. Ik dank hen daarvoor. Ik zal mij inzetten om deze projectopzet ook elders in mijn werkgebied ingang te laten doen vinden.

19 januari
In de morgen, als lid van de bestuurlijke delegatie het Vitaal Leisure Landschap (VLL) Hart van Brabant een bespreking met gedeputeerde Erik Merrienboer over de financiering en ontwikkeling en projecten van het VLL. Hierbij kon ik ook de complimenten van het AB aan Mario Jacobs (de voorzitter van VLL) overbrengen. 
boekenHet viel mij bij het bezoek aan het provinciehuis op dat op de plek waar jaren geleden de vrij toegankelijke bibliotheek was, waar een ieder kennis kon nemen van wat de staten in de loop van 200 jaar aan besluiten had genomen, nu die mooie ingebonden stukken, notulen en besluiten alleen, afgesloten achter glas, bewonderd kunnen worden. Wat is dit toch een rare weinig toegankelijke wereld geworden, waar zelfs de geschiedenis van het openbaar bestuur van onze mooie provincie achter glas en sloten is verdwenen. Voor mijn toespraken in de periode 1991/2003 zal men opzijn minst de sleutel moeten vragen. Maar aan wie? Dat kon ik niet ontdekken.

In de middag kon ik aansluiten bij de Netwerkdag Ruimtelijke Adaptatie. Ik heb onder andere deelgenomen aan de deelsessie Living Lab Ruimtelijke Adaptatie Overijssel. Een leerzame sessie waarbij vooral gesproken werd over hoe de burger te betrekken bij projecten.

Louis van der Kallen



OVER WATER -74

 

| 14-01-2017 | 10.50 uur |


 

OVER WATER – 74

 

6 januari
Samen met collega dagelijks bestuurder Kees de Jong (watersysteembeheer) op verzoek een tweetal boseigenaren bezocht om in ogenschouw te nemen wat er gebeurd is rond een A- watergang in de buurt van Huijbergen (gemeente Woensdrecht) met als vraagpunten: is dit wel een A-watergang en hoe heeft het ruimen van de bomen plaats kunnen vinden?

watergang-01 watergang-029 januari
Vandaag naar de nieuwjaarsbijeenkomst van het waterschap geweest en uitgebreid gesproken met medewerkers van de afdeling handhaving.

10 januari
DB vergadering met onder andere de agendapunten: het artikel 109a onderzoek diffuse emissies, oordeelsvorming duurzaamheid, uitvoeringskrediet onderhoud singels Reeshof (Tilburg), het beleid vernattingsschade binnen de EHS, leggers regionale waterkeringen, evaluatie afwikkeling traject Halderberge ZOO en waarneming dijkgraaf.

In de middag een gesprek met Ton Hardonk van de Galangroep over de profielschets nieuwe dijkgraaf. Daarna een tweetal PHO’s met de beleidsambtenaren die de contacten gaan onderhouden met de gemeenten Dongen en Gilze en Rijen.

In de avond de werkgroep bestuurlijke vernieuwing vooral over het ‘hoe’ van de bestuurlijke vernieuwing.

12 januari
Een middagje provinciehuis. Eerst de bijeenkomst voor oud-statenleden met een presentatie van Ferenc van Damme van de provincie Overijssel met de titel: “Elimineer ‘De Burger'”. Op zich inspirerend maar niet in mijn geest van denken. Hij buigt mee met tal van maatschappelijke ontwikkelingen en accepteert in feite wat anderen qua ontwikkelingen over ons brengen. Mijn uitgangspunten zijn dat je als overheid de inwoners van je land, provincie of gemeente juist voor moet gaan in de ontwikkelingen die echt wat positiefs betekenen voor de samenleving. Ik ging in zijn presentatie een paar keer met hem het debat aan onder de bemerking ik ben een luddiet om helder te maken dat we weerstand mogen bieden aan veranderingen en de samenleving keer op keer voor mogen houden wat veranderingen betekenen en wat we er aan en er mee moeten om de negatieve aspecten aan veranderingen te voorkomen of te beperken. Eén van zijn bemerkingen was: “politiek zegt jongeren niets, ze hebben er geen affiniteit mee. Gaat het echter over geld dan heb je hun aandacht.” Hij accepteert dat. Ik zeg: zorg dan in onderwijs en opvoeding dat ze wel kennisnemen van de politiek en politieke processen die uiteindelijk de samenleving waarin zij leven, studeren en werken voor een belangrijk deel vormgeeft.

Daarna was de provinciale nieuwjaarsreceptie met een verhaal van de Commissaris van de Koning waarin warempel de strijd “tegen het wassende water” zijdelings vermeld werd. Altijd een opsteker voor een waterschapsbestuurder. En er was ook een minuscule opsteker voor mij als Bergenaar. In het nieuwe provinciale promotiefilmpje kwam zowaar, als ik het goed gezien heb, een beeld (plusminus één seconde) van onze gevangenpoort voorbij.

Na de receptie, waar ik zelfs een waterschapsbestuurder trof uit Zuid-Holland, de fractie vergadering van Ons Water/West-Brabant Waterbreed, waar het vertrek van de dijkgraaf en haar vervanging en opvolging en de AB agenda werden besproken.

13 januari
vaartocht03De middag doorgebracht in Amersfoort bij de “startbijeenkomst consultatie concept-programmavoorstel 2018-2023”. De middag ging vooral over de nieuwe normering en de eerste beoordelingsronde en de dijkverbeteringsprojecten die in 2017 uitgevoerd gaan worden. Deze middag werd ook het waterveiligheidsportaal in gebruik genomen. Een website die uiteindelijk in het openbare deel ook veel informatie zal gaan bevatten, die voor gewone burgers en bedrijven interessant kan zijn in verband met de waterveiligheidsnorm die geldt voor hun woon- of werklocatie. Of het voldoende duidelijk is voor de gewone burger is voor mij wel de vraag. Ik ging met het projectenboek van 2017 onder mijn arm naar huis. Weer wat te lezen voor de komende week.

Louis van der Kallen



OVER WATER – 73: DE ZUIDERWATERLINIE/ GEMEENTELIJK RIOOLBEHEER/ WATERKETEN 2020

 

| 07-01-2017 | 10.50 uur |


 


OVER WATER – 73

 

Zuiderwaterlinie
zuiderwaterlinie
Afgelopen week het boekwerk “Zuiderwaterlinie”, uitgegeven door Mothership gelezen.  Een boek vol met ideeën en kansen hoe de Zuiderwaterlinie (een kralensnoer van 150 kilometer met tal van landschappen, rivieren, dorpen, vestingsteden, sluizen, dijken en inundatiegebieden) nationaal en internationaal te presenteren als een uniek gebied. Het boek kan voor iedere gemeente in het gebied van de Zuiderwaterlinie een inspiratiebron zijn hoe het gebied en de eigen gemeente op de toeristische kaart te zetten

Gemeentelijk rioolbeheer
Recent is verschenen “het nut van stedelijk waterbeheer” met als subtitel “Monitor gemeentelijke watertaken 2016”, een uitgave van de stichting RIONED. De publicatie is de opvolger van de Benchmark rioleringszorg die in 2010 en 2013 werd gepubliceerd. Het is jammerlijk dat de gemeente Bergen op Zoom de enige gemeente in West-Brabant is die aan deze monitor niet deelgenomen heeft. Een gemiste kans. Deelname kan belangrijke kennis opleveren om het rioolbeheer door gemeenten doelmatiger en goedkoper te maken en een kwaliteitsimpuls te geven.

Steeds meer gemeenten gaan hun inwoners verplichten om regenwater op het eigen terrein te houden en niet op de riolering te lozen. Nu doen in Nederland al ruim 30 gemeenten dit. Steeds vaker na ernstige wateroverlast door overvloedige regenval die tot grote schades hebben geleid. Sommige gemeenten gebruiken de modelverordening van de VNG, die gaat best ver. Wie niet meewerkt aan het afkoppelen van de regenpijp kan dan te maken krijgen met drie maanden cel of een boete van 4.050 euro. De verplichting tot afkoppelen geldt dan vaak voor aangewezen gebieden. In de praktijk lozen vrijwel alle huis- en perceeleigenaren het overtollige regenwater van hun perceel op de riolering. Dit  terwijl zij sinds 2009 in principe zelf verantwoordelijk zijn om het regenwater op het eigen terrein te verwerken. Dit blijkt een wettelijke verplichting, waar de meeste huiseigenaren zich niet van bewust zijn. Soms is verwerken/bergen op het perceel niet mogelijk of moeilijk, denk aan binnensteden of geheel bebouwde percelen. Toch zal men er rekening mee moeten gaan houden dat in de toekomst zij toch ook hun regenwaterprobleem meer zelf op moeten gaan lossen. Zeker als zij aantoonbaar mede veroorzaker zijn van wateroverlast in lager gelegen percelen/straten of wijken. De meeste huiseigenaren kunnen zelf maatregelen treffen om de wateroverlast, deels afkomstig van hun perceel, tegen te gaan bijvoorbeeld door het plaatsen van een regenton . Tuincentra en loodgieters varen er wel bij. Zaken als de Praxis en de Gamma zien dan ook in 2016 forse omzetstijgingen van regentonnen, waterreservoirs, enzovoorts. Ook kunnen eigenaren van bebouwingen zelf meer structurele maatregelen nemen, zoals door opritten en terrassen lager aan te leggen dan het huis, zodat zij kunnen dienen als tijdelijke waterberging bij extreme regenval. Ook de aanleg van groen in de tuin in plaats van verharde oppervlakken, of het aanleggen van een grindbed of drainagekuil kunnen een forse bijdrage leveren aan de beperking van wateroverlast.

De waterketen 2020
Deze week nog eens het eindrapport van de visitatiecommissie waterketen ter hand genomen. Soms is het goed om nog eens helder te maken wat we in 2020 bereikt willen hebben en hoe we onderweg zijn naar dat resultaat. Het valt dan op dat Brabant Water een relatief magere besparingsdoelstelling heeft van 5,4 %, terwijl het voor de drinkwaterbedrijven gemiddeld 6,81 % is. Wat ook opvalt zijn de grote verschillen in de besparingsambitie (landelijk tussen 4,8 en 22,6 %). Ook binnen ons eigen waterschap zijn de verschillen fors: Waterkring West 10,1 %, Waterkring de Baronie 13,7 %, Werkeenheid 4 16,7 % en Hart van Brabant 19,7 %. De besparingsambitie in Waterkring West is met 10,1 % van 42 regio’s in Nederland qua besparingsambitie de op drie na laagste. Hart van Brabant is qua besparingsambitie de vijfde aan de bovenkant. Ik ben er best trots op dat mijn twee werkeenheden Werkeenheid 4 en Hart van Brabant boven gemiddeld scoren zowel qua ambitie als qua realisatiegraad. Ik schreef over dit onderwerp ook op 27 oktober.

Tot 2020 is er nog veel werk aan de winkel ook mag er qua ambitie hier en daar nog wel een schepje op.   

Louis van der Kallen  

 


OVER WATER – 72: DE RECHTSSTAAT IN VERVAL/ MICROBE DIE IJZERVERBINDINGEN AFBREEKT

 

| 31-12-2016 | 10.30 uur |


 


OVER WATER – 72 

 

De rechtsstaat in verval
De afgelopen maanden heb ik het boek: “De rechtsstaat in verval”, met als subtitel: “Over de lange mars door de instituties”, gelezen. Het boek, geschreven door Sybe Schaap een oud dijkgraaf, heeft op mij veel indruk gemaakt. Ik onderschrijf, op basis van eigen waarneming, zijn analyse en conclusie dat de rechtstaat in verval is en dat hét symptoom daarvan de opkomst is van het populisme en populistische leiders. Rancune, onbehagen en cynisme sluipen in het politiek systeem zonder een bijdrage te leveren aan oplossingen. Zondebokken worden in het populistische gedachtegoed gecreëerd en gedemoniseerd. Maar wat mij nog het meest raakte was het verval van het begrip ‘waarheid’.

Enkele citaten uit het boek ter illustratie:

  • “We leven in een post factual democracy. Beleid, feiten en argumenten zijn onbetekenende dingetjes geworden. Het enige dat echt telt is dat iets eenvoudig aan de media en het publiek is te verkopen”. (Peter Köppl)
  • “Dit is een ‘ongemak’ waar de integere politicus mee tobt: hoe om te gaan met de feitenvrijheid van de publieke oordeelsvorming?”
  • “Feiten lijken onderhandelbaar geworden. Welke feiten voor waar worden aangenomen lijkt bepaald te worden door de groep waartoe men zich zelve toerekent en de opgewekte emotie.”

Eerder schreef ik over het verval van het begrip ‘waarheidbeleving’ in de politiek in het artikel over liegende/dromende politici.

Edmund Burke

Het tweede wat mij trof was het feit dat reeds Edmund Burke (1729-1797) waarschuwde voor een ver doorgevoerde democratisering. Hij vreesde een te grote nadruk op het eigen belang, wat een evenwichtige belangenafweging in de weg zou staan. Burke waarschuwde tegen een democratische overgang van het gezag naar een beweeglijke commerciële klasse, waarvan Trump in mijn ogen een vertegenwoordiger is. Tegen de verleiding van een samenleving gebaseerd op contract, bood hij het perspectief van een op vertrouwen gestoelde samenleving – ‘een verbondenheid, niet alleen van hen die thans leven, maar ook tussen hen die leven, die gestorven zijn en die nog geboren worden’. Burke meende dat de opkomende democratie het besef van een generaties overspannende menselijke verbondenheid zou elimineren. Ook Nietzsche (1844-1900) waarschuwde voor een doorgeschoten democratisering voor de menselijke verhoudingen. ‘Men leeft voor vandaag… men leeft uitermate onverantwoordelijk.’. De waarheid is volgens Burke het volgende slachtoffer. Feiten maken plaats voor ideologisch bedrog en platvloerse leugens. De realiteit verdwijnt achter een maskerade van schijn en propaganda. Algemeen geldende ‘wetten’ die bepalend lijken voor het gedrag van mensen zijn:

  • zo min mogelijk geven en zo veel mogelijk nemen
  • zo min mogelijk risico en zo veel mogelijk voordeel
  • zo min mogelijk verantwoordelijkheid en zo veel mogelijk hoogachting
  • zo min mogelijk afhankelijk zijn van anderen en zo veel mogelijk anderen van jouw afhankelijk maken.

Zij passen in de historisch ontstane socio-biologische natuur van de individuele mens en van menselijke groepen. De vooruitgang van de mensheid is volgens Burke in belangrijke mate een zoeken geweest naar middelen ter inperking en regulering van deze ‘wetten’: de moraal, het recht, de religie, de pers, de openbaarheid, de publieke opinie, de ideeën van het humanisme enzovoort.

Het boek van de oud dijkgraaf Sybe Schaap is het lezen meer dan waard als je op zoek bent naar een verklaring van wat er om je heen in de politiek en in de samenleving gebeurt. Het vergt wel enig doorzettingsvermogen om door de soms taaie teksten heen te komen.

twentekanaal

Twentekanaal

Toekomst muziek?
Onderzoekers van de Radboud Universiteit en het Max Planck Instituut voor Mariene Microbiologie hebben in het Twentekanaal een microbe ontdekt die met behulp van methaan ijzerverbindingen afbreekt. Dit kan op termijn mogelijkheden bieden in de waterzuivering, bijvoorbeeld voor het gebruik van een bioreactor. De balans tussen methaan afbrekende en methaan producerende processen beïnvloedt de wereldwijde uitstoot van het sterke broeikasgas in de atmosfeer. De nu ontdekte microbe blijkt met behulp van methaan ijzerverbindingen af te breken, zodat afbraakproducten beschikbaar komen voor andere bacteriën. Dat kan van grote invloed zijn op de cycli van ijzer en methaan in de bodem en sedimenten, en daarmee op de kwaliteit van de natuur. Het nu gevonden metabolisme van de microbe kan een nieuw licht werpen op de aloude discussies over de rol die ijzerproducerende processen op de vroege aarde hebben gehad. De onderzoekers vermoeden dat de microbe mogelijk miljarden jaren geleden al een belangrijke rol vervuld heeft. Ze kon vermoedelijk 4 tot 2,5 miljard jaar geleden goed groeien in de zuurstofloze, maar methaanrijke atmosfeer van de ijzerhoudende oceanen. 

Louis van der Kallen  

 


OVER WATER -71: PLANKTOTHRIX RUBESCENS

 

| 24-12-2016 | 10.30 uur |


 


OVER WATER – 71

 

21 december
Vandaag een letter of commitment getekend, waarin ik namens het waterschap Brabantse Delta verklaar dat wij samen met de andere partners gaan samenwerken aan een Vitaal Leisure Landschap in de regio Hart van Brabant. Het plan 2017-2020 en het werkplan 2017-2020 van het Vitaal Leisure Landschap bevatten voor het waterschap tal van onderwerpen, die een bijdrage leveren aan de kerntaken van het waterschap, zoals het realiseren van EVZ’s, beekherstel, waterberging en het robuuster maken van het watersysteem. Ook onderwerpen zoals het zorgen voor een klimaat bestendig water- en natuursysteem, uitgewerkt in de projecten: natuurnetwerk hart van Brabant, omgaan met klimaatverandering en de Zuiderwaterlinie, kunnen een stevige bijdrage leveren aan onze waterdoelen.

Bestuurlijk overleg over de plannen met de A58. Voorbij kwamen: de aansluiting Best, het knooppunt Annabosch, het knooppunt de Baars, de inpassing Oirschot, de beekpassages en de Anneville eik.   

de-kuil-0222 december
Onder weg naar De waterzuivering Nieuwveer ben ik gaan kijken bij de De Kuil in Prinsenbeek, waar een vrij zeldzame algensoort voor een paarse verkleuring van het water zorgt. Dit verschijnsel staat bekend als ‘Bourgondisch Bloed’. De voorkomende algensoort, Planktothrix rubescens genaamd, veroorzaakt een paarse tot rode kleur van het water. Het verschijnsel ‘Bourgondisch Bloed’ dankt die naam aan de slag bij Murten (Zwitserland) in 1476. Daar werd het leger van Karel de Stoute, de hertog van Bourgondië, door de Zwitsers verslagen. De vele gesneuvelde soldaten werden in het meer van Murten gegooid en hun bloed kleurde destijds het water rood. De algensoort in De Kuil groeit in de diepere waterlagen en is nu ook aan de oppervlakte zichtbaar nadat de verschillende waterlagen van de zwemplas zich hebben vermengd door de najaarsafkoeling en de wind. de-kuil-01In tegenstelling tot veel andere algen groeit deze soort goed in relatief schoon en helder water. Zo leren we iedere dag. In dit geval dat ook in de winter en in schoon water algen een probleem kunnen opleveren voor mens en dier. Helaas voor mij, maar goed voor de natuur,  was de verkleuring al minder zichtbaar. In de morgen een presentatie over het waterschap gegeven aan de bezoekende Probusgroep Het Markiezaat uit Bergen op Zoom. Het was leuk stad/streekgenoten uitleg te mogen geven over het waterschap. Daarna was de eindejaarsbijeenkomst van het waterschap en heb ik met veel medewerkers gesproken. 

Louis van der Kallen  

 


OVER WATER – 70

 

| 17-12-2016 | 08.45 uur |


 


OVER WATER – 70 

 

12 december
Bestuurlijk kwartet werkeenheid doelmatig waterbeheer Hart van Brabant met als agendapunten onder andere: het jaarplan 2017 en de evaluatie van de samenwerking. Extra mooi voor mij is het compliment van de gemeentelijke vertegenwoordigers (zowel ambtelijk als bestuurlijk) naar het waterschap dat de aanbesteding van het maaien van bermen (formeel maakt dit geen deel uit van het bestuursakkoord) zowel in geld als in kwaliteit voordeel opleverde voor alle deelnemers. Men was vooral positief over de directievoering die overgenomen was door het waterschap. Een fijn staaltje van samenwerken en taken verdelen die voor alle partijen voordelen blijkt te geven. Langzaam gegroeid vertrouwen in elkaars kwaliteiten heeft dit mogelijk gemaakt. Ik sprak het vertrouwen uit dat ook op het taakveld baggeren samenwerking tot besparingen zal gaan leiden en mogelijk ook tot een betere kwaliteit. Kennis delen en gebruik maken van elkaars ervaringen biedt veel voordelen. Die kansen mogen bestuurders niet laten liggen. 

13 december 
keeenesluis-02Dagelijks Bestuursvergadering (DB) met als agendapunten onder andere: EVZ projectplan Leijloop, het uitvoeringskrediet Ossendrechtse en Woensdrechtse Kil, Een uitvoeringskrediet voor EVZ’s en beekherstel Tilburg. Ik ben zeker trots op dit voorstel omdat in één keer maar vijf projecten worden opgepakt, te weten: EVZ/beekherstel Oude Leij, EVZ Hultensche Leij, EVZ Groote Leij, EVZ/beekherstel Reeshofweide/Lange Rekke en beekherstel Koolhoven. Totaal meer dan vijf kilometer met het vispasseerbaar maken van een aantal stuwen. Dat allemaal in de bovenlopen van de Donge. In feite een megaproject waarvan de gemeente Tilburg de trekker wordt, hetgeen bij dit soort projecten zelden het geval is. Andere agendapunten waren onder andere: een uitvoeringskrediet voor watersysteemanalyses in het kader van de Kaderrichtlijn Water (KRW), het handhavingsprogramma 2017, een uitvoeringskrediet wachtsteigers Benedensas, de verantwoording archiefbeheer 2015/2016, een uitvoeringskrediet voor een eerste beoordeling primaire keringen (4e ronde), en de verplaatsing compostfilter persstation Roosendaal. 
In de middag een overleg met Jan Akkermans en Ineke Peeters van de Stichting Beleef De Keenesluis.

14 december
In de morgen de stuurgroep dijkversterking Geertruidenberg en Amertak  met als belangrijkste agendapunt het advies aan het Dagelijks Bestuur over de Nota kansrijke alternatieven. Na bespreking was er een unaniem positief advies aan het DB.

2016-12-14-12-51-44In de middag het provinciale symposium “Samen hart voor de zaak” in het PSV stadion over de aanpak van leegstand in de winkelgebieden/binnensteden, met als inspirerend spreker Harry te Riele van Transitiefocus. Het imago van Eindhoven is opgebouwd rond technologie, kennis en design. Dat imago is opgebouwd na een duidelijke keuze voor deze thema’s en de introductie hiervan in al het beleid dat de gemeente gestalte is gaan geven. Het effect was dat het gewenste imago ook werkelijk ingang vond. Helder kiezen bleek te leiden tot gekozen worden. Wat kiest een gemeente? Wat bleek: niemand kiest voor ouderen als doelgroep, terwijl die doelgroep steeds groter wordt en gemiddeld redelijk kapitaalkrachtig is. Lekker ontspannen in Bergen op Zoom als motto? Mij viel ook op een aanpak gebaseerd op het vrijmarkt idee. Eén leegstandsbeheerder die iedere ruimte omtovert in een soort van vrijmarkt, inclusief zachte horeca. Welke gemeente durft dat aan?

15 december
Het Regionaal Ruimtelijk Overleg ( RRO) Midden-Brabant in het KVL te Oisterwijk met als agendapunten onder andere: de regionale agenda wonen, de regionale agenda werken en de ruimtelijke strategie. Voor het waterschap waren van belang: de mestdialoog, de omgevingswet en omgevingsvisie, de versnellingsagenda, het vitaal leisure landschap, het B5 bod natuurontwikkeling en de PAS. Nadrukkelijk heb ik het achterblijven van de PAS doelstellingen onder de aandacht van gedeputeerde Erik van Merrienboer gebracht en de mogelijke gevolgen daarvan voor de plannen van de gemeente Waalwijk. Het kan immers niet zo zijn dat belangrijke economische ontwikkelingen, die van belang zijn voor de arbeidsmarkt, geblokkeerd zouden kunnen worden omdat de realisering van de PAS doelstellingen achterblijven. Met name de aanpak in het Natura 2000 gebied Westelijke Langstraat vergt alle inzet. Maar ook de aanpak elders kan hierbij helpen.

In de avond ben ik geweest naar de informatieavond van het dijkverbeteringproject Geertruidenberg/Amertak.

16 december
Bestuurlijk overleg met wethouder Gerard Bruijniks van de gemeente Loon op Zand.  Agendapunten waren onder andere: het buurtwaterfonds, de handreiking kinderboerderijen en klimaatbestendig waterbeheer, de keuzewijzer stadswateren, de samenwerking in het watersysteem en de waterketen, de ontwikkelingen rond het Witte Kasteel, de wateroverlast bij Kaatsheuvel West en de Bevrijdingsweg, de overdracht van de vijver Amerikastraat Kaatsheuvel en het gemaal Molenbeek, alsmede de nieuwe plannen van de Efteling.

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 69

 

| 10-12-2016 | 09.00 uur |


 


OVER WATER – 69 

 

bordje-einsteinAls waterschapsbestuurder  kijk ik met respect naar hoe het waterschap Peel en Maasvallei heeft nagedacht en actie gaat ondernemen na de wateroverlast in hun gebied in de afgelopen zomer. In een paar maanden tijd hebben ze een actieplan opgesteld om in de toekomst beter voorbereid te zijn op hoge neerslaghoeveelheden in korte tijd. “Code oranje” met als subtitel: “omgaan met klimaatverandering” is, wat mij betreft, een gedegen antwoord op de gebeurtenissen. Met de wetenschap dat wateroverlast nooit helemaal is uit te sluiten, is een gedegen plan gemaakt. Ze beseffen ook dat die aanpak de mogelijkheden en bevoegdheden van een waterschap ver overschrijden. Een gezamenlijke aanpak met gemeenten, bedrijven, boeren, natuurorganisaties, de provincie en particulieren is geboden. Waterschap Peel en Maasvallei gaat aan de slag. Mijn complimenten.

Soms ben ik, als raadslid, stik jaloers. Dit keer op wat er gebeurt in de gemeente Tilburg en wel op hoe die gemeente een “klimaatadaptieve herinrichting Kruidenbuurt (fase 2)” aanpak heeft ontworpen. Helaas is het niet op de website van de gemeente Tilburg te vinden. Ook daar valt dus nog het nodige te verbeteren. Dat laat onverlet dat Buro Bergh een schitterend en vooruitstrevend ontwerp heeft gemaakt voor de herinrichting van de Kruidenbuurt waarbij de facetten van een klimaatadaptieve aanpak, zoals omgang met water en hittestress, vrijwel volledig aan bod komen. Dit is wijkklaar maken voor de toekomst.

In de visie en het plan voor de kruidenbuurt zijn doelstellingen verwoord en uitgewerkt:

  • verminderen kwetsbaarheid voor hitte, wateroverlast en droogte
  • behouden en versterken stedenbouwkundige structuur
  • contact houden met het oude landschap
  • vergroten waarde van het groen
  • vergroten sociale contacten.

Wat mij betreft een voorbeeld om na te streven.

6 december
In de morgen een overleg met de twee collega’s, die ook een gebiedsportefeuille hebben. Samen met de ondersteunde beleidsambtenaren hebben we gesproken over de inhoud in 2017 van de bestuurlijke overleggen met de waterwethouders van de inliggende gemeenten. 

In de middag een overleg ter voorbereiding van de informatieavond op 15 december van het dijkverbeteringsproject Geertruidenberg/Amertak.

Daarna een portefeuillehouderoverleg ter voorbereiding van het bestuurlijk overleg met de gemeente Loon op Zand.

Aan het slot van de middag een overleg met de DB collega’s ter voorbereiding van de vergadering van het algemeen bestuur van 7 december.

7 december
De Algemeen Bestuursvergadering (AB) met een stevige discussie over een aanvraag uitvoeringskrediet cofinanciering POP 3 Water. Hoewel ik bij dit stuk niet de portefeuillehouder was, vond ik het toch nodig om als DB lid er op een bepaald moment een bijdrage aan te leveren, omdat het bestedingsdoel van de POP 3 subsidie de realisering is van 5 kilometer beekherstel, een stuk EVZ en 5 vispassages in het gebied Tilburg West waarvoor ik wel verantwoordelijk ben. Met name de opmerking van de VVD dat besteding een “blackbox” was prikkelde mij, omdat de realisering van dit soort zaken een onderdeel is van het waterbeheersplan dat door het AB met steun van de VVD is vastgesteld. Het DB en ik doen dus wat ons is opgedragen. Een element in de discussie was dat subsidieregelingen als POP 3 ingewikkeld zijn en vereenvoudiging behoeven. Die opvatting heb ik ook, maar dat laat onverlet dat als ik een goed herinrichtingsplan, zoals het onderhavige, kan realiseren met circa 75 % subsidie, ik dit niet laat lopen. Zeker niet als een gemeente als Tilburg alle zeilen bijzet om samen met ons waterschap dit soort zaken tijdig te realiseren zodat ook wij trachten de waterdoelen, die veelal door de hogere overheden zijn geformuleerd, zoals de KRW, kunnen halen. Voor mij is de discussie wel een opdracht om niet alleen de plannen in Tilburg West te realiseren, maar ook de discussie aan te gaan met subsidieverstrekkers over de complexiteit van de subsidieregelingen. 

8 december
crownVandaag het regionaal overleg Hart van Brabant Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting in het Crown Business Center te Rijen. Van binnen en van buiten, voor een modern gebouw, best mooi. Binnen zijn op de muren veel inspirerende teksten van de groten der aarde te lezen. Voor mij was de meest toepasselijke: “The important thing is not to stop questioning” van Albert Einstein

Mijn bijdrage betrof de voor het waterschap belangrijke punten als:

  • de stand van zaken PAS
  • de stand van zaken Natuurnetwerk Hart van Brabant
  • de verduurzaming woningvoorraad, (aandacht voor waterberging, groene daken en hittestress)
  • de kwaliteitsafspraken verbetering Landschap
  • het provinciaal Milieu en waterplan.

9 december
Een klankbordgroep bij de Unie van waterschappen over inbreng van de Unie bij de komende verkiezingen en formatie. Kernpunt is de totstandkoming van een gezamenlijke investeringsagenda (binnen het fysieke domein) van rijk, waterschappen, gemeenten en provincies. Samen met de VNG en IPO is gekeken welke inbreng geleverd zal worden aan de onderhandelende partijen. Kernthema’s zijn: klimaatadaptatie (wateroverlast, hittestress), energietransitie, circulaire economie, waterveiligheid, waterkwaliteit, binnenlandse zaken (kosten verkiezingen) en overkoepelend (belastingen). De benadering om bij de aanpak van klimaatadaptatie ook te kijken naar de bouwregelgeving beviel mij zeer. De gezamenlijke investeringsagenda zou medio februari klaar moeten zijn.

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 68

 

| 03-12-2016 | 20.30 uur |


 


OVER WATER – 68 

 

Deze keer heb ik gelezen: “Samen werken aan een veilige en mooi Maas, het klimaat verandert” en “Samen werken aan een veilige en mooi Maas, regionaal voorstel Maas 2016”. Twee stukken die het lezen waard zijn. Het betreft de omschrijving van zes zogenoemde koploperprojecten tussen Eijsden en Geertruidenberg. De stukken zijn voor iedere bestuurder van gemeenten langs een rivier het lezen waard omdat ze prachtig laten zien hoe rivierverruiming, dijkversterking en gebiedsontwikkelingen gecombineerd kunnen worden en uitgevoerd met veel extra geld uit Haagse potjes.

28 november
Bestuurlijk overleg met wethouder Jan-Willem Stoop van de gemeente Drimmelen.  Agendapunten waren onder andere: het buurtwaterfonds, de handreiking kinderboerderijen en klimaatbestendig waterbeheer, de keuzewijzer stadswateren, de samenwerking in het watersysteem en de waterketen, de verbetering van de regionale waterkeringen met bijzondere aandacht voor het tracé rond de haven van Terheijden en de aanpak van de wateroverlast in het bemalingsgebied Zonzeel middels een gezamenlijke aanleg van een EVZ (ecologische verbindingszone).

29 november
groen-beursEen gezamenlijke evaluatiebijeenkomst/versnellingsatelier van DB, directieteam en een aantal betrokken medewerkers over de participatie in projecten waarbij het waterschap betrokken is. Er valt nog veel te verbeteren. Geleerd heb ik ook. Niet altijd is participatie kansrijk. Projecten moeten wel voor de deelnemers overzichtelijk zijn. Daarna DB vergadering met als agendapunten onder andere: sturen op hoofdlijnen, voortgangsrapportage waterstaatskundige toestand, het projectplan Roode Vaart, de samenwerkingsovereenkomst met de vereniging “Markdal, duurzaam & vitaal”, de nota reikwijdte en detailniveau van de dijksversterking Geertruidenberg en Amertak. 

In de middag een bezoek gebracht aan de beurs “Future Green City” in Den Bosch met een mooi lezingenaanbod. Stands die mij opvielen waren: van www.roofupdate.nl (veel voorbeelden van groene, energie en waterdaken), www.duragreen.nl (met o.a. voorbeelden geluidsschermen vergroenen) en www.hydrorock.com (over het voorkomen van wateroverlast en verdroging met ecologisch verantwoorde oplossingen). Maar zeker de stand van de Nationale Bomenbank.
oude-eikHet bezoek aan de stand en de website gaven mij het gevoel dat de conclusie van Rijkswaterstaat dat de monumentale zomereik in de middenberm van de A58 bij Ulvenhout omgehakt zou moeten worden vanwege de toekomstige verbreding van de snelweg, wel makkelijk genomen lijkt. Volgens Rijkswaterstaat is de 140 jaar oude eik boven en onder de grond onderzocht op conditie, stabiliteit en breukgevoeligheid. Uit dat onderzoek bleek dat de eik het uitgraven en verplaatsen niet zou overleven. Als ik kijk naar de verplaatsing van twee linden bij de A2 verbreding bij Den Bosch (150 tot 200 jaar oud met een totaal gewicht van kluit, bomen en kluitverpakking van ongeveer 200 ton), dan denk ik onze ‘Anneville’ verdient een reddingspoging!

30 november
In de morgen een ontbijtbijeenkomst in de Blokstallen te Bergen op Zoom, georganiseerd door de stichting in oprichting Timelaps die in het jaar 2019 het denken over de toekomst van de regio met tal van bijeenkomsten centraal wil stellen. Het is altijd goed over de (verre) toekomst na te denken. Als waterschap doen wij dat op zaken als waterveiligheid, zeker waar we nu al aan het werk zijn om tegen 2050 te kunnen voldoen aan de uitdagingen waar we dan voor gesteld worden. Aan mijn ontbijttafel was het voor de disgenoten wel moeilijk om het droomniveau te ontstijgen. Hierbij moest ik mijzelf ook de vraag stellen: wat is nu een droom en kan dan werkelijkheid zijn? Wat waren de gedachten over de toekomst in 1980 en hoe is de werkelijkheid nu? Voor mij is het uitgangspunt in dit soort discussies toch altijd: hoe kunnen we de maatschappij een zetje in de goede richting geven (groener, waterbewuster, beperken van hittestress en wateroverlast) en wat kan mijn bijdrage hier aan zijn en wat is de rol van een functionele democratie als het waterschap hierbij?

1 december
Een middag STOWA in de Mariënhof te Amersfoort. De STOWA bestaat 45 jaar en dat is een reden om eens goed te laten zien wat zij aan kennisontwikkeling voor de waterschappen doen. Dat gebeurde in de prachtige ambiance van de Mariënhof een gebouw dat de geschiedenis ademt. Er waren presentaties/discussies over: de aanpak van nieuwe stoffen, energie- en grondstoffenterugwinningen en over wateroverlast. Wat mij het meeste trof was de discussie over ‘nieuwe stoffen’ die pas recent de aandacht krijgen die ze verdienen. Ik schreef er vaker over o.a. over bijvoorbeeld dat medicijnresten in onze zuiveringen  bij kunnen dragen aan de ontwikkeling van resistente bacteriën. Het verbaast mij dat men zich keer op keer laat verleiden tot discussies over normeringen. Alsof we voor de ruim 100.000 verschillende stoffen die nu al in het afvalwater voorkomen normen kunnen stellen en die dan ook stuk voor stuk tegen redelijke kosten kunnen meten en reduceren. Met oxidatie en actieve koolabsorptie kunnen voor sommige van de nu gemeten stoffen soms bemoedigende resultaten worden behaald. Maar is dat genoeg? In mijn beleving zijn het grotendeels zinloze discussies tussen bestuurders en politici die zelden kaas hebben gegeten van de aard en mogelijke effecten van die meer dan 100.000 stoffen die we nu al in afvalwater detecteren. Voor mij is het helder: uitgangspunt zou de nul norm moeten zijn. En het rare is die is haalbaar! In 2004 werd door het waterschap Rijn en IJssel te Varsseveld een zuivering uitgerust met membraantechnologie om van de Boven Slinge weer een gezond water te maken. Dat lukte deels door deze super zuivering. Helaas bouwde het waterschap deze zuivering weer om tot een conventionele zuivering met nabezinktanks. Bij het gebruik van membraantechnologie kan men echt alle stoffen uit het water halen tot de nul norm. Die technologie heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwikkeld en is mede daardoor steeds goedkoper geworden en kan nog verder ontwikkeld worden. De winst voor de ecologie en de volksgezondheid is potentieel groot. Maar deels niet in geld te berekenen. Ik zou graag zien dat de STOWA en de waterschappen deze ‘ideale’ oplossing voor alle verontreinigingen samen met de membraanindustrie verder zouden ontwikkelen. Aan het einde van de middag was er een inspirerende presentatie van Anjo Travaille van Bovenkamers over gedragsbeïnvloeding.

In de avond heb ik de fractievergadering van Ons Water/ West-Brabant Waterbreed bijgewoond ter voorbereiding van het AB van 7 december.

2 december
Vandaag de Unie commissie waterkeringen ten stadhuize van Dordrecht met als agendapunten onder andere: de procesbegeleiding beoordeling waterkeringen, de visie op de regionale keringen, de basiseisen zorgplicht waterkeringen, het landelijk draaiboek beoordeling primaire waterkeringen en een communicatieplan. Daarna was er een thema sessie waarbij ik koos voor een discussie over het plan Spaargaren. We publiceerden daar eerder over.

Het verbaast mij keer op keer dat men net doet of het plan van sluizen in de Nieuwe Waterweg iets nieuws is. Reeds in de jaren zestig werd er al geschreven over het stoppen van het zoetwaterlek (800 kubieke meters per seconde) in de Nieuwe Waterweg. Ik verwijs dan graag naar: “De waterhuishouding van Nederland” (een nota samengesteld door Rijkswaterstaat, uitgegeven door de Staatsuitgeverij in 1968) en naar: “De toekomstige drinkwatervoorziening van Nederland” (een rapport van de centrale commissie voor de drinkwatervoorziening 1965, uitgeven door de Staatsuitgeverij in 1967). Er is, zo blijkt, vaker niets nieuws onder de zon. Helaas wordt er veel gepraat in dit land en te zelden iets uitgevoerd. Doorschuiven is een politieke kwaal van alle tijden, waarna een nieuwe lading gekozenen zonder kennis van de geschiedenis weer ‘mooie’ verhalen vertellen zonder zich te verdiepen in onze geschiedenis of de onderwerpen waarover gepraat of besloten wordt. En zij zich daarna afvragen waarom de bevolking geen vertrouwen meer in hen heeft. 

Louis van der Kallen 

 


OVER WATER – 67

 

| 26-11-2016 | 00.05 uur |


 


OVER WATER – 67 

 

Op de inspiratiedag innovatie van de Unie van vorige week kreeg ik het boekje “Waterinnovaties in Nederland” uitgereikt met tal van voorbeelden van vernieuwingen in het hoe om te gaan met water, ingedeeld in thema’s als: water en voedsel, waterveiligheid, water en energie, waterkwantiteit, de waterketen, waterkwaliteit, watergorvernance, ecologie, stedelijk water, water en ICT en maritiem. Het boekje is zeker het lezen waard en kan een inspiratiebron zijn bij het komen tot vernieuwingen in het werken met water. De voorbeelden zijn ook te vinden op www.waterwindow.nl

21 november
keenesluis-01In mijn hoedanigheid als portefeuillehouder cultuurhistorie heb ik een bezoek gebracht aan de Keenesluis, waar Ineke Peters-van de Weijgaert door gedeputeerde Henri Swinkels de gouden duim kreeg uitgereikt voor haar inspanningen de Keenesluis in zijn glorie te herstellen. We werden in een keet in de achtertuin van Ineke vergast op Keenethee en Keenekoek, streekproducten om de aandacht te vestigen op het belang van de restauratie van de Keenesluis. Ineke hield een gloedvolle presentatie en leidde het gezelschap daarna naar de naast haar woning gelegen Keenesluis. Het waterschap Brabantse Delta is eigenaar van de Keenesluis en is bereid een basis restauratie uit te voeren. De Stichting Beleef de Keenesluis wil echter meer en daarvoor is veel geld nodig en is men op zoek naar middelen. keeenesluis-02Helder is dat de basis restauratie ter conservering van de Keenesluis voor het waterschap al een hele opgave is, die buiten de kerntaken van het waterschap valt. Voor het ‘meer’ wordt dan ook gekeken naar andere bronnen, zoals de gemeente (de Keenesluis is een gemeentelijk monument) en de provincie en anderen. Stichting Beleef de Keenesluis is dan ook op zoek naar sponsors en ondersteuners. Kijk eens op hun website en/of like hen op facebook. Tijdens het bezoek heb ik ook kennisgemaakt met Gerhard Mark van der Waal van de stichting Water Heritage, een stichting die zich sterk maakt voor historische waterobjecten, zoals de Keenesluis.

22 november
Een portefeuillehoudersoverleg over onder andere de dijkverbetering Geertruidenberg/Amertak ter voorbereiding van het bestuurlijk overleg met de wethouders van de betrokken gemeenten.

23 november
Overdag heb ik bijna 5 uur geluisterd naar het “wetgevingsoverleg water” van 14 november 2016 tussen leden van de 2e Kamer en de minister. Voor onze regio zijn vooral van belang wat gezegd is tussen de tijdspanne 3.18 uur en 3.43 uur. Ik beveel het regionale bestuurders van harte aan dit deel van het overleg te beluisteren. Kort en goed komt het er op neer dat er ten aanzien van het Volkerak-Zoommeer wel procesafspraken kunnen worden gemaakt, maar nog geen uitvoeringsplannen. Het verzilten van het Volkerak-Zoommeer valt bij de acties in het kader van de KRW, volgens de minister, uit de planning omdat de maatregel “niet kosteneffectief is”. Ook spelen mee de hoge kosten en het tekort aan (regionale) financiering. Realisatie voor 2027 wordt daarmee onwaarschijnlijk. Er werden over de Grevelingen, noch over het Volkerak-Zoommeer moties ingediend. De gereserveerde 30 miljoen blijven wel beschikbaar. De aanwezige 2e Kamerleden deelden de conclusie van de minister dat het financiële gat voor beide watersystemen te groot is om nu al tot de planvoorbereiding voor de realisering over te gaan. 

In de avond een themabijeenkomst van het AB over klimaatadaptatie met onder andere een presentatie van de aanpak van de Dommel door een medewerker van de Dommel en een toelichting van een medewerkster van de gemeente Tilburg over klimaatadaptatie. Hoofdonderwerpen waren de samenwerking in de waterketen tussen gemeenten en het waterschap, de ruimtelijke adaptatie en de zoetwaterbeschikbaarheid.

24 november
Een portefeuillehoudersoverleg ter voorbereiding van het bestuurlijk overleg met de gemeente Drimmelen

tu-delft-01In de middag een lezingenmiddag bezocht bij de TU Delft, faculteit Bouwkunde over “Integral and Adaptive Planning of Deltas.” Bij het betreden van het monumentale gebouw valt gelijk de
gastvrije uitstraling op. Het gehele gebouw is vrij toegankelijk. Ik was te vroeg en heb dan ook de gelegenheid te baat genomen het gebouw te verkennen en een college deels bij te wonen. Een verademing als je dit vergelijkt met de gebouwen waar de gemiddelde overheid in gehuisvest is. Soms lijkt het dan of Fort Knox betreed wordt en of je alle goud en overheidsgeheimen wilt stelen. De lezingen gingen niet over de Nederlandse delta, maar over delta’s in Vietnam, Indonesië en Bangladesh/India. tu-delft-02Op mij maakte de lezing van Leon Hermans de meeste indruk, omdat deze liet zien dat een adaptieve aanpak vooral een ontwikkelingsaanpak zou moeten zijn. De aanpak van delta’s in West-Europa is vooral een conserverende, terwijl kenmerkend voor een delta juist de dynamiek is van zowel de natuur als de menselijke invloed daarop. Voor meer informatie over dit onderwerp verwees hij naar: https://strategic-delta-planning.unesco-ihe.org/

Louis van der Kallen